Bert Overbeek is trainer, coach en interim manager, maar tegenwoordig kan je ook zeggen: organisatiedokter en -innovator. Opgeleid door NS en Schouten en Nelissen, besloot Jongebazen-oprichter Bert Overbeek na 25 jaar loondienst om voor zichzelf te gaan werken. Hij wilde zijn klanten meer op maat bedienen, de basis van zijn werk verdiepen en de kwaliteit van zijn werk vergroten en had het gevoel dat hij daarvoor onafhankelijk moest kunnen opereren. Hij is er gelukkig van geworden. (Website met filmpje: www.pitchersupport.jimdo.com)
Prof. dr. Mastenbroek van Managementsite ‘ontdekte’ dat Overbeek meer kon dan bedrijven helpen met verbeteringen van resultaat en sfeer. Hij vroeg de schrijvende organisatieontwikkelaar of hij een weblog voor jonge managers wilde bijhouden, als partnerlink van het grote ManagementSite. Dat was tien jaar geleden. Sindsdien schreef Overbeek bijna 1500 artikelen en zes boeken. Ze werden uitgegeven door Haystack en door Futuro Uitgevers. Twee boeken werden bestsellers en eindigden in de top 10 (‘Het Flitsbrein’ en ‘Mannen en/of vrouwen’).
Overbeek vindt kosteloze kennisdeling en informatie-uitwisseling zo belangrijk, dat hij hier op jongebazen.nl nu 10 jaar de finesses van het managementvak deelt met vakbroeders en collega’s. Daarmee liep hij voor op de moderne social media trends waarin het ‘geven’ van gratis informatie een marketing tool is geworden.
Meer dan 100 000 mensen bezoeken Jongebazen per jaar. En het heeft hem veel respect opgeleverd in managementland. Alles wat te maken heeft met het verbeteren van organisaties, teams en mensen boeit hem. 21 jaar ervaring en intensieve studies helpen hem daarbij. Zijn humor leidt er toe dat mensen hem graag inhuren als spreker en inspirator, en zijn veelzijdigheid heeft hem het compliment van een topvrouw opgeleverd, dat hij altijd een eigen gezichtspunt kiest en je daardoor aan het denken zet.
Organisaties weten de weg naar hem te vinden. Hij zei daarover in een interview: ‘Het is niet altijd makkelijk om mijn werk te combineren met jongebazen, omdat je op zo’n blog wel eens inzichten los wilt maken die strijdig zijn met wat gangbaar is in mijn vak. Wat zegt hij daar nu weer?, denken opdrachtgevers dan. Maar ik kan ze gerust stellen. In mijn werk kan ik me goed op een opdracht richten.’
Bert twittert op Goeroetweets, een titel die is afgeleid van zijn boek ‘Goeroegetwitter’. Het woord ‘goeroe’ is duidelijk met een knipoog. Want hij is wars van goeroeneigingen, en prefereert laagdrempeligheid. Jongebazen heeft een eigen groep op Linkedin.
Correspondentie met Bert Overbeek via pitcher.support@hetnet.nl Zijn website is www.pitchersupport.jimdo.com
Dus, misschien terug naar af, want leiderschap is meer dan multidimensioneel. Het is complex, en je moet de 'ontvanger van leiderschap' betrekken in de conceptualisering.
Denk maar aan de vele ouders die niet volgens het boekje opvoeden, doch er in slagen mooie mensen te kweken. Zo is het ook met leiderschap. Onze boekjes zijn nog te arm vrees ik.
Er zijn veel modellen om leiderschap te typeren. Van leiders/managers, 1-dimensionaal/2-/3-/4-/5-/6-dimensionaal tot ‘whatever’. Elke typering is niet “de Waarheid” en elk model doet tekort aan het geheel. Dat is nu eenmaal het gevolg van de werkelijkheid proberen te vatten in eenvoudige modellen. Het is de kunst om op een zodanige wijze te jongleren met de modellen dat het op de juiste momenten een helpend inzicht geeft.
Een onderverdeling voor meerdimensionale leidinggevenden zou kunnen zijn: nature/nurture. Oftewel, is deze leidinggevende een natuurtalent of heeft deze leidinggevende het moeten leren. Natuurtalenten hebben geen modellen nodig.
Qua kenmerken kent onze taal honderden woorden die een leidinggevende zouden sieren. Zo’n woord is “inspirerend”. Maar wordt iedereen op dezelfde wijze geïnspireerd? Nee.
“De 1-dimensionale leidinggevende” eindigde ook met zo’n woord “Interesse in de werking van de menselijke geest kan daarbij heel inspirerend zijn”. Voor welke managers is de werking van de menselijke geest inspirerend? De meeste managers gaan liever naar de tandarts dan dat ze zich verdiepen in het vakgebied psychologie. Psychologie omvat ook een afschrikwekkende hoeveelheid inzichten en modellen. Voorwaarde om daaraan te beginnen is: interesse in de werking van de menselijke geest!!!
Interesse bij die leidinggevenden die willen leren (de lerende meerdimensionale leidinggevende). Er zijn hele verdiepingen met psychologieboeken te vinden en “psychologie voor managers” levert bij Google zo’n 4.500 hits (ook leergangen/lezingen!). Psychologische inzichten kunnen helpen bij de volgende dimensies of vermogens van een meerdimensionale leidinggevende:
1) Het vermogen om de energiebron van de teamleden aan te boren. Waar putten de verschillende types hun energie uit? Welke (psychologische) persoonlijkheidstyperingen geven inzicht en waarom? Voorbeeld van bronnen: cocktail van Maslov, Herzberg, Big-5, Myers-Briggs, Frijda, Eysenck, Gray, …
2) Het vermogen om lerende teamleden optimaal bij hun taken te leiden. Waar zitten de teamleden in hun leerproces en waar zit hun spanningsbehoefte? Voorbeeld van bronnen: cocktail van Hersey-Blanchard, Maslov, Covey, Herzberg, Gallwey, Yerkes-Dodson, Weiner, …
3) Het vermogen om te kiezen voor het effect van het eigen gedrag op de ander. Hoe en waarom vindt interactie precies plaats? Voorbeeld van bronnen: cocktail van Mc Clelland, Blake-Mouton, Leary, Ofman, …
4) Het vermogen om de groep mee te laten leiden. Wanneer is een groep disfunctioneel en wanneer niet? Voorbeeld van bronnen: cocktail van Belbin, Herman, Klaus, Lynch, Kordis, Sherif, Asch, Tuckman-Jensen, …
5) Het vermogen om de organisatiecultuur te benutten en te beïnvloeden. Welke stijl van leidinggeven wordt hier gewaardeerd? Hoe politiek bedrijven? Voorbeeld van bronnen: cocktail van Harrison, Handy, Aronson, Wilson, Akert, …
6) Het vermogen tot zelfreflectie en het vermogen om zichzelf te ontwikkelen. Voorbeeld van bronnen: cocktail van alle eerder genoemde bronnen.
Daarnaast zijn er nog ontelbare goed bruikbare modellen (Bateson, Skinner, Deci-Ryan, Hackman-Oldham, Locke-Latham, …). Dergelijke modellen helpen om situationeel de juiste houding aan te kunnen nemen. Mensgericht waar en wanneer nodig en doelgericht waar en wanneer nodig. Inderdaad om optimaal te kunnen schakelen tussen situaties en omstandigheden. Leidinggeven, onderschat de mogelijkheden qua sturing niet. Psychologie zou een verplichte leergang voor leidinggevenden moeten zijn!