Er stond een boeiende stelling van oud-hoogleraar Bernard van Praag in de Volkskrant over de avond- en nachtarbeid in distributiecentra van webwinkels: 'laten we deze nachtarbeid voor webwinkels die geen enkele maatschappelijke meerwaarde geeft afschaffen'. Heeft 'vandaag besteld, morgen geleverd' echt geen enkele waarde?
De situatie van deze moderne dagloners, of beter gezegd nachtloners, is bedroevend en uitzichtloos, stelt van Praag: 'Men zegt vaak dat het gaat om studenten, maar ook voor studenten lijkt me een dergelijke bijbaan niet gunstig voor hun studieresultaten en tijdig afstuderen. Welk maatschappelijk belang is gediend met het toelaten van deze situatie die sterk doet denken aan de arbeidsvoorwaarden in de 19de eeuw? Wanneer ik mijn bestelling niet morgen krijg maar overmorgen, is er meestal geen enkel probleem. Aan deze beschamende en mensonterende situatie moeten wij niet willen meewerken; het is een uitwas van de vrije marktwerking'.
De vraag is of de oud-hoogleraar hier gelijk heeft. Met al zijn vrije tijd als gepensioneerde heeft hij alle tijd. Maar, veel recent onderzoek onder consumenten laat zien dat we die snelle service wel degelijk waarderen, ook economisch. We zijn eraan gewend geraakt. De onderzoeken laten zien dat snelheid en gemak juist de concurrentie van (omni channel) retailers onderling en retailers tegenover pure players bepalen. Zeker in de markt van jongere kopers. Maar, een serieus wetenschappelijk onderzoek naar de kosten en baten ervan is nog nooit gedaan.
Natuurlijk heeft de oud-hoogleraar gelijk dat meer werk overdag beter is voor de planning van de operaties en rust, reinheid en regelmaat op de werkvloer. Dat zal niemand ontkennen. De consument zit ook nog steeds niet echt achter het bestelstuur. Margreet de Boer schreef op Twitter: 'Eigenlijk zou je bij online bestellen moeten kunnen aangeven dat het wel een dagje later mag, zodat er geen mensen ''s nachts voor je hoeven te werken'. Jammer is dat nog steeds weinig webwinkels consumenten die 'onthaast'-knop bieden.
Stof tot nadenken... maar, vooral een goede oproep tot meer onderzoek.
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO
Eens met de stelling dat deze supersnelle leveringen geen enkele reële meerwaarde vertegenwoordigen. Enkel een gevoel bij de consument oproepen: "da's snel!!" .... en daar moeten we, als we de reclame moeten geloven, als consument bijzonder gelukkig van worden.
En we geloven de reclame en denken te weinig na over de gevolgen van ons handelen voor anderen, "achter de schermen".....
Het zou veel beter zijn de standaard om te draaien, normale levertijd is één of misschien wel twee dagen. En dan niet aan huis maar op centrale (winkel)punten. Wanneer iemand zijn spulletjes echt heel snel nodig heeft of het thuis gebracht wil hebben moet bereid zijn daar extra voor te betalen. En dan ook de volledige kosten! Economisch gezien een stuk beter. De voordelen: veel minder nachtwerk, efficiëntere bezorging overdag, minder verkeer op de weg wat ook nog milieu voordelen heeft.
Gewoon weer even met de voetjes op de grond, denk is na of je al die internet zooi nou echt nodig hebt. Wanneer je niet de moeite wil nemen het uit de stad te halen heb je het waarschijnlijk niet echt nodig. Ik weet het dit geld niet voor iedereen en internet prijzen zijn vaak echt veel lager'.