Kerst kan boomloos

Hoe wonderlijk om in een overwegend christelijk land nu juist de geboorte van het kindeke Jezus te vieren gezeten rond een exponent van heidense riten? De kerstboom als feestvreugdbrenger is een evenzeer aan kerst gebonden als Zimbabwe aan het langebaanschaatsen. Nu mag iedereen weten hoe hij zijn bestaan viert, als het maar niet ten koste gaat van een duurzame omgang met schaarse middelen. En daar wringt het. Fors.

Diepladers vol rijden continu heen en weer tussen bos en stad, zodat voor elk vierkamerflatje een Nordmann of een fijnspar beschikbaar is. Duizenden kettingzagen hebben hun verwoestende weg door de stam van een vijf- of zesjarige heengevreten en daar liggen ze met een houten kruis aan de stomp, zij aan zij op de vloer van de tientonner te wachten om weldra in een warme huiskamer binnen drie weken alle naalden in het hoogpolige tapijt te schudden. Maar eerst natuurlijk nog de tussenkomst van de in caravan gehuisde pleinverkoper die er een slordige drie tientjes voor wil hebben. Handel.

Dan wordt de boom in een kamer gezet, omgeven door slingers, rood lint om de ramen en een incidentele kaars, volgehangen met gekleurde glazen of gebreide ballen, engeltjes, kerststerren en lampjes. Tot slot gaat er een piek op en dat is dat. Wie de illusie heeft dat kerst meer is dan een boom opzetten, zet zijn eigen kritisch denken voor schut. Akkoord, het is ook een overvloed aan familiebezoeken en veel eten en drinken, met de nadruk op veel. Maar verder is het een vrij hol gebeuren, met een graatmager verhaal.

Voorstanders van deze gang van zaken moeten niets weten van afwijking van deze kerstnorm. Het codewoord is gezelligheid. Dus beginnen we drie weken van tevoren, wanneer de sint zojuist verrassend onopvallend is vertrokken, al met het kerstgeneuzel. En je wordt ermee doodgegooid. Er is geen reclame meer die niet kerstgerelateerd is, alles is vreten, nog meer is zuipen. Even platvloers uitgevoerd als opgeschreven. Vreten en zuipen.

Edoch, over die pure verkwisting gaat het hier niet. Slechts het doel- en nutteloos omzagen van schaars goed die ervoor zorgt dat wij nog iets van een ecosysteem hebben, rest. Laten we inzetten op acht miljoen huishoudens in Nederland met een boombezetting van 50 procent. Dan hebben we het over een slordige vier miljoen afgezaagde en rondgereden bomen die na 1 januari weer moeten worden versnipperd of erger, op 1 januari tegen twaalven worden bevlamd.

Maar traditie is traditie. En aan tradities mag je niet komen, sterker nog, menigeen zal na lezing dezes ongetwijfeld de in vitriool gedoopte pen ter hand nemen om de scribent eens te meer te laten weten dat kerst heilig is. Wat het ook inhouden moge.

Als de Partij voor de Dieren ruim 20.000 bomen weet te laten planten als signaal tegen de nieuwe natuurwet, weet ik er nog wel eentje. En die scheelt miljoenen.

FOTO: Frans de Boer