Communicatie en samenwerken

Cover stories

'Een organisatie is zo goed als de kwaliteit van de onderlinge communicatie.' En 'Beter werken gaat hand in hand met beter samenwerken.'  Twee stellingen die ik zonder meer van toepassing vind. Beter samenwerken en verbetering van de interne communicatie worden vergemakkelijkt door een paar simpele procedures en instrumenten. Aandacht voor de effecten van de eigen persoonlijke communicatie hoort er ook bij.

Fricties tussen teams, geharrewar binnen teams, slechte communicatie in de lijn en slopende vetes tussen afdelingen drijven de transactiekosten in de onderlinge afhankelijk­heidsketens omhoog. Simpeler en duidelijker geformuleerd: “Als mensen overstuur raken op het werk en er slecht van slapen dan komt dat bijna altijd door gelazer met collega’s of bazen.”

...

Marck Oostra
Uitstekende stellingen, maar van de beschreven methode verwacht ik eerlijk gezegd weinig.

Het kan uiteraard nooit kwaad met elkaar in gesprek te gaan, met of zonder formulieren en structuur. Een nadeel van de methode zoals geschetst, hoe inhoudelijk plausibel ook, is echter dat ze qua vorm (nl.: "praten over"), stijl (nl.: formeel en normerend), benadering (nl: inhoudsgericht en probleemgestuurd), instrumentarium (nl.: formulieren invullen) en geactiveerde capaciteiten (nl.: hoofdzakelijk cognitief-mentaal) verdacht veel lijkt op de alledaagse gang van zaken in veel organisaties. Daardoor zal er voor betrokkenen nauwelijks een uitnodiging vanuit gaan - laat staan een onweerstaanbare verleiding daartoe - ander gedrag te laten zien.
Concreet: iedereen kan rustig gedurende de sessie communicatief correct mooi weer spelen, en onderwijl vanuit het fort van zijn eigen weerstand stilzwijgend volhouden dat de ellende allemaal door "de anderen" komt.

Als de onderlinge verstandhoudingen echt zijn aangetast, is met deze methode, sec toegepast, de kans op een doorbraak dus gering. Die doorbraak is wèl te verwachten van meer ervaringsgerichte interventies (spel, theater, opstellingen, etc.), waarin betrokkenen niet veilig op hun vertrouwde en geoefende gedragingen kunnen terugvallen. Elementen van de geschetste methode kunnen dan vervolgens een zeer zinvolle follow-up vormen. En ook dan hoef je in totaal niet meer dan een halve dag kwijt te zijn.
Jos Steyebrugh
Als al dit moois niet werkt, kan er ook worden "opgeschaald".
Bij een grote multinational is een tijd met gele kaarten gewerkt.
Overal stonden standaardjes met blanco gele kaarten met voorgeformuleerde top-zoveel irritaties op de achterkant met een nummerje..

Te laat op een vergadering? Spullen niet voorbereid? Afspraak niet nagekomen? etc. etc.
Naam en nummertje erop en hoppa . . . . in de klachtenbus naar Personeels Zaken.

Gaf een hoop comotie en er veranderde niets. Behalve dan dat de sfeer tussen collegae er niet beter van werd.

Jos Steynebrugh
Willem Mastenbroek
Auteur
Beste Marck

Dat vorm en structuur van de methode vertrouwd en veilig overkomen zie ik juist als een voordeel. Een ander voordeel is dat mensen hier zelf mee uit de voeten kunnen. Ondersteuning is niet nodig of kan zeer beperkt blijven.

Inderdaad is het mogelijk dat mensen zichzelf zoveel mogelijk schuilhouden of zich niets van zo’n sessie aantrekken. Maar is dat niet met elke methode het geval? Niet voor niets meld ik ergens in de tekst: “Het begint met aandacht voor de effecten van de eigen communicatie”.

Je stipt aan dat we ook over andere methodes beschikken. Zeker en die kunnen inderdaad zeer krachtig zijn. Ons arsenaal aan mogelijkheden breidt zich nog steeds uit. Ervaringen en ideeen in de vorm van artikelen, columns of reacties zijn welkom op deze site.

Willem

Meer over Interne communicatie en samenwerking