De inkoper weg geautomatiseerd

Steeds vaker komen de automatische bestelsystemen als paddenstoelen uit de grond! Niet alleen ERP systemen, maar ook andere inkoopsoftware gaan als warme broodjes over de toonbank. Kortom, de inkoper (in sommige gevallen de besteller) is overbodig, dus weg ermee!

Weer een prachtig verhaal natuurlijk. Stel je eens voor, geen inkopers meer op deze aarde, alleen nog maar geautomatiseerde systemen. Inkopers worden overbodig! Ideaal toch? Zo kan het bedrijf veel besparen op de personeelskosten. Allemaal begrijpelijke gedachten en gevoelens, echter pure onzin natuurlijk. Het kan toch niet zo zijn, dat we de inkoper als een robot gaan beschouwen? We kunnen inderdaad veel automatiseren, veel doen om het inkoopproces gemakkelijker te maken, dat zal ik niet ontkennen, maar toch zal het totaalproces ...

Jos Steynebrugh
Bovenstaande “bestellingen” hebben ooit ECHT plaats gevonden. De bedoelde hoeveelheden (resp. 100 en 10) is toch een ander model vrachtwagen. Tiepvoudsje, reeds!

Maar het kan ook anders
Kortgeleden kreeg mijn bejaarde moeder een anti-doorlig kussen te leen van een thuiswinkel. Prijs bij koop: 140 euro, leen 6 euro per maand. Voor een stuk veredeld schuimplastic? Reken me dat eens voor?. Maar dat was pas het begin. Kortgeleden kreeg ze een brief van de thuiswinkel: de leenperiode verloopt, kussen zal worden opgehaald. Ja, kan ook later als het “echte” kussen is afgeleverd. Bellen met de verzekeraar: ja, voor permanent gebruik moet ze het opnieuw aanvragen. Nee, doktersverklaring was niet nodig. Een paar weken later: brief. Of we een afspraak willen maken (tijd) voor aflevering. Aflevering? Ze hééft het ding al. Ja, nee, jaa, maar . . . ze krijgt een nieuwe.

Waarom? Why? Warum? Porqué, Gort-gort-gloeiende-gort-met-stroop?.

Kijk, dat zit zo: er zijn 4 partijen betrokken: de verzekeraar, de thuiswinkel, de leverancier en de klant. Een “gecompliceerd” (nou, ja) inkoopproces. Dáárom!

Welnu: het ding wordt afgeleverd (auto, bestuurder, tijd). Andere kleur, andere hardheid, andere maten natuurlijk, dat was voorspelbaar. Da’s nou vervelend, want hij “zit niet zo lekker” als het ding wat ze had. Na 3 maal vervangen waren we het zat. Ze krijgt het oude kussen terug: ik heb het maar gekocht. Kan worden gedeclareerd natuurlijk. Winst van deze procedure? Zéér zwaar negatief. Een voorzichtige rekensom leert dat het ding waarschijnlijk rond de 1000 euro aan kosten heeft gegenereerd. En dan klagen we over de kosten in de zorg? De verzekeraar werd er niet warm of koud van: “Die auto rijdt TOCH, meneer . . .” Dan rekenen we even niet de ergernis voor de bejaarde dame, de tijd (wachten op aflevering), bellen. Dit heeft noch met zorg, noch met service iets te maken. Iets voor een inkoper die iets snapt van “processen”, wellicht? Of een externe consulent die het proces eens tegen de TL-buis houdt?

Jos Steynebrugh
Change Enhancement, Zoetermeer
Antoinette Vriend
Er wordt in het artikel voorbijgegaan aan twee zaken die mijns inziens essentieel zijn bij dit onderwerp:
- mensen moeten met het systeem werken
- veranderende rol van inkoper

Wat bij alle automatiseringssystemen geldt is dat de mensen ermee moeten werken. Een systeem vervangt niet een mens, hooguit vereenvoudigt dit de meer administratieve taken (en daarmee personele lasten). Sterker nog: het leidt mogelijk tot minder nadenken en tot hogere inkoopkosten indien men klakkeloos het systeem volgt. Daarvoor in de plaats is meer behoefte aan de tactische inkoper, die meedenkt over de specificatie van de inkoop.
Zoals reeds enige jaren in gang gezet is de rol van inkoper aan het professionaliseren van de traditionele bonnenmepper naar een tactische en strategische inkoper. Dit betekent dat de inkoper zich met andere zaken gaat bezighouden wat zorgt voor een inhoudelijk zwaardere functie van inkoper (minder administratief).

Samengevat verminderen door deze ontwikkelingen de kosten van de administratieve lasten van de inkoper en medewerkers/afdelingshoofden die zich met inkoop bezighouden. Behoefte ontstaat aan de inkoper die zich meer gaat bezighouden met contract- en leveranciersmanagement. Dit blijkt onder andere uit een sterke toename van het aantal adviesbureaus op gebied van inkoop en opkomst van de CPO.