Gemeenten wijzen voorstel staatssecretaris over zero-emissie zones af

Gemeenten zijn verrast en teleurgesteld over de plannen van staatssecretaris Jansen voor de invoering van de zero-emissie zones en wijzen het voorstel af. Dat schrijven de gemeenten in een gezamenlijk persbericht.

De gemeenten Rotterdam, Amsterdam, Leiden en Tilburg hebben de afgelopen weken, namens 14 steden, intensieve gesprekken gevoerd met staatssecretaris Jansen over de motie rond de zero-emissiezones. Hoewel deze gesprekken nog niet waren afgerond, heeft de staatssecretaris onverwachts een voorstel voorgelegd aan de ministerraad over de uitvoering van de motie. De 14 gemeenten hebben besloten de zero-emissiezones per 1 januari 2025 ongewijzigd in te voeren.

Constructieve houding van gemeenten

De gemeenten hebben tijdens de gesprekken actief meegedacht over mogelijke oplossingen, ondanks dat de bevoegdheid voor de instelling van zero-emissiezones bij hen ligt. Ze stonden niet open voor uitstel, maar wilden wel tegemoetkomen aan de zorgen van de Kamer en manieren bespreken om ondernemers extra te ondersteunen. Helaas bleek de staatssecretaris onvoldoende bereid tot compromis, terwijl uit een onafhankelijk onderzoek van Berenschot, uitgevoerd op verzoek van de Kamer, bleek dat zowel gemeenten als ondernemers klaar zijn voor de invoering.

Gevolgen van niet-handhaven

Een voorstel van de staatssecretaris om het eerste jaar niet te handhaven op de nieuwe regels, werd door de gemeenten afgewezen. Dit zou leiden tot een onbetrouwbaar bestuur en nadelige gevolgen hebben voor ondernemers die al investeringen hebben gedaan of ontheffingen hebben aangevraagd. Zo’n aanpak schaadt het vertrouwen in de overheid en frustreert de gemaakte afspraken met ondernemersorganisaties.

Wethouder Ashley North van de gemeente Leiden benadrukt: “We hebben constructief meegedacht, met oog voor ondernemers en leefbaarheid in onze steden. Het voorstel van de staatssecretaris is echter niet werkbaar en ondermijnt het vertrouwen in gemeenten.” Brancheorganisaties dringen ook aan op vasthouden aan de oorspronkelijke plannen.

Jarenlange voorbereiding en samenwerking

Volgens wethouder Pascal Lansink-Bastemeijer (Rotterdam) zijn de zero-emissiezones het resultaat van een langdurig traject, waarbij nauw overleg plaatsvond met lokale ondernemersverenigingen en landelijke brancheorganisaties zoals TLN, Evofenedex en VNO-NCW. “Ondernemers hebben al volop geïnvesteerd en kunnen rekenen op overgangsregelingen en ontheffingen bij bijzondere omstandigheden,” aldus Lansink-Bastemeijer.

Lokale bevoegdheid onder druk

De bemoeienis van de staatssecretaris met gemeentelijke bevoegdheden ondermijnt het lokale gezag en de jarenlange samenwerking tussen gemeenten en ondernemers. Dit roept vragen op over de betrouwbaarheid van de overheid, aldus gemeenten in hun persbericht.

Een positieve noot is dat het Rijk erkent dat de zero-emissiezones per 1 januari 2025 ingaan. Gemeenten benadrukken dat ze ondernemers ondersteunen met ontheffingen en overgangsregelingen. In de eerste jaren zijn alleen de meest vervuilende dieselvoertuigen verboden. Ondernemers die nog niet volledig kunnen overstappen, krijgen hulp om toch te blijven opereren.

Wordt vervolgd...