Natuurlijk moet je uitgaan van de professionaliteit van mensen. Daarop mag je ze dan ook aanspreken. Net als iedereen mij mag aanspreken op mijn professionaliteit - en dus op de kwaliteit - of het tegendeel ervan - van mijn werk. Aanspreken is dus wel degelijk professioneel en kan heel goed duidelijkheid verschaffen om tot een betere samenwerking te komen. Ik lees dit artikel trouwens meer als de zoveelste poging om elk mogelijk wrijfpunt in een werkrelatie uit de weg te gaan.

Een zinvol pleidooi voor minder focus op aanspreken. De analyse over het waarom en wat dan wel maak ik ietsje anders:

Daartoe twee citaten over de betekenis van een individu op zijn/haar prestaties. Ik voeg daar aan toe de aanname dat aanspreken plaatsvindt 'omdat iemand zijn/haar werk niet goed doet/de afspraken niet nakomt'. De aanname dáár weer onder (zijn we er nog..?) is dat een individu zelf invloed heeft op zijn functioneren ("je hebt niet genoeg je best gedaan"). Daar zeggen beide heren zinnige dingen over:

Peoples' behavour is governed by their system. If the people who do the work, work in a system that allows them to control and improve it, they are more likely to behave in a co-operative way with each other and their managers. ... To focus on the people is to focus on the wrong thing. Changing the system leads to better behaviour (and less people problems). A Paradox.

John Seddon

95% of the performance of an organisation is attributable to the system (processes, technology, work design, regulations,etc) and 5% are attributable to the individual.

W. Edwards Deming

Wie op een overzichtelijke manier organisaties als systeem wil leren zien, verwijs ik graag naar het model van Rummler & Brache. Er zijn diepgravender modellen over gepresenteerd, maar hun model is prima werkbaar en een uitstekend houvast voor diepere analyses dan "hij/zij doet zijn/haar werk niet, dús aanspreken".

Veel plezier en succes met minder aanspreken (in 5% van de gevallen mogelijk wél zinvol...).

In 2017 verscheen het boek Aanspreken? Gewoon doen! van Gytha Heins. Aan het boek zijn gesprekken vooraf gegaan met 500 personen (van laag tot hoog).
Ik lees het met interesse omdat ik als bemiddelaar bij conflicten merk dat veel problemen ontstaan door tegen anderen te zeggen wat je stoort aan een collega ipv de collega 'aan te spreken' op wat je stoort.
Leidinggevenden die in een beoordelingsgesprek uitspraken van 'informanten' anoniem gebruiken om iemand op tekortkomingen te wijzen versterken het onderlinge wantrouwen en gevoel van onveiligheid. De medewerker die vervolgens -soms tegen het verbod in om bij de collega's langs te gaan - aan die collega's vraagt wie degene(n) was of waren met klachten over hem/haar krijgt vrijwel nooit een eerlijk antwoord. Niemand zal zeggen: "Ik was degene die over jou bij onze chef heeft geklaagd".
Ik geloof dus in op professionele wijze elkaar aanspreken. En dat is lastig, vind ik ook. Want onze angsten voor eventuele gevolgen zij vaak groter dan onze moed om echt open en eerlijk naar elkaar te zijn.
Mark Twain: "Moed is weerstand tegen angst, beheersing van angst, niet de afwezigheid van angst."

Herman,

Dank voor dit pleidooi voor het verkiezen van de dialoog met en tussen professionals. Mijn ervaring is ook dat dit tot meer inzicht leidt die de basis kan zijn voor verdere ontwikkeling. Er is geen noodzaak te wrijven om tot glans te laten komen.

Hartelijke groet.

Dank voor jullie reacties. Het interessante van de reactie van Jaap van Velzen illustreert precies wat ik bedoel. Hij heeft een helder standpunt, dat afwijkt van het mijne. Professioneel. Maar hij eindigt met een sneer. Waar aanspreken vaak op uitdraait. Dat bedoel ik met hit en run. Terwijl hij, als ik hem goed begrijp, een heel valide zorg heeft. Mijn artikel komt neer op een pleidooi voor de dialoog. "Herman hoe voorkom je hiermee dat je wrijfpunten in een relatie niet uit de weg gaat" Volgens mij is dat een aanzet tot een professionele dialoog.

Ik ben het met Gerard eens dat tekortkomingen in het functioneren van professionals niet altijd afgedaan kan worden met 'je hebt je best niet gedaan', er speelt veel meer mee. Wel denk ik dat je de vraag kun stellen: "Wat heb je wel gedaan?" en "Wat zou je nog meer kunnen doen"

Peter, je je mening vormen over het functioneren gebaseerd op tweede hands kennis is in mijn ogen niet professioneel. Zeker niet als je oordeel over een ander baseert op het oordeel van een derde. Natuurlijk krijg je als leidinggevende allerlei signalen die je alert maken op zaken. Maar je uiteindelijke oordeel baseer je op wat ze zelf constateert. En dan begin je als leidinggevende eerst met het professionele gesprek, de dialoog. Ik heb in mijn tijd als interim head of HR soms gemerkt dat leidinggevenden van hun medewerkers af willen omdat ze niet functioneren, om er dan achter te komen dat ze er nog nooit met de betrokkene over gesproken hebben. Als je niet met je medewerkers praat begin er dan niet mee om ze aan te spreken.

Kees, dank je voor je ondersteuning. Tegenwoordig lijkt het soms of zaken pas echt besproken zijn als er flink wat wrijving bij komt kijken. Als er wrijving is mag die benoemd worden. Maar als die er niet is hoef je hem niet op te zoeken.

Wat een mooie (zelf en professionele) reflectie en pleidooi Herman. Ik resoneer ermee èn ik zou nog graag een onderscheid willen toevoegen:
- voelt iemand dat zij of hij zich moet verantwoorden? Wordt er tot verantwoording geroepen?
- of is de dialoog open, uit interesse, collegialiteit, nieuwsgierigheid en een gedeeld besef van het (hogere) doel?
Wellicht vertrek je al lang vanuit dit onderscheid. Zie mijn pennenstreken dan als ondersteuning en waardering.

Evert, dank voor je ondersteuning. Ik hoop natuurlijk dat professionals de behoefte hebben om zich te verantwoorden op het moment dat belanghebbenden vragen hebben over hun keuzes of handelen. Mocht dat (nog) niet zo zijn, dan hoop ik dat organisaties hun professionals uitnodigen of stimuleren om op die manier met elkaar en andere betrokkenen een professionele dialoog aan te gaan. Niet als excuus, niet als verdediging maar in de oprechte behoefte om steeds beter te worden in hun vak, steeds beter te voorzien in de behoefte van de klant en steeds beter bij te dragen aan de continuïteit van de organisatie

Dag Fred
Helemaal mee eens. Daarnaast vind ik het belangrijk dat mensen elkaar ook op de positieve kanten aanspreken. C'est le ton qui fait la musique!