Communicatie bestaat niet totdat het tegendeel is bewezen

Columns

De term "Communicatie" geeft met Google ruim 24 miljoen hits (1) en wordt vaak gebruikt als mantra voor veel problemen binnen organisaties. Bij onwenselijke situaties komt men vaak tot de conclusie dat "er niet goed gecommuniceerd is" en dat er "beter gecommuniceerd moet worden". Op zich is het bijzonder dat voor een niet goed uitgevoerde handeling een verbeterde variant van die zelfde handeling als oplossing wordt gezien. (U eet niet goed, oplossing: u moet beter eten). Wellicht is voor slechte communicatie een andere oplossing mogelijk. Zeker omdat men beter communiceren vaak vertaalt in meer communiceren.

Er circuleren vele definities van communicatie, gemakshalve wordt voor deze column de definitie van Wikipedia gebruikt: "Communicatie is de productie, uitwisseling en betekenisgeving v...

Jos Steynebrugh
Eerst maar even geklikt op de naam van den schrijverdt. Geen nadere info: da’s jammer. Even Googelen levert sierbestrating, muzikanten, een zwerver en nog meer van “waarschijnlijk niet”. Dan maar quasi anoniem.

Tja, dit is nou zo’n artikel waar ik niets mee kan. Na lezing ontsnapt mij een zucht: “Wat hééft de lezer hieraan?” Watzlawick: Alle gedrag is communicatief, men kan niet niet communiceren.

Voor geïnteresseerden in de diepere achtergrond hier een (van de vele) links:
http://mens-en-samenleving.infonu.nl/communicatie/7831-communicatie-begrippen-watzlawick.html

Groet,
Jos Steynebrugh
Marketing & Innovatie Consultant
Ger JM Nijman
Reactie 1: een oud-collega, Jan Herweijer, placht te zeggen:
"Het probleem met communicatie is dat we denken dat het heeft plaatsgehad".
Reactie 2: in mijn vak (openbaar vervoer) is het inderdaad niet ongebruikelijk dat de ontvanger de boodschap terugzendt aan de zender, ter controle of de boodschap onverminkt is overgekomen (de vierde trap van de raket). Het beruchtste geval van nalatigheid op dit punt is Tenerife 27 maart 1977, de luchtramp met 583 doden omdat KLM-gezagvoerder Van Zanten het bericht van de verkeerstoren niet terugzond.
Reactie 3: Er zit nóg een noodzakelijke trap aan de raket die we ons te weinig realiseren. Afgezien van de barrières "taal" en "medium" (zit er geen letterlijke ruis op de lijn) is er ook de figuurlijke ruis: het verschil in referentiekader. De werkelijkheid ziet er voor de zender vaak heel anders uit dan voor de ontvanger. Zo sprak ik op een congres in 1988 ooit met vastgoeddirecteur Zadelhoff over "op de lange termijn"; omdat het gesprek een beetje verwazigde vroeg ik hem wat hij lange termijn vond. "Negen à tien maanden". Tja, in mijn vak is dat dertig, veertig jaar.
Vriendelijke groet, GN
Peter Jansen
Ik ben het eigenlijk met Jos eens. Wat wordt er nou daadwerkelijk verteld?

Volgens mij is het begrip communicatie een beetje uit het verband getrokken hier.
Zoals: is controle/feedback een deel van communicatie of is dit gewoon communicatie? De terugkoppeling bestaat immers ook gewoon uit zender --> boodschap --> ontvanger.

Wanneer de ontvanger niet weet dat hij deel is van het communicatieproces, dan zit er iets fout bij het component 'ontvanger'.

Groeten,
Peter Jansen

Meer over Interne communicatie en samenwerking