Leiders sturen medewerkers het bos in door 'eigen verantwoordelijkheidsgekte'

Tegenwoordig is alles je eigen verantwoordelijkheid en dien jij zelf overal over na te denken. Dit motto is niet alleen voorbehouden aan het kabinet, maar leidinggevenden nemen het dapper over. Wat is daarop tegen, wil je misschien aanvoeren. Mijn antwoord is: 'niets'. De kwestie is dat medewerkers die de afgelopen decennia nooit hebben hoeven nadenken over allerlei zaken die hun werk en hun zelf betreffen, het bos in worden gestuurd door te weinig steun en aandacht van hun leidinggevenden. De leidinggevenden beseffen te weinig dat ze door gerichte aandacht de smeerolie kunnen zijn die de enigszins vastgeroeste hersencellen op gang brengen. Een voorbeeld van hoe de leidinggevende het nu - kort door de bocht - aanpakt. De medewerker komt met een vraag over een klant, is onzeker of heeft een informatietekort. Eén van de eerste dingen die de leidinggevende zegt, is: "Wat heb jij er al aan gedaan?" of "Hoe denk je daar zelf over?" De intentie is om de medewerker zelf te laten nadenken. Bravo. Echter de goede intentie haalt niets uit en heeft vaak een averechts effect. De medewerker is overbluft, kijkt op tegen degene die hoger in de hiërarchie staat, heeft al een drempel moeten overwinnen om überhaupt binnen te lopen en de vraag te stellen en wordt vervolgens het bos in gestuurd. 'Zoek het zelf maar uit, dan mag je terugkomen!' De medewerker voelt zich in de steek gelaten en vaak ook nog dom, vindt dat hij niet voor niets de moeite neemt en een vraag stelt, waagt de gok niet snel een tweede keer, praat erover met collega's en de kwaliteit van het werk blijft op eenzelfde peil hangen. O ja, een deel van de medewerkers vinden dit soort leidinggevenden arrogante alwetenden. Een deel ziet de intentie van de leidinggevende wel, maar staat gevoelsmatig met lege handen.

De oplossing is zo kinderlijk eenvoudig; C’est le ton qui fait la musique en combineer dit met 'vitamine aandacht'. Komt een medewerker bij je binnen met een vraag, dan is het prettig dat deze zich welkom voelt. Nodig hem uit om even te gaan zitten, zodat je op gelijke cq gelijkwaardige ooghoogte zit. Bovendien is het gevoel van 'het moet even tussendoor' hiermee opgeheven. Wanneer de vraag wordt gesteld, kun je bovenstaande vragen vervangen voor toegankelijker varianten als bijvoorbeeld: "Ik ben blij dat je met deze vraag bij me komt. Op zich heb je veel ervaring en ik vraag me af welke ideeën jij zelf hebt over het afhandelen van deze kwestie. Dan kan ik vanuit mijn ideeën beter bij je aansluiten." Je geeft technisch gezien twee complimenten aan de medewerker waardoor het zelfvertrouwen groeit. Daarbij nodig je hem uit om de gedachtegang te delen waardoor het mogelijk wordt om daarbij aan te sluiten (in het geval dat nog nodig is). De medewerker voelt zich gehoord, wordt (h)erkent in werkervaring, kan experimenteren met gedachtespinsels en checken of de denkrichting klopt. De opening tot het verkrijgen van informatie en het vergroten van kennis wordt gemaakt. Maar het mooiste is dat door 'echt contact' de zin en energie in werken groeit en het zelfvertrouwen toeneemt.