Bert Overbeek is trainer, coach en interim manager, maar tegenwoordig kan je ook zeggen: organisatiedokter en -innovator. Opgeleid door NS en Schouten en Nelissen, besloot Jongebazen-oprichter Bert Overbeek na 25 jaar loondienst om voor zichzelf te gaan werken. Hij wilde zijn klanten meer op maat bedienen, de basis van zijn werk verdiepen en de kwaliteit van zijn werk vergroten en had het gevoel dat hij daarvoor onafhankelijk moest kunnen opereren. Hij is er gelukkig van geworden. (Website met filmpje: www.pitchersupport.jimdo.com)
Prof. dr. Mastenbroek van Managementsite ‘ontdekte’ dat Overbeek meer kon dan bedrijven helpen met verbeteringen van resultaat en sfeer. Hij vroeg de schrijvende organisatieontwikkelaar of hij een weblog voor jonge managers wilde bijhouden, als partnerlink van het grote ManagementSite. Dat was tien jaar geleden. Sindsdien schreef Overbeek bijna 1500 artikelen en zes boeken. Ze werden uitgegeven door Haystack en door Futuro Uitgevers. Twee boeken werden bestsellers en eindigden in de top 10 (‘Het Flitsbrein’ en ‘Mannen en/of vrouwen’).
Overbeek vindt kosteloze kennisdeling en informatie-uitwisseling zo belangrijk, dat hij hier op jongebazen.nl nu 10 jaar de finesses van het managementvak deelt met vakbroeders en collega’s. Daarmee liep hij voor op de moderne social media trends waarin het ‘geven’ van gratis informatie een marketing tool is geworden.
Meer dan 100 000 mensen bezoeken Jongebazen per jaar. En het heeft hem veel respect opgeleverd in managementland. Alles wat te maken heeft met het verbeteren van organisaties, teams en mensen boeit hem. 21 jaar ervaring en intensieve studies helpen hem daarbij. Zijn humor leidt er toe dat mensen hem graag inhuren als spreker en inspirator, en zijn veelzijdigheid heeft hem het compliment van een topvrouw opgeleverd, dat hij altijd een eigen gezichtspunt kiest en je daardoor aan het denken zet.
Organisaties weten de weg naar hem te vinden. Hij zei daarover in een interview: ‘Het is niet altijd makkelijk om mijn werk te combineren met jongebazen, omdat je op zo’n blog wel eens inzichten los wilt maken die strijdig zijn met wat gangbaar is in mijn vak. Wat zegt hij daar nu weer?, denken opdrachtgevers dan. Maar ik kan ze gerust stellen. In mijn werk kan ik me goed op een opdracht richten.’
Bert twittert op Goeroetweets, een titel die is afgeleid van zijn boek ‘Goeroegetwitter’. Het woord ‘goeroe’ is duidelijk met een knipoog. Want hij is wars van goeroeneigingen, en prefereert laagdrempeligheid. Jongebazen heeft een eigen groep op Linkedin.
Correspondentie met Bert Overbeek via pitcher.support@hetnet.nl Zijn website is www.pitchersupport.jimdo.com
Maar van de praktijk word ik toch wat cynisch. Een kleine 15 jaar geleden besloot de rijksoverheid een toen nieuwe aanpak voor projectmanagement te adopteren: PRINCE2. De essentie van deze aanpak is wat hierboven ook wordt gesuggereerd: niet de aanbieder van een "oplossing" moet de beslisser / opdrachtgever zijn maar de probleemeigenaar. De zakelijk beslisser. Dus: geen ICT project met het hoofd ICT, of zoals deze functie tegenwoordig pretentieus wordt genoemd de CIO, maar degene waar het nut van de "oplossing" wordt gezien. Bij de echte opdrachtgever dus en niet bij de (interne) opdrachtnemer.
Helaas werd niet deze aanpak ingevoerd maar een zwaar verwaterde versie die veel meer in het straatje paste van de (interne) opdrachtnemer. PRINCE2 werd aldus PRINCE In Name Only.
Om dit nog te verergeren werden opleidingen en invoeringstrajecten voornamelijk gedaan onder grote raamcontracten door een partij die zich concentreerde op onderhoud en beheer. Helaas staat de cultuur van onderhoud en beheer haaks op projecten: men zoekt daar naar stabiliteit en verzet zich cultureel tegen verandering en daarmee tegen projecten. Veelal werden, hiermee weer samenhangend, ook bij de overheid beheerders opgeleid in deze aanpak die dus voor hen niet geschikt was. Aldus werd een aanpak voor verandering in een dwangbuis van bureaucratie en schijnbeheer gevangen.
Hiermee ging natuurlijk gepaard dat deze tot administratief gedegradeerde aanpak niet serieus werd genomen en daardoor op een veel te laag niveau werd “ingevoerd”. Conclusie: de overheid heeft veel geld uitgegeven aan een aanpak die op het verkeerde niveau door de verkeerde mensen aan de verkeerde mensen werd aangeboden. Bij het ministerie van Defensie heb ik wel eens mogen invallen als er niemand beschikbaar was bij de partij die onder het raamcontract leverde. Dit leverde het interessante commentaar op dat men liever met mij doorging maar dat dit vanwege het raamcontract niet mogelijk was. Maar als het moeilijk werd, zou ik ingeschakeld worden… Daar is helaas niet veel van gekomen.
Maar het kan nog erger. De directeur van de partij die veel geld heeft verdiend aan het leveren van matige opleidingen door de verkeerde mensen aan de verkeerde mensen, werd later CIO Rijk. Cynisch als u het mij vraagt! Op dezelfde manier waarop zijn organisatie de PRINCE2 aanpak gemankeerd invoerde bij de overheid, kreeg hij hetzelfde voor elkaar met de Gateway Review. Ook daar kijken interne opdrachtnemers, de CIO’s en andere ICT-managers naar projecten en missen zij door hun positie de belangrijkste punten: de echte Business Case kant. Volledig parallel aan de situatie waarop hierboven terecht kritiek wordt geleverd.
De Tijdelijk Commissie ICT sprak afkeurend over de vossen die op het kippenhok passen: de commerciële ICT leveranciers. Zij hadden geen moment door dat de CIO’s hooguit tamme vossen zijn; interne leveranciers die effectief handelen ondermijnen door macht op te eisen. Ook hadden zij niet door dat de voormalige CIO Rijk geen vos maar een wolf in schaapskleren was.