Afrikaanse conferentie over de potentie van biogas

Biogas speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van schone energievoorziening in Afrika. Daarom organiseerden ontwikkelingsorganisaties Hivos en SNV in samenwerking met het Ministerie van Water, Irrigatie en Elektriciteit in Ethiopië deze week een grootschalige conferentie over biogas en schoon koken. Waarom is het stimuleren van het gebruik van biogas in Afrika zo belangrijk? En welke successen zijn er nog te behalen? Op deze en meer vragen gaf de driedaagse en grootste conferentie in Afrika op het gebied van biogas antwoord.

Biogas is een efficiënt en groen alternatief voor het verbruiken van fossiele brandstoffen. Biogas komt voort uit mest en vormt een duurzame bron van warmte, licht en energie om te koken. Wat overblijft uit het vergistingsproces is vruchtbare slurrie waarmee gewassen mee bemest kunnen worden. Zodoende wordt niet alleen de uitstoot van CO2 verminderd, maar kan ook op een duurzame manier voedsel verbouwd worden. Twee vliegen in één klap dus. Biogas heeft de potentie om miljoenen mensen te voorzien van betaalbare en schone energie; ook de meer afgelegen huishoudens door heel Afrika die te ver van het huidige elektriciteitsnetwerk verwijderd zijn.

Centraal tijdens het congres in Addis Ababa stonden de laatste ontwikkelingen en succesvolle bestaande toepassingen binnen de biogasindustrie in Afrika, met een nadruk op schoon koken. Overheden, bedrijven, banken en lokale en internationale deskundigen uit de energiesector spraken over de kansen, successen en uitdagingen van biogas als duurzame energie- en kookoplossing in Afrika.

In veel Afrikaanse huishoudens wordt nog gekookt op hout en kolen, waarbij rook en gassen vrijkomen die schadelijk zijn voor de gezondheid en het milieu. Schoon koken met het gebruik van biogas is een veilig en gezond alternatief. Daarom is tijdens de conferentie nagedacht over vragen als: hoe kunnen schone kooktoestellen toegankelijker gemaakt worden voor alle huishoudens? En hoe kan de productie hiervan gefinancierd worden?

Een van de belangrijkste uitdagingen die naar voren kwam uit het congres is het aantrekken van financiering voor ontwikkelingsprogramma’s rondom biogas en schoon koken. Daarom is het benadrukken van de vele voordelen van belang. Harrie Oppenoorth, energie- en klimaatspecialist bij Hivos, vertelt: “Naast de positieve effecten op het milieu, de gezondheid en de ontwikkeling van een land, zijn de kosten van het winnen van biogas vergeleken met zonne- en windenergie relatief laag.”

Geconcludeerd werd dat biogas nog te weinig geproduceerd en gebruikt wordt in Afrika, terwijl deze duurzame bron van energie wel een enorme potentie en commerciële levensvatbaarheid heeft. Daarom moeten overheden, ontwikkelingsorganisaties, investeerders, bedrijven en experts de handen ineenslaan in het ontwikkelen van de biogassector. Dit vraagt om meer gerichte promotie van de vele positieve effecten van biogas. Volgens Oppenoorth was deze conferentie een eerste grote stap in de goede richting: “Nooit eerder waren zoveel betrokkenen bij elkaar in Afrika om de mogelijkheden en uitdagingen van biogas en schoon koken te bespreken.”

100.000 biogasinstallaties voor 2019

Het Africa Biogas Partnership Programme (ABPP) is een samenwerkingsverband tussen de Nederlandse overheid, Hivos en SNV ter ondersteuning van de nationale biogasprogramma's in Ethiopië, Kenia, Tanzania, Oeganda en Burkina Faso. Met het ABPP zijn intussen zo’n 60.000 biogasinstallaties gebouwd in deze vijf landen, die ongeveer 300.000 mensen voorzien van energie. Het doel van het ABPP is om vóór 2019 100.000 biogasinstallaties te bouwen die een half miljoen mensen toegang moeten geven tot duurzame energie. Niet alleen in huizen, maar bijvoorbeeld ook op scholen en in ziekenhuizen.