Leiderschap nemen, betekent ‘bewust’ mensen inspireren!

Dat betekent dat je voor de spiegel gaat staan en hardop durft te zeggen: ‘Ik heb de intentie om mensen te inspireren.’ Is dit een tikje on-Nederlands misschien? De volgende uitspraak van John Quincy Adams, de zesde president van de Verenigde Staten, vind ik zéér inspirerend.

‘If your actions inspire others to dream more, to learn more, do more and become more then you are a leader’. - John Quincy Adams

Maar goed; hoe doe je dat ‘bewust’ ander inspireren.
Het is hoogst waarschijnlijk dat ieder van ons ‘onbewust’ een heel aantal mensen heeft getriggerd om in beweging te komen door een inspirerende actie. Dat is natuurlijk geweldig. Hoe geweldig is het als jij het effect van je interventies wilt vermenigvuldigen? Wat zijn gebieden waarop jij je bewustzijn rond ‘inspireren’ kunt vergroten?

Deze blog neemt onder andere als uitgangspunten de vijf competenties die in boeken en artikelen rond emotionele intelligentie worden genoemd. Deze worden gecombineerd met ideeën over hoe je kunt groeien in inspirerend leiderschap. Per uitgangspunt volgt hieronder uitleg. Eerst maar eens benoemen wat emotionele intelligentie is. (In de volgende citaten heb ik me enige vrijheid in de vertaling toegestaan). John D. Mayer definieert emotionele intelligentie ongeveer als volgt:

‘Vanuit een wetenschappelijk standpunt is emotionele intelligentie het vermogen om op accurate wijze je eigen en andermans emoties te percipiëren. Je bent in staat om de signalen te begrijpen die (non)verbaal worden ‘verzonden’ in interactie tussen mensen. Je bent in staat om je eigen en andermans emoties te managen.’

Daniel Coleman voegt daar nog aan toe:

‘De meest effectieve leiders hebben één cruciaal kenmerk gemeen: ze hebben allemaal een hoge graad van wat bekend is geworden als ‘emotionele intelligentie’. Natuurlijk zijn IQ en technische vaardigheden relevant; ze doen ertoe. Maar dit zijn de ‘instapbenodigdheden’ voor diverse uitvoerende functies waaronder leidinggevende posities. Mijn onderzoek en andere recente studies, wijzen duidelijk uit dat emotionele intelligentie de ‘sine qua non’ rond leiderschap is. Ook al volgt een persoon de beste training in de wereld, bezit hij een analytische geest en is hij scherpzinnig en prikkelend; zonder het inzetten van emotionele intelligentie zal het verschil met effectieve leiders significant zijn.’

Self awareness

Als je naar de meest uitgebreide vertaling kijkt dan kun je deze Engels term uiteenrafelen als: zelfbewustzijn, zelfbesef en zelfbezinning. Je bent je gewaar van jezelf; van je eigenschappen, gevoelens en gedrag en kunt daarop reflecteren. Daardoor (h)erken je wat mensen inspireert door toedoen van jouw acties. Je weet dat je altijd invloed hebt. Je weet dat alle gedrag dat je laat zien als leider invloed heeft op anderen; een onderdeel daarvan is voorbeeldgedrag. Je onderzoekt hoe je deze wetenschap inzet om bewust te inspireren en je blijft je daarin ontwikkelen.

Zelfregulatie

Zelfreflectie geeft de mogelijkheid om te onderzoeken wat de effecten zijn van je eigenschappen, gevoelens en gedrag en de (on)gewenste effecten daarvan. Het geeft je de mogelijkheid om bij te sturen en kleine zaken aan jezelf te veranderen, zodat je impact toeneemt en je invulling geeft aan je intentie om te inspireren. Je erkent dat inspireren geen doel op zich is; dat het voortkomt uit je missie en visie en jouw vertaling daarvan. Daar jij jezelf ontwikkelt, onderken je bijvoorbeeld, dat het vertellen van ‘aansprekende verhalen’ meer zoden aan de dijk zet, dan het tonen van statistieken en andere cijfers in een power point. Je neemt dan ook de moeite om je in storytelling te bekwamen. Door opnamen te maken van gesprekken met collega’s, medewerkers of klanten en deze, in het gezelschap van een persoon die je steunt bij je zelfreflectie, te beluisteren, wordt duidelijk welke gespreks- en luistervaardigheden je beheerst. Ook wordt duidelijk waar nog training nodig is.

Je missie leven

Het gaat je ten diepste, vanuit intrinsieke motivatie, om het bijdragen aan je eigen geluk en groei en dat van anderen op een manier zoals jij dat verkiest. Je begrijpt dat als je goed voor jezelf zorgt, je pas echt goed voor anderen zorgt. Geld en positie zijn oninteressant en dat is voor anderen voelbaar. Waarschijnlijk heb je al voldoende materiele middelen verworven in je leven of hebben deze middelen sowieso weinig betekenis voor jou. Je geeft mensen steeds weer opnieuw een kans en vertelt ze dit ook, maar steekt er pas echt energie in als diegene zelf aangeeft klaar te zijn voor groei. Je beseft dat je het best de meeste energie kunt steken in de early adopters, omdat het aantal inspiratiebronnen daarmee vermenigvuldigt.

Empathie tonen

Om ten volle empathie te tonen, ben je in staat om je ego te parkeren en echt naar de ander te luisteren. Dat betekent dat je never, nooit primair vanuit je eigen referentiekader en gevoel reageert op wat een ander zegt. Je intentie is altijd: de ander ten diepste te begrijpen. Dit toon je door een empatische reactie. Hoe onbehouwen, irrealistisch of beledigend ten opzichte van anderen de gesprekspartner ook mag zijn; je sluit eerst aan bij zijn belevingswereld. Pas als je dit hebt gedaan kun je vervolgstappen nemen en de ander inspireren om de zaak eens vanuit een andere invalshoek te bekijken.

Dit impliceert dat jij je ‘taalgevoeligheid’ op een hoger plan hebt gebracht en in staat bent om gevoelens te (h)erkennen. Pas dan kun jij in je taaluitingen ‘aansluiten’ bij de ander. Pas daarna kun je beweging genereren. Geduld hebben en empathie tonen gaan hand in hand. Want de leider die inspireert gelooft in mensen. Hij gelooft meer in ze, dan ze dat zelf soms doen. Hij ziet het als zijn opdracht om mensen te bekrachtigen. Dat doet hij door de ander uit te nodigen om de comfortzone te stretchen en stap voor stap te groeien.

Sociale vaardigheden

En dan met name de bekwaamheid om relaties aan te gaan op en rond de werkvloer en het bouwen van netwerken. Daardoor is het mogelijk om zowel met de schoonmaker als met hoog geplaatsen de draaideur te nemen. Daardoor ben je in staat om mensen met elkaar in contact te brengen, zodat ze zich kunnen verbinden en samenwerken. Het stelt je ook in de gelegenheid je te verbinden met anderen die weten wat jij niet weet; je laat je ook inspireren door anderen.

Een leider die inspireert vanuit de vijf competenties, die trouwens allemaal goed ontwikkeld zijn, doet dit vanuit integriteit dag in, dag uit, jaar in en jaar uit. Natuurlijk daagt deze leider mensen uit om resultaten te halen! Twee dingen vergeet hij echter nooit: groeten als hij je tegenkomt en ‘dankjewel’ zeggen bij het behalen van resultaten. En weet je: dit komt altijd recht uit het hart.