Oversteken op het zebrapad; een vergelijking met duurzame inzetbaarheid

Duurzame inzetbaarheid kun je vergelijken met oversteken op een zebrapad: je verwacht zorgvuldigheid van de ander, zorg echter vooral ook voor jezelf.

In een uitzending over de bankensector wordt een oud-bankmedewerker geïnterviewd die een hoge positie had bekleed. Hij gaf aan verslavingsgevoelig te zijn voor de verleidingen van het geld, de luxe overnachtingen, de puike restaurants en dat het hem nadat hij uit deze wereld was gestapt drie jaar had geduurd om af te kicken van deze leefstijl. Zijn vrouw herkende weer de man waar ze verliefd op was geworden. Zijn ogen twinkelden bij die uitspraak. Zijn verhaal sluit aan bij een workshop over loopbaan coaching, waar iedere deelnemer de volgende opdracht krijgt:
Kijk terug op je levensloop en zoek een drama op waarover je wilt vertellen aan je gesprekspartner. Kies, gezien de beperkte tijd, een niet al te groot drama, neem een gebeurtenis die qua verwerking al wat verder achter je ligt.
Na uitwisseling hierover volgt een vergelijkbare opdracht: kijk terug op de organisaties waarin je hebt gewerkt. Beschrijf een drama, dat kan zijn in relatie tot de werkprocessen verbonden aan de klanten, in de interactie tussen collega’s van die organisatie en hoe dat zichtbaar wordt in de leiding en hun relatie met die organisatie. In de nabespreking blijkt een opvallende overeenkomst in de verhalen die worden gedeeld. Een drama blijkt later in veel gevallen een bijdrage te hebben geleverd aan een richtinggevende keuze. ‘Ik wist waar ik voor wilde staan.’ ‘Mijn kernwaarden werden duidelijk.’ ‘Op dat moment heftig, achteraf heeft het me veel gebracht.’
Zo kom ik bij ‘mijn zebrapad’: duurzame inzetbaarheid vraagt een werkgever die ontwikkelingsmogelijkheden faciliteert en een werknemer die bereid is te bewegen. En soms is dat een pijnlijk proces, dat zich in verschillende levensfases kan afspelen:

De 22-jarige: ‘Ik weet niet zo goed wat ik wil en volgens mij heb ik een HBO opleiding gevolgd waar ik niet zoveel aan heb.’ Enigszins onthand zit hij tegenover me, geen idee over welke richting in te slaan en mij het gevoel gevend dat zijn leven eigenlijk mislukt was.

De 35-jarige: ‘Mijn contract wordt niet verlengd. Enerzijds een opluchting, ik had het de laatste tijd niet echt naar mijn zin, aan de andere kant: ga ik het financieel redden?’

De 54-jarige: ‘In onze organisatie is het vijf voor twaalf. We hebben een plan van aanpak nodig waar ieder zijn schouders onder zet, anders kunnen we de stekker eruit trekken. Als het niet lukt, waar ik niet aan wil denken, zie ik het voor mezelf op de arbeidsmarkt - vanuit een functie als leidinggevende - niet meteen positief in.’

Duurzame inzetbaarheid is hèt thema van deze tijd. Keuzes in de loopbaan doen soms pijn en vragen naast het nemen van voldoende tijd vooral ook helderheid, dat wil zeggen een duidelijk beeld over hoe je wilt werken en leven. En tot slot vragen loopbaanbeslissingen moed. Angst om te mislukken, angst om een fout te maken zijn factoren die een goede beslissing kunnen belemmeren. Moed kun je omschrijven als angst + actie. Weten waar je bang voor bent en desondanks ondernemen in je levensloop.