Het echte gesprek wordt niet gevoerd

Cover stories

Regelmatig hoor ik in organisaties een oproep tot meer openheid of eerlijkheid. Maar openheid kun je niet afdwingen door er over te praten. Openheid creëer je door zelf open te zijn. En daar wordt het spannend. We verwachten van die ander dat hij of zij maximaal eerlijk is, maar laten zelf liever niet het achterste van onze tong zien. We houden ons mond als we het niet eens zijn met een besluit of zeggen 'ja' en doen 'nee'. En we spreken collega's die afspraken niet nakomen daar niet op aan, maar verzinnen een omweg om de gewenste input alsnog te krijgen.

Deze (vaak onbewust) oneerlijke of indirecte communicatie leidt in organisaties tot teleurstelling, verwarring en inefficiëntie. Een aantal van mijn opdrachtgevers heeft daarom de leiderschapscompetenties herzien en zet het voeren van he...

Jaap
Best een treurig verhaal. Tijdens mijn loopbaan heb ik meer 'metataal' meegemaakt dan me lief was. Met de zin 'Leidinggevenden sturen eerder op het realiseren van de taak dan het opbouwen van een relatie' ben ik het wel eens. Leidinggevenden 'sturen' sowieso nauwelijks. Ze moeten doelen halen, ongeacht de inhoudelijke betekenis ervan. Daar hebben ze mensen voor. Die daarvoor toevallig zijn aangenomen. En het is waar: Niemand heeft interesse in kritische opmerkingen die een zogenaamd gezamenlijk na te streven doel ondersteunen. Nog geen twee weken geleden ondersteunde ik de opmerking van iemand ten aanzien van de slechte positie van mensen met een beperking. Waarop de gespreksleider onmiddellijk reageerde met: '..maar om positief te eindigen...'. En toen ik een collega een stuk liet lezen over waar ik de afgelopen jaren tegenaan liep was zijn antwoord: 'Wat cynisch, maar ik ben het helemaal met je eens'. Aan die opmerking ben ik al heel lang gewend. Als je ervaringen inbrengt ben je cynisch, als je kritiek levert is het 'niet meer leuk'.
Ik heb in de loop der jaren verschillende directeuren rechtstreeks aangesproken op hun ambities, hun leiderschap en hun doelloze vergaderstijlen. Mét verbeteropties. Zonder resultaat overigens. En over gezichtsverlies heb ik me nooit druk gemaakt. Dat lijd je alleen als je niet in jezelf gelooft. Samenvattend: Echt leiderschap in samenhang met daadkracht is altijd persoonsgebonden, ongeacht de organisatiestructuur en -cultuur. En zo'n echte leider zal de mensen met wie hij/zij werkt zeker en resultaatgericht meenemen op zijn tocht. De belangrijkste (maar nooit gestelde) startvraag voor verbeterde arbeidsrelaties is dan ook die aan de leider: Waarom zit jij op deze post, met welke ambities en gericht op welke doelen? En heb je je werknemers gevraagd waarom ze dit werk doen? En hoe ze deze organisatie en jouw leiderschap ervaren? Er liggen nog heel veel kansen voor verbetering....
Paul van der Spek
Lid sinds 2019
Een "echt eerlijk gesprek" is een zeer subjectief begrip, alleen al vanwege vakje 4, maar ook van 2 en 3. Een verband leggen tussen het voeren van "echt eerlijke gesprekken" en meer geld verdienen (objectief te meten) is dan ook pseudo-wetenschap.
Het is wellicht commercieel handig om dat aan te voeren, maar als "meer geld verdienen" de motivatie is om prettiger met elkaar om te gaan, dan is het vooral verstandig om alleen eerlijk te zijn als dat voor de eigen positie handig is.
mkk
Hartgrondig voorstander van 'het echte gesprek voeren'. Het is zonder twijfel een van de belangrijkste managementcompetenties. In mijn ervaring vind het overgrote deel van de 'leiders' dit juist erg moeilijk. Maar het is onontbeerlijk voor een 'eerlijke organisatie'. Maak training op dit punt vast onderdeel van het MD-programma.
Maaikel Klein Klouwenberg
Pro-lid
Oh zo waar en belangrijk. En laten we ons realiseren wat het niet voeren van het echte gesprek voor impact heeft: gebrek aan authenticiteit leidt tot een facade-organisatie (het tegenovergestelde van een Eerlijke organisatie), en dat leidt tot vervreemding en minder motivatie. En dan kan je ver van huis raken.

Meer over Gedragsverandering