“Evidence Based Werken is hot ………maar is gewoon weer een nieuwe marketinghuls geworden, de nieuwste poging van de managementindustrie om te verdoezelen dat ze maar wat uit hun nek staan te kletsen” lees ik in de column van Richard Engelfriet en Maarten Freriks van 22 augustus. De schrijvers leggen vervolgens verschillende trainingsbureaus langs hun “piramide-van-betrouwbaarheid"-meetlat om te onderbouwen dat er inderdaad wordt verdoezeld en uit-de-nek-gekletst. Evidence Based Werken (EBW) is de nieuwe norm en o wee als je je daar niet aan houdt.
Lekker scherp, lekker confronterend en daarmee een uitnodiging om ook scherp naar deze column zelf te kijken. Want alhoewel Maarten Freriks blogs heeft geschreven die helpen om deze column-soep wat minder heet te eten, waarvoor dank, neem ik graag ...
Ga je vanuit angst en indekken of vanuit kans en ontdekken....het laatste vraagt een andere mindset. De mindset die we tegenwoordig hard nodig hebben.
Het hanteren van modellen en prestaties uit het verleden geven geen enkele garantie voor de toekomst....
je schrijft: "Wat 'bewezen' lijkt, blijkt niet altijd waar en wat waar is kan nog niet altijd bewezen worden. Ik hoop dat deze geschiedenisles ons wat nederiger maakt als we de neiging hebben om ideeën in de prullenbak te gooien." Ik vind dat een verrassende gedachte, omdat je hier precies het tegenovergestelde zegt van wat ik zelf zou willen meenemen uit deze geschiedenisles. Namelijk: laten we hopen dat dit ons wat nederiger maakt als we de neiging hebben weer een halfbakken idee te introduceren als het nieuwe duizend-dingen-doekje op HR-gebied. En laat ons die nederigheid dan onder andere tonen door open te staan voor een grondige wetenschappelijke toetsing (en de bereidheid te accepteren dat onze briljante ideeën toch niet zo briljant blijken wanneer ze deze toets niet kunnen doorstaan). Die nederigheid mis ik nogal eens.
Ook verrassend vind ik dat je de voorbeelden van Galileï en Einstein gebruikt als argument tegen... ja, waartegen eigenlijk? Tegen evidence based? Tegen de kwaliteit van de wetenschappelijke methode? Terwijl jouw voorbeelden juist aantonen dat de we zonder die nadruk op wetenschappelijke onderbouwing vandaag de dag nog vrolijk een geocentrisch wereldbeeld zouden koesteren. Wetenschap afdoen met "inspiratiebron die slechts put uit het verleden" vind ik dan ook volstrekt misplaatst.
En als we het dan tóch hebben over de man die zijn sleutels kwijt is: evidence based betekent niet dat je alleen daar kijkt waar het licht schijnt, maar dat je je licht laat schijnen op de plek waar je wil zoeken - en dat je vervolgens, als je daar niets vindt, je lamp een stuk opschuift. Dat is wat ontbreekt bij veel van de 'oplossingen' waar Richard en Maarten naar verwijzen.
Het zijn dus juist de aanhangers van dergelijke instrumenten en technieken die onverstoorbaar blijven kijken op de plek waar hun (wetenschappelijk gezien uiterst zwakke) lampje schijnt. En dan verrukt uitroepen: "mijn sleutel heb ik weliswaar niet gevonden, maar kijk eens wat een mooie steen hier ligt!"
Waar we denk ik van mening over verschillen is over de toepasbaarheid van wetenschappelijk onderzoek uit het verleden voor de organisatie-vraagstuken van de toekomst. Ook de organisatie-psychlogische wetenschap, hoe grondig het onderzoek ook was, kan geen duizend-dingen-doekjes produceren. Omdat organisatie-psychologie geen harde wetenschap is en geen garanties levert op resultaten voor de toekomst.
Bovendien is deze wetenschap een aantal jaar geleden (2015) flink van haar voetstuk gevallen toen wetenschappers een poging deden om de resultaten uit bekende psychlogische onderzoeken te reproduceren. De meerderheid van die resultaten bleek niet reproduceerbaar en daarmee dus niet bewezen. Terwijl we wel jarenlang hadden gebouwd op diezelfde conclusies. Deze wetenschappelijke conclusies bleken zelf ineens half-bakken-ideeen te zijn.
Wel ben ik het weer met je eens dat het goed is om methodes die in de praktijk goed lijken te werken ook onder een wetenschappelijk vergrootglas te leggen. Niet om de methode een definitief stempel van geschikt/ongeschikt te geven (nogmaals, dat kan niet want geen harde wetenschap), maar om vanuit een ander perspectief meer informatie en inspiratie te verzamelen over de methode.
Over je Copernicus-reactie, geen zorgen, ik ben geen lid van de flat-earth-society:-). Ik ben wel begaan met wat de geschiedenis ons kan leren over hoe onze inzichten in de loop van de tijd kunnen veranderen. Wat nu waar/bewezen/feit lijkt kan over honderd jaar, met nieuwe inzichten, weer anders blijken te zijn. En wie weet of wat we nu als "half-bakken" bestempelen over 100 jaar de nieuwe waarheid is? De tijd zal het leren, mits we een open geest houden voor meer dan alleen de conclusies uit wetenschappelijk onderzoek.