KiM onderzocht impact kosten en kwaliteit van mobiliteit op onze mobiliteit?

Elasticiteiten van mobiliteit maken het mogelijk om snel na te gaan hoe het reisgedrag verandert, als één van de factoren waarvan dat gedrag afhankelijk is, verandert. Een elasticiteit geeft informatie over hoeveel meer of minder kilometers een persoon reist als de brandstofprijs, de ticketprijs, of de kwaliteit van de dienstregeling wijzigt. Deze elasticiteiten worden gebruikt om snel de effecten van een beleidsmaatregel op het mobiliteitsgedrag te schatten. Het Kennisinstituut voor Mobiliteit (KiM) bracht het in kaart.

In de studie 'Elasticiteiten van binnenlandse personenmobiliteit' onderzocht KiM de elasticiteiten van het binnenlands reisgedrag van personen met onder meer de auto, de trein, bus-tram-metro (BTM) en fiets. Voetgangers bestaan niet... Het is een leuk rapport voor de liefhebbers van weetjes over mobiliteitsgedrag.

Enkele bevindingen van de KiM-onderzoekers:

• Thuiswerken kan de prijs- en reistijdelasticiteiten van de auto, trein en BTM zowel vergroot als verkleind hebben. Aan de ene kant zorgen prijsstijgingen ervoor dat mensen sneller thuis gaan werken en dus niet reizen (groter). Aan de andere kant maken mensen toch al minder werk gerelateerde verplaatsingen, waardoor een prijsstijging per reis minder uitmaakt (kleiner).
• Auto-attitudes zijn de afgelopen jaren amper veranderd, KiM verwacht daarom geen effect op de prijselasticiteit van autogebruik. Het is ook mogelijk dat men al niet erg gevoelig was voor prijsstijgingen van autogebruik. Met andere woorden: de prijselasticiteit was al niet erg hoog. Ook nu de brandstofprijzen hoog zijn, lijkt er weinig aan de attitude tegenover de auto te zijn veranderd.
• De fiets is een grote concurrent voor bijna alle andere modaliteiten en de reistijden van de fiets hebben daarmee ook veel invloed op andere modaliteiten. Als de fiets 10% sneller wordt, leidt dat tot een afname met 1,1% van het autoverkeer, 2,2% voor de trein en 3,2% voor het BTM.
• Elektrische fietsen kunnen de prijs- en reistijdelasticiteiten van autogebruik iets hebben vergroot, hebben naar alle waarschijnlijkheid geen effect op de elasticiteiten van treingebruik en kunnen de prijs- en reistijdelasticiteiten van BTW-gebruik iets vergroot hebben.
• Een verslechterd beeld van de kwaliteit van het OV kan ertoe geleid hebben dat de prijs- en reistijdelasticiteiten van zowel treingebruik als OV-gebruik iets lager zijn geworden. Dit komt doordat voor de reizigers met de meeste keuzemogelijkheden het OV als alternatief afvalt en de reizigers met de minste keuzemogelijkheden overblijven in het OV.
• De deelauto is een nieuwe dienst, die vooral gebruikt wordt door niet-autobezitters. Deze groep zal normaal gesproken veelal het ov-gebruiken, en de komst van de deelauto maakt het makkelijker om over te stappen naar alternatieve modaliteit als er schommelingen in prijs/reistijd van de trein optreden.
• Deelfietsen en deelscooters zijn juist voor reizen die mensen veelal met btm doen interessante alternatieven.

Bron: KiM