Zuid-Korea: de 10e wereldmacht (1)

De 1minutemanager was de afgelopen week een negental dagen op zakenreis door Zuid-Korea op uitnodiging van een internationale branchevereniging. Tijdens de week werden bezoeken gebracht aan zowel culturele als zakelijke bezienswaardigheden en lezingen in Seoul en Pohang. De komende week is een aantal korte artikelen te verwachten over deze reis, waarbij ik zal ingaan op mijn ervaringen en een beeld tracht te schetsen van een van de 'Aziatische Tijgers', landen waar de afgelopen tien, twintig jaar soms groeipercentages van boven de 20% bereikt werden. Korte impressies over business, kansen, cultuurverschillen, eten en nog zo veel meer. Nu Oranje morgen in Seoul een wedstrijd speelt tegen het Zuid-Korea van de Nederlandse trainer Pim Verbeek een mooi moment terug te blikken op deze reis.

Een buitenlandse reis, zeker wanneer deze naar een geheel andere cultuur toe gaat, kan soms een prachtige reflectie vormen voor de wijze waarop je tegen het eigen woon- of geboorteland aankijkt. Mijn reis naar Korea was zo'n reis. Wat zie je op zo'n reis, wat valt je op. Als je vooraf weet dat je over een land of cultuur gaat schrijven, let je natuurlijk extra op. Doel van mijn reis was het geven van een presentatie aan 40 professionals uit 21 landen over fusies en overnames van grote organisaties. Daarnaast was ik gevraagd diverse werkgroepen te begeleiden bij de totstandkoming van hun onderzoek en analyse. Leuk en boeiend werk, zeker in zo'n ver land. En ook goed om de mening van zoveel mogelijk deelnemers te horen over Korea, Een land waar de meesten ook nog niet eerder waren geweest. Daarover later meer.

De eerste verrassing voor de westerse reiziger is direct al bij aankomst op Incheon, het nieuwe internationale vliegveld van Seoul, zichtbaar. Een spiksplinternieuw vliegveld met zeer moderne vormgeving is aan de kust uit de grond gestampt. Modern, schoon en efficiënt ingedeeld en in 2005 en 2006 door reizigers gekozen tot beste vliegveld ter wereld. En ook ver genoeg van de grote stad om de bewoners daarvan in ieder geval niet lastig te vallen. Voor Zuid-Korea is overigens geen visum nodig, net zo min als inentingen.

Om naar de stad te komen is een rit van ongeveer een uur nodig en tijdens de rit vallen vooral de vele rijen zielloze flats op. Het is DE bouwstijl van het land, prefab-achtige flats van gemmiddeld zo'n 12 hoog. En allemaal genummerd aan de buitenkant, meestal nummers als 101, 102, 103, 104, 105 tot 106. Je verlangt bijkans direct terug naar de Bijlmmermeer, zo ideeënloos zijn de woningen gebouwd. De reden ligt in de combinatie van snel bouwen om te kunnen voldoen aan de grote vraag na de burgeroorlog van 1950-1953 (gezinnen hadden toen gemiddeld 6 kinderen) en het feit dat Zuid-Korea in essentie een soort centraal geleide economie is. Maar dan wel een succesvolle. In 1963 was het gemiddeld inkomen ronde de $ 100,-- per inwoner. Nu is dat rond de $ 20.000,--. Een Koreaans 'Wirtschaftsswunder'.

Wat valt verder direct op? Allereerst hoe schoon het overal is, vergelijkbaar met Singapore. Nergens is graffiti te ontdekken en muurschilderingen blijven keurig net. Zelfs op de snelweg is geen vuiltje te bekennen en in Seoul heb ik uren moeten zoeken naar een vuilnisbak. Zou het zo zijn dat hoe meer vuilnisbakken je plaatst, hoe meer rotzooi mensen maken? Je denkt terug aan de viezigheid in bijv. Amsterdam op straat en denkt dan aan het feit dat in Seoul meer dan 10 maal zoveel mensen wonen. Tja. Ook niet of nauwelijks te vinden: bankjes om even op uit te rusten. Alsof de Koreanen willen zeggen: rusten doe je maar als je slaapt, daar heb je geen tijd voor als je door de stad loopt.

Dan komt de grootste verrassing op de eerste dag. Korea is rijk. Behoorlijk rijk en zeer ontwikkeld. Iedereen lijkt in een nieuwe vierdeurs sedan te rijden, natuurlijk van een Koreaans merk als Hyunda of Kia. Maar ook in onbekende merken als Equus, met een soort fake Rolls Royce vleugeltje voorop. Wie status wil in Korea, laat zich rijden (door chauffeur dus) in een zwarte auto. Zelfs zwarte taxi's zijn duurder dan witte. En vergis u niet, doelstelling van Hyundai is over 5 jaar de nummer 2 in de auto-industrie te worden. En weet u wat? Ik denk dat ze dat gaat lukken! In deel 2 een overzicht van culturele aspecten van de Koreanen, gebaseerd op een lezing van een 25 jaar in Zuid-Korea wonende Britse auteur.