Is er wel draagvlak voor zero emissie zones?

De uitbreiding en aanscherping van de milieuzones voor het verkeer in Londen gaat gepaard met grootschalige protesten. Honderden camera's werden de afgelopen weken gestolen of vernield. Sommige bewoners zijn het er niet mee eens dat ze straks niet meer de weg op mogen met hun vervuilende auto of daarvoor een stevige tolheffing moeten betalen. 

Is er wel voldoende draagvlak voor milieuzones, vraagt Walther Ploos van Amstel, lector City Logistics aan de Hogeschool van Amsterdam, zich op Stadszaken af.

Steden in meerdere Europese landen kiezen voor milieuzones om zo de luchtkwaliteit te verbeteren en daarmee de gezondheid van hun bewoners. Milieuzones laten alleen nog maar schone voertuigen toe die minder roet uitstoten binnen de stad

London kiest zelfs voor een Ultra Low Emission Zone. Nederland spant in Europa de kroon met 18 gemeenten die van plan zijn in 2025 een Zero Emissie Zone in te voeren in hun binnenstad; eerst voor stadslogistiek, bootjes en scooters later ook voor taxi, touringcars en uiteindelijk de personenauto's. Iedereen moet eraan geloven. Ook steden in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de Scandinavische landen hebben plannen voor zero emissie zones.

Amsterdam heeft de plannen, en de verkeersbesluiten, onlangs gepubliceerd. Die verkeersbesluiten moet de ambtenaren goed motiveren. Wegen de maatschappelijke voordelen op tegen de nadelen voor de ondernemers? En zijn de maatschappelijk voordelen met feiten onderbouwd? Wat is de echte gezondheidswinst?

Hoeveel dagen langer en gezonder leven krijgen de Amsterdammers erbij met de zero emissie zones? TNO en de GGD hebben onlangs de impact van de Amsterdamse maatregelen doorgerekend en komt met een beperkte verbetering onder aan de streep. Dat baart zorgen. Krijg je draagvlak voor maatregelen die weinig opleveren, maar wel veel kosten?

Vooral kleine ondernemers worden hard geraakt, hebben geen toegang tot lease of ‘faire’ financiering en kunnen de investeringen in laadinfrastructuur niet dragen. Twee derde van de bestelvloot zit bij kleine ondernemers. Anders spelen ondernemers straks weer de ‘je bent de sjaak met een bestelbus van de zaak’-kaart. Daar zijn wethouders lokaal gevoelig voor. En terecht. Draagvlak is ook in Nederlandse gemeenten belangrijk.

Ik ben benieuwd hoe ondernemers gaan reageren op de Amsterdamse verkeersbesluiten. Het is ook voor hun de laatste kans om nog aanpassingen te krijgen in bijvoorbeeld termijnen, ontheffingen, vrijstellingen en subsidies.

De Amsterdamse inspraak wordt de lakmoesproef voor de zero emissie zones. En niet alleen in Amsterdam. De komende zes weken moet blijken hoe groot het draagvlak is bij ondernemers. Spannend!

Walther Ploos van Amstel.

Foto: Albert Heijn