Europa, het continent der innovatie? Wat is er aan de hand?

Op 29 februari jl. vond een historische gebeurtenis plaats. De US Airforce kende het contract voor het nieuwe tankvliegtuig toe aan een samenwerkings-verband van Airbus en Northrop Grumman, en niet aan hofleverancier Boeing. Het gaat hier om een contract voor $ 35 miljard, zo’n  € 23 miljard. Het contract kan overigens zomaar doorgroeien naar een waarde van $ 100 miljard, en zou dan de status verdienen van een van de grootste defensiecontracten ooit. Sindsdien is het gejeremieer in de VS niet van de lucht. De staten Washington en Kansas, waar de Boeing fabrieken staan, zijn in diepe rouw. In Alabama, waar ze de  Airbussen mogen assembleren, wappert de blauwe Europese vlag van de daken. O, sorry, als Nederlander word ik geacht tegen Europese vlaggen te zijn.

Er is veel tumult over banenverlies, de nationale Amerikaanse veiligheid zou in het geding zijn, en Europese bedrijven zouden een oneerlijke concurrentiepositie hebben omdat bedrijven in de VS veel meer kwijt zijn aan ziektekosten. Boeing toont zich een slecht verliezer. Tijdens de al 12 jaar lopende aanbestedings-procedure liepen twee hoge Boeing functionarissen na een mislukte poging tot omkoping in 2004 tegen een veroordeling op waardoor ze nu nog een flinke tijd in roze ondergoed moeten rondlopen (alles is prima zolang het maar geen Europees blauw is).  Boeing zal beroep aantekenen tegen het besluit. De luchtmacht ziet de afhandeling daarvan vol vertrouwen tegemoet. Maar wat is er nu toch aan de hand? Troeft Europa Amerika af? Daar begint het alle schijn van te krijgen. Airbus luisterde goed naar de klant, bouwde volgens de gewenste specs een prototype wat precies biedt wat de klant wil. Om het nog even flink in te peperen mocht een Portugese F16 zich een paar uur voordat de Airforce haar keus publiek zou maken, boven Madrid laven aan de nieuwe Airbus-tanker. Boeing vond het niet nodig een prototype te bouwen. Zou het dan toch nog wat worden met Europa? Maar wij zijn toch zo’n allegaartje van landen die vooral veel vergaderen, het nooit eens kunnen worden, besluiteloos zijn, nooit eens doorpakken, het Straatsburgverhuiscircus in stand houden? Volgens de wekelijkse nieuwsbrief van de National Dialogue on Entrepreneurship doet Europa het echter opmerkelijk goed. Staat ook in het meest recente rapport over de voortgang van de Europese innovatie agenda. De agenda ligt namelijk op koers. Wat??? De Europese innovatiedoelstelling van Lissabon was toch een schoolvoorbeeld van niet waargemaakte verwachtingen en gemiste kansen? Niet dus. We liggen op koers. Ondanks alle economische perikelen lijken de 15 grootste Europese economieën de doelen voor economische groei te gaan halen. De verbeteringen in productiviteitsgroei zijn veelbelovend. In 11 Europese economieën is de groei van de productiviteit hoger dan die in de VS. Frankrijk, Italië en Oostenrijk hebben problemen.Voelt u zich bedroefd, eenzaam, niet in uw hum, of bent u uw mojo kwijt? Surf dan naar www.lisboncouncil.net en lees The 2008 European Growth and Jobs Monitor. Buitengewoon opwekkende lectuur voor het humeur. Er staan echter wel aanbevelingen in waar ik er enkele uitlicht.Europa doet er goed aan haar arbeidsmarkt continu aan te passen en op zoek te gaan naar nieuwe manieren om mensen aan de ene kant de zekerheid en veiligheid te bieden die ze willen terwijl werkgevers ondertussen ook de flexibiliteit krijgen waar ze behoefte aan hebben. Met een mooi woord flexicurity. Het is knap lastig om hier de goede balans in te vinden maar star blijven vasthouden aan het verouderde en inefficiënte stelsel van ontslagbescherming helpt ons niet verder.Zorg dat salarisverhogingen niet sneller groeien dan de stijging  van de productiviteit. Betaal goed voor goed werk, maar laat topmanagers een toonbeeld zijn van matiging voor het voltallige personeel. Heb ik niets aan toe te voegen.Europa kan nooit concurreren op basis van lage lonen maar moet het hebben van het ontwikkelen en leveren van produkten en diensten met een hoge toegevoegde waarde. Dit stelt hoge eisen aan ons vermogen om door continue PROCES-INNOVATIE goederen en diensten steeds efficiënter en goedkoper te produceren. Simpel gezegd betekend dit dat Europa de slimste, beste opgeleide en getrainde, en meest creatieve beroepsbevolking van de wereld nodig heeft. Ons schoolsysteem moet daarom het beste ter wereld zijn en werknemers dienen bereid te zijn continue te werken aan het opwaarderen van  hun vaardigheden. Overheden, bedrijven en individuen zullen allemaal moeten investeren in een leven lang leren en continue ontwikkeling van kennis en vaardigheden. Geen commentaar anders dan de aanbeveling om het rapport en de aanbevelingen te bekijken.Het lijkt er op dat we op de goede weg zijn, maar er is nog wel het een en ander te doen. Als we nu in Europa in het algemeen, en ons eigen land in het bijzonder, net als Boeing kiezen voor arrogantie en conservatisme, en het niet meer nodig vinden om ons oor te luisteren te leggen of om prototypes te bouwen, en bij maatschappelijke kwesties zoals de kwaliteit van het onderwijs en de ontslagbescherming, de kop in het zand steken, dan kan het ook met ons alsnog de verkeerde kant op gaan. Maar voor nu gaat het goed. ¡Viva Europa!