“Overheidsmedewerkers hebben te weinig armslag en vinden geen MVO-gehoor”, volgens Marc van der Hijden (UWV)

“De kennis over MVO is overigens wel aanwezig” vertelt hij er nog bij. Marc heeft een tijd geleden een LinkedIn-groep ‘duurzame overheid’ opgericht om kennis en business cases te verspreiden. “Het is jammer dat er nog wel drempelvrees bestaat bij de collega’s om goed gebruik te maken van sociale netwerken en daarop te publiceren om van elkaar te leren. Je moet er flink aan werken om bijdragen te ontvangen.”
Zelf is hij werkzaam bij het UWV als projectmanager MVO bij Facilitair & Inkoop. Deze functie oefent hij nu twee jaar uit en sinds die tijd is hij druk doende met introduceren en implementeren van MVO & duurzaamheid binnen de afdeling. Het UWV is een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) en mag in principe zelf regelen hoe het MVO op de kaart zet. Natuurlijk is er sprake van een verantwoordingsplicht, omdat er met publiek geld gewerkt wordt en moet ook een ZBO zich houden aan doelen rond duurzaamheid die de overheid stelt. Ik vraag hem hoe er dan vanuit het Rijk controle plaatsvindt op het halen van die doelen. “Dit bestaat uit kwartaalrapportages waarin natuurlijk alle informatie staat over de primaire doelen van het UWV. Maar je moet realistisch zijn, de energierekening van het UWV bijvoorbeeld, beslaat maar een heel klein gedeelte van de totale apparaatskosten  van deze organisatie. De besparing op dat gebied valt dus nauwelijks op in de rapportage. We besparen op CO2-uitstoot en daarmee op de belasting van het klimaat. De milieudoelen zijn belangrijker dan de financiële doelen. De inkoop hebben we, met behulp van de criteria van Agentschap.nl, al op het hoogst mogelijke niveau van duurzaamheid gekregen.”
Een volgende vraag is hoe hij en zijn collega’s MVO-bijdragen binnen het UWV meetbaar maken, omdat het belangrijk is dat duurzaam denken en doen bij iedereen tussen de oren komt te zitten. “We gebruiken bijvoorbeeld een energiemonitorsysteem waardoor per pand inzichtelijk wordt wat het elektriciteitsverbruik is. De facilitair manager kan direct het resultaat zien van zijn besparingsacties. Dit wordt zichtbaar via een site en het is natuurlijk erg bemoedigend en ook kicken wanneer de elektriciteitsmeter daalt! We gaan ermee aan de slag om dit ook voor verwarming en watergebruik inzichtelijk te maken. Dat laatste is een lastige, omdat het UWV alle panden huurt en als we bijvoorbeeld, andere knoppen in het toilet willen monteren, moeten we eerst toestemming krijgen van de eigenaar; complex hè”
Nu je het toch over successen hebt, welke heb je nog meer geboekt?  “Op een aantal plaatsen werken we nu met afvalscheiding op de werkplek zelf. In plaats van dat er een prullenbak onder het bureau staat, moet de collega een eindje lopen en afval in verschillende bakken deponeren. Het klinkt misschien wonderlijk, maar hiermee raak je de comfortzone van de mens. Ik neem er altijd zelf tijd voor om uit te leggen waarom we dit doen en zorg ervoor dat ik het management van zo’n afdeling meekrijg. Binnenkort wordt deze werkwijze in alle UWV kantoren ingevoerd.
Om collega’s bewust te maken van MVO en tot dito gedrag aan te zetten, hebben we vorige maand een wedstrijd uitgeschreven voor alle facilitaire clubs in het land. Heel bewust hebben we gevraagd om met een plan te komen waarin het betrekken en binden van de interne klant bij duurzaamheid beschreven wordt. Onderdeel van het plan was ook hoe maak je het interessant, hoe ga je effecten meten en wat zijn de effecten tot nu toe? Uit de zes genomineerden is afgelopen oktober een winnaar voortgekomen. We bezinnen ons nu op vervolgstappen rond de uitkomsten van deze wedstrijd. Het is merkbaar dat er een bewustwordingsproces binnen het UWV op gang is gebracht. Onderdeel daarvan is blijven zenden en praten; ‘tot vervelens toe’ zou ik bijna zeggen. Maar ook is het belangrijk om steeds weer een andere insteek te kiezen om het onderwerp op de goede plek op de agenda te houden. Laatst nog werd ik geconfronteerd met hoe alert je moet blijven op afspraken die al tijden geleden gemaakt zijn. Bijvoorbeeld over bewegwijzering en gevelaanduiding. Al jaren geleden hebben we afgesproken dat er geen verlichting meer in de gevelreclame wordt opgenomen. Dat is uit veiligheids- en energiebesparingoverwegingen veel slimmer. En wie zoekt er nu een UWV kantoor in het donker?  Begint er tóch weer iemand over lichtbakken. Dan moet je heel alert zijn en iedere keer weer die discussie aangaan!”

Aan humor ontbreekt het Marc van der Hijden niet. Evenals realiteitszin en een eigen kijk op zaken. En passant vertelt hij dat er al in 1880 een elektromotor ontwikkeld was en dat we daar al veel eerder mee hadden kunnen rijden. Maar omdat onze economie geheel gebaseerd is op de olie-industrie hebben we dat concept laten liggen. Gelukkig lijkt daar nu met de komst van de elektrische auto’s een eind aan te komen.
Zijn volgende afspraak wacht en ik wens hem veel succes met zijn zendingswerk.