Werk ≠ jouw Identiteit!

Op de vraag naar de zin van het leven zijn er mensen die daarop antwoorden met hun levensloop.
Op de vraag over hun levensloop zijn er mensen die daarop antwoorden door over hun loopbaan te vertellen.

De genoten opvoeding, ontvangen ouderboodschappen - overgedragen waarden en normen, zoals over de wijze waarop gevoelens worden getoond - de positie in het gezin, de tijdgeest, hun relaties; kortom het verhaal over hun socialisatie wordt overgeslagen. Behalve dan de genoten opleidingen als introductie op het loopbaanverhaal. Terwijl hoe je als persoon invulling geeft aan je rol, zo te maken heeft met die socialisatie. Geen ruimte durven innemen, je moeilijk profileren, kan zomaar te maken hebben met je persoonlijke geschiedenis. Dominant gedrag kan zomaar ontstaan zijn vanuit het verdringen van veel pijn. Je kunt je als individu pas echt authentiek onderscheiden als je accepteert dat je uit hetzelfde (familie)hout bent gesneden. Zo blijft het met mannen tobben als ze geen zonen van hun vader worden.

Onze opvattingen, onze overtuigingen sturen ons gedrag. Onlangs werd dat weer treffend geïllustreerd. Ik begeleidde een tweedaagse met een groep bedrijfsleiders en hun managementteam. In het avondprogramma werd na het diner afscheid genomen van een van hen. Vanwege ziekte had hij het laatste jaar niet kunnen werken. In zijn afscheidsspeech vertelde hij dat hij zich pas deze week, op zijn eerste rechtmatige vrije werkdag, vrij voelde om daarvan te genieten. Hij had het laatste jaar voordurend last gehad van zijn arbeidsethos. Dat stemmetje in zijn hoofd dat hem steeds vertelde, dat hij eigenlijk aan het werk moest zijn, terwijl dat toch echt niet kon.

Zei meester Eckhart, laatmiddeleeuws theoloog en filosoof, al niet dat mensen zich niet zo zouden moeten bekommeren om wat ze moeten doen, maar veel meer om wat ze zijn. Vertaald naar nu: we zijn human beings, geen human doings. Dit gegeven lijkt me vooral van belang voor de groep werkzoekende 55plussers, veelal opgevoed met de mindset dat werk gelijk staat aan identiteit. Wie je bent wordt bepaald door wat je doet. Lastig als je niet meer aan de bak komt. Ook vervelend dat het leven pas echt weer geleefd kan worden, op het moment dat het volgens het (AOW)systeem mag.

Taal weerspiegelt onze dieperliggende overtuigingen. Mijn advies is om daar bewust stil bij te staan. Je hoeft helemaal niets aan jezelf te verbeteren om een goed en waardevol mens te zijn. Gewoon ophouden met te geloven dat je het nog niet bent is voldoende. Ik ben goed zoals ik ben, geeft volgens mij een beter gevoel dan een zinnetje als: Ik ben minder waard, omdat ik geen werk heb.