Leiderschap en zelfreflectie? Ik zeg: 'Doen!'

Voor mij zit een tiental leidinggevenden mij met grote ogen aan te kijken. Het is stil geworden. Zojuist is besproken dat wanneer jij je mensen wilt leiden het belangrijk is om eerst jezelf te leiden. Ze kwamen enthousiast binnen en spraken vol vuur over hoe ze aan de weg gaan timmeren. De enige remmende factor daarbij is dat een deel van de medewerkers maar niet wil wat zij willen en niet zien wat zij zien - op een enkeling na dan.

Van de week bladerde ik nog eens in het boek van mederedacteur Bert den Boer (Echt contact; hoe zorg je ervoor dat het klikt) en daar staan een paar prachtige uitspraken in. Bijvoorbeeld: 'Voordat je iemand beoordeelt, moet je drie maanden in zijn moccasins lopen.' Bert bespreekt vervolgens - we zijn niet voor niets vakgenoten - hoe belangrijk het is om afstand te nemen. Afstand van de ander en de situatie.  Ik voeg daaraan toe: afstand nemen van jezelf. Durf eens op 10 meter van jezelf te gaan staan en je af te vragen waar je nou helemaal mee bezig bent. Doen is prima, is fantastisch, maar doe je het goede en op het juiste moment?

In de afgelopen tien jaar kwam ik meermalen leiders tegen die absoluut vol passie zaten, maar nauwelijks aan 'zelfreflectie' deden. Vanuit goede bedoelingen worden acties uitgezet en medewerkers aangespoord. Wat de leiders nalaten, is hun eigen gedrag en gewoontepatronen onder de loep nemen. Wanneer een leider in staat is om de attitude van een trainer/coach eigen te maken, boekt hij waarschijnlijk al snel meer resultaten. Een trainer/coach beschouwt zichzelf als instrument, een middel om te beïnvloeden en past verschillende interventies toe om beweging bij de ander te genereren.

Verder neemt hij regelmatig de tijd voor een paar 'sabbatical minutes'. Hij staart uit het raam en vraagt zich een paar dingen af:

• Wat is het effect geweest van mijn interventie?
• Waren mijn tone of voice en mijn woordkeuze passend?
• In hoeverre heb ik gehandeld vanuit mijn eigen missie en was ik 'echt'?
• In hoeverre bleef ik echt in contact met de ander?
• In hoeverre heb ik de ander aangezet tot 'doen' en begeleid naar de weg om 'het goede te doen'?
• Is het mij gelukt om bij de ander de stretch aan te brengen?
• Geef ik voldoende complimenten aan degenen die - hoe klein ook - successen boeken?
• Welk gedrag van mijzelf levert veel op en aan welk gedrag moet ik nog eens sleutelen om gewenste effecten te boeken?

Deze lijst kan oneindig veel langer worden; vul 'm zelf maar aan. Ik zeg: "Leiderschap en Zelfreflectie: DOEN!"