Thuis Werken - Gezond en Vitaal in 2021 het Nieuwe Normaal

‘Ik ben er echt helemaal klaar mee!’ Het is 18.00 uur als deze uitroep van onmacht en frustratie via een Zoom-bijeenkomst wordt geuit. De regiomanager startte zijn eerste online meeting om acht uur, heeft non-stop vergaderd en is nu helemaal gaar. Karakteristiek voor het thuis werken achter de laptop?

Hij vertelde dat hij en zijn collega’s zich tijdens de eerste golf helemaal uit de naad werkten om alle werkzaamheden tijdens de eerste Corona-golf te stroomlijnen. Daardoor kon alle werk doorgaan en bleven de klanten tevreden. Daarna slaakte iedereen een zucht van verlichting toen in de zomerperiode het kantoor mocht worden bezocht en er meer live klantcontact mogelijk was.

Vervolgens kwamen de restricties in oktober die gevoeld werd als: ‘Daar gaan we weer!’ Dit voelt zwaarder dan tijdens de eerste golf. ‘Gelukkig zijn we nuchter genoeg om te onderzoeken hoe we op een gezonde manier vanuit thuis blijven werken.’

Vertrouwen versus wantrouwen

De regiomanager vertelde verder dat hij en zijn medewerkers geneigd zijn om langer en harder te werken dan in de kantoorsituatie. ‘Daar waar je geregeld de broodnodige onderonsjes hebt; een natuurlijke korte pauze. Dit ontbreekt geheel door de thuiswerksituatie; de hele agenda wordt volgepland. Het geeft een gevoel van onbehagen als je voor jezelf een break of wandeling inlast; de arbeidsloyaliteit lijkt torenhoog’.

Opmerkelijk genoeg is thuis werken door diverse organisaties in het verleden met wantrouwen bekeken vanuit het idee dat mensen die niet op kantoor zijn de kantjes ervan af lopen. Alsof leidinggevenden in een normale werksituatie in de gelegenheid zijn om wel constant alle medewerkers in de gaten te houden.

Meermalen hoorde ik, in de afgelopen periode, dat mensen die vanuit huis werken het idee hebben alsof de werkgever over hun schouder mee kan kijken. Een soort van Big Brother is watching you. Door dit idee, dat natuurlijk tussen de oren zit, zijn medewerkers strenger voor zichzelf en werken ze harder en langer.

De ontbrekende wandelgang

Daar komt nog bij dat thuiswerken meestal minder afleiding met zich meebrengt; afhankelijk van de persoonlijke situatie. Daarover straks meer.

Er zijn natuurlijk minder interacties met collega’s, minder geklets en gebbetjes op kantoor in de wandelgangen en de koffieautomaat. Het geluidsniveau is stiller. Deze afleiding is broodnodig om met elkaar mens te blijven, de geest te slijpen en even te relativeren. Met het thuis werken, valt veel daarvan weg.

In de herfst gaf ik verschillende workshops over dit thema waarin één van de deelnemers verzuchtte: ‘Het lijkt wel of we allemaal super professionals zijn geworden, nog professioneler en dat we vergeten dat alles wat we doen mensenwerk is. We vragen nauwelijks nog hoe het gaat en wat je bezighoudt.’

De ‘uit-knop’ & blurring

Die psychologische impact kan een probleem worden en tot uitval leiden. Thuiswerken kan het gevoel geven dat je het werk nooit verlaat en maakt het voor sommigen mensen moeilijker om de ‘uit-knop’ te vinden.

Werken op afstand van elkaar kan leiden tot een gevoel van eenzaamheid door het verlies aan sociale interacties.

Om terug te komen op de persoonlijke situatie – er zijn legio mensen waarbij het gezinsleven en de werksituatie in elkaar gaan overlopen. De laptop staat 24/7 aan en tijdens de reclameblokken op tv wordt de smartphone gescand op binnenkomende berichten die dan snel even beantwoord worden. Zo loopt werk en privé op ongewenste manier in elkaar over. De term daarvoor is ‘blurring’.

Een constant alert brein

Vergeten om de ‘uit te schakelen’ maakt dat er geen afstand gecreëerd van werk. Het brein blijft constant alert waardoor de aanmaak van stresshormonen doorgaat. Daarbij komt dat er legio mensen zijn die zich zorgen maken rond familieleden, financiën, de toekomst en dergelijke. Een optelsom als deze heeft gevolgen voor de nachtrust en kwaliteit van het herstel gedurende de nacht.

We zijn het gewend om in de werksituatie op kantoor een evenwicht te vinden tussen energie- en stressbronnen. De huidige situatie vraagt erom die balans, die dynamiek te herstellen. Maar hoe doe je dat als alle collega’s thuis werken; vanuit de eigen bubbel? Hoe vinden jij en je collega’s zichzelf opnieuw uit en vind je oplossingen om zelf gezond te blijven en koers te houden en dit dan ook nog in samenwerking met elkaar.

Fysiek en mentaal fit

Zoals bekend is het zowel de verantwoordelijkheid van de werkgever als werknemer om duurzaam inzetbaar te blijven. Intussen zijn er werkgevers die het initiatief nemen en online programma’s starten om hun medewerkers te steunen, zodat ze vitaal blijven. Daarbij wordt gekozen voor programma’s die focussen op de mentale en fysieke gezondheid.

Ook worden programma’s ingezet om het teamwork een impuls te geven, want ook daar geldt dat het team zichzelf opnieuw uit moet vinden. Waarbij het gaat over hoe je op afstand op een gezonde manier samenwerkt en hoe je op afstand samen koers houdt en prachtige resultaten haalt.

Hoe lang het thuis werken nog actueel blijft, is koffiedik kijken. Wel is het belangrijk om aandacht te besteden aan hoe medewerkers gezond en vitaal in 2021 vanuit huis werken. Ook dit is onderdeel van het nieuwe normaal.

Paola Pisu ontwikkelde, deels in samenwerking, een aantal online workshops die teams begeleiden bij het op een gezonde manier werken in de huidige situatie. Neem contact op als je hierover informatie wil.

De foto is afkomstig van Pexels en is gemaakt door Julia M Cameron