Speelt Leiderschap Binnen Organisaties Al Voldoende In Op Veranderingen In Het Onderwijs?

In Nederland hebben we nu een aantal Steve Jobsscholen en democratische scholen voor het basisonderwijs. Deze kunnen minder ver gaan, dan in andere landen, omdat er binnen de kaders van de onderwijsinspectie gewerkt moet worden.
Laten we een aantal aspecten van wat daar gaande is eens onder de loep nemen.

De term ‘modern learning environments’ in goed Nederlands ‘moderne leeromgeving’ heeft binnen het onderwijs aan betekenis gewonnen. Hiermee wordt onder meer de nieuwe wijze waarop scholen worden ingericht mee bedoeld. Het woord omgeving geeft direct aan dat we het perspectief kunnen verbreden. Denk aan: gemeenschappelijke leerruimtes, leren in communities die breder zijn dan de school alleen, plaatsonafhankelijk leren (thuis) en virtuele online mogelijkheden naast het standaard klassikale leren. Deze leeromgevingen zijn ingericht op: open-heid, flexibiliteit en de mogelijkheid om snel op zaken/leervragen van het kind in te spelen.
De talenten van het kind worden gevoed in plaats van dat de aandacht ligt op wat het kind nog niet kan.
In het Nederlandse onderwijssysteem dien je voor bepaalde vakken een voldoende te halen, voordat je tot het hoger onderwijs wordt toegelaten. Daarmee word je gestraft, omdat je in bepaalde vakken niet goed bent in plaats van dat je beloond wordt voor de vakken waar je goed in bent. Door deze selectiewijze wordt een hoop talent rücksichtslos afgeserveerd. Geen wonder dat ik in de loop der jaren veel mensen tegenkwam die ruim onder hun capaciteiten werken in banen die een deel van hun energie wegzuigen.

Modern onderwijs legt dus meer de nadruk op de ontwikkeling van de individuele talenten. Een vertaling naar organisaties zou dus zijn: er is aandacht voor de ontwikkeling van competenties die gemakkelijk ontkiemen/groeien in plaats van dat de aandacht uitgaat naar competenties die nauwelijks ontwikkelbaar zijn. Dit heeft direct consequenties voor hoe de gesprekscyclus is ingericht.

Wanneer je zoekt naar competenties of vaardigheden die onmisbaar zijn voor de 21e eeuw, dan vind je de volgende opsomming: samenwerken, creativiteit, ict-kennis, communiceren, probleemoplossend vermogen, kritisch en innovatief denken en sociale vaardigheden.
Jongeren die op enig moment de school verlaten, verwachten aan de slag te gaan bij en op te gaan in organisaties die net zo ver zijn als zij. Dat vraagt om een cultuur en leiderschap dat talent omhelst, stimuleert en openstaat voor het inspireren van elkaar. Kennismacht vervalt; kennis is snel te verwerven via allerlei kanalen. Succesvol kunnen toepassen van kennis; daar ligt de focus op.

Op basis van de genoemde competenties valt af te leiden hoe opleiding en training voor toekomstige leiders/managers eruit kan zien. Het geeft een idee over benodigde strategie-aanpassingen ten aanzien van de factor human resourses. Hoever zijn we daarmee in Nederland? Graag een reactie wanneer jij kennis hebt over best practices.