Pakketbezorging: kan het met de helft van het aantal voertuigen?

In het vervoer van online bestelde pakketten is een flinke duurzaamheidsslag te maken: ‘Onnodig grote voertuigen verplaatsen lucht’, stelt lector stadslogistiek Walther Ploos van Amstel op Twinkle. Volgens hem rijden twee keer zoveel bezorgbusjes in de stad als nodig is.

Anders plannen

‘Je kunt beschikken over slimme vervoersmiddelen, maar daar hoort een dynamische planning bij. Daar moeten we steeds meer naartoe’, aldus de lector, die tijdens zijn keynote op E-commerce & Logistiek op 14 juni in Almere dieper op dat onderwerp ingaat. ‘In pakketbezorging zit gemiddeld veertig tot vijftig procent slack.

De factor reistijd in de stad is erg onzeker; vergeet ook niet dat chauffers 65 procent van de tijd náást hun voertuig staan, bij het vooraf plannen heb je daar geen idee van.’ Een andere stadslogistieke uitdaging vormt het vinden van een laad- en losplek. ‘Met het dynamisch gebruik van verkeersdata zou je bijvoorbeeld een reservering voor zo’n plaats kunnen maken.’

Verduurzamen

De Nederlandse logistieke sector is al goed op weg om te verduurzamen; toch zijn er nog aardig wat stappen te zetten, vindt Ploos van Amstel. ‘Pakketbezorgers zijn veelvuldig bezig met de inzet van elektrisch vervoer; dat zie je bijvoorbeeld bij DHL, Fietskoeriers.nl, Bubble Post.’

Er zijn echter twee factoren die duurzaamheid flink verstoren. ‘De eerste is het aantal consumenten dat niet thuis is bij de eerste levering, gemiddeld één op de vier. Dat zijn harde cijfers die de sector ontkent, maar onderzoeken laten dat zien. Het combineren van een levering met het ophalen van een retour kan daarbij een extra ritje uitsparen: PostNL en DHL passen dat bijvoorbeeld al toe met behulp van address intelligence op basis van big data.

Verder zijn verpakkingen over het algemeen veel te groot, dan ben je dus gewoon lucht aan het verplaatsen. Gelukkig wordt op dat punt steeds vaker actie ondernomen: bedrijven verpakken meer en meer op maat, zoals bij de samenwerking tussen Picnic en Heineken voor het Kwartkrat. Dat is een voorbeeld van e-commerce ready packaging.’

Veiligheid en gedrag

Het gedrag van chauffeurs straalt daarnaast niet altijd positief af op hun logistieke werkgever: dat kan beter, vindt Ploos van Amstel. ‘Met name in de thuisbezorgmarkt kom je echt cowboys op scooters tegen. Je hoort weleens dat er op straat bier gedronken wordt en dat verkeersveiligheid beneden alle peil is. Een bestelbus is vier keer zo vaak betrokken bij een ongeval als een personenauto, terwijl die minder kilometers maakt.’ Veiligheid wordt een belangrijker thema bij duurzaamheid.

Stappen vóór 2025

Om woonwijken op een duurzame manier te ontsluiten voor de groeiende bezorgeconomie, moet niet alleen de indeling daarvan aangepast worden, maar ook het formaat van de voertuigen die ernaartoe gaan. ‘Woonwijken die nu in aanbouw zijn, moeten we inrichten op de pakketcultuur: dat kan door er pick-up points in op te nemen, waar consumenten zelf hun pakjes kunnen afhalen. Wanneer die vervoerd worden met lichte elektrische voertuigen, zoals de Stints van PostNL, worden woongebieden toegankelijker. Straks zien we zelfs autonome voertuigen die met de bezorger meerijden.’

Laat de klant kiezen

Een ander instrument voor verduurzaming is de tijdvakplanning. ‘Albert Heijn bijvoorbeeld laat zijn klant kiezen tussen zo’n zestig levermomenten per week, allemaal met een verschillende prijs: een duurzaam tijdslot is goedkoper. Nespresso paste dat principe destijds als eerste toe, ook om de druk op zijn personeel te verminderen. Dat thema is nu weer behoorlijk in de actualiteit: de druk die het online shoppen en de bijbehorende next day delivery-verwachting leggen op de nachtarbeid die daarvoor nodig is. Nespresso-klanten bestelden vaak in het weekend, waardoor op maandag veertig procent van het weekvolume verwerkt moest worden; vervolgens werd het pakketje op dinsdag bezorgd, was de consument niet thuis.

Het idee van een ‘geen haast’-bestelbutton zoals advocate Margreet de Boer onlangs op Twitter opperde, lijkt mij dan ook een heel goede oplossing daarvoor. Maar ook het prijstechnisch belonen van het kiezen voor duurzame tijdvakken past prima in dat kader.’

Koplopers

Gelukkig zijn er veel e-commerce bedrijven en pakketvervoerders die ‘echt hun best doen’, aldus de lector. ‘In principe is de pakketsector al de meest duurzame transportsector. Maar vóór 2025 moeten zeker nog een aantal stappen gezet worden, zowel in techniek als in de manier waarop de consument daarmee omgaat.

En, niet alleen in transport. Er komen in Nederland steeds meer magazijnen: daarin wordt veel gemechaniseerd en bij het ontwerp ervan is duurzaamheid nu, na efficiëntie, het tweede criterium. De e-commerce sector loopt daarin voorop.
Het is een innovatieve branche met een jonge bedrijfscultuur waarin niet traditioneel gedacht wordt, dat zie je ook terug in de logistiek. Projecten op het gebied van robotisering bijvoorbeeld tonen aan dat iedereen durft te experimenteren.’

Van voertuigen en magazijnen tot aan het gebruik van data om de last mile te optimaliseren: ‘Duurzaam scoren’ is het thema van het congres E-commerce & Logistiek, op donderdag 14 juni in Almere.

Bron: Twinkle, Bernadette van den Hooven

Foto met toestemming van Fietskoeriers.nl