Zaken doen in….Spanje (1)

De crisis slaat keihard toe in Spanje…of toch niet? 1minutemanager is dol op de binnenlanden van het Iberisch schiereiland en maakte de afgelopen weken een tocht langs meer dan 20 dorpen en steden in midden, west en noord Spanje en Portugal en ‘zag’ zichtbare rijkdom en onzichtbare armoede. Gaan de Spanjaarden anders om met de crisis dan Nederland of is het beleid aldaar beter dan hier? Het viel mij op dat veel van de vooraf verwachte ellende niet tot uiting kwam in dramatische beelden. Integendeel. Spanje heeft de afgelopen 10 jaar, ja waarschijnlijk op kosten van de Noord-Europese belastingbetaler, een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Zijn zij nu zo slim of zijn wij nu zo dom?

Spanje, Rioja Gebied

Wie Spanje gelijkstelt aan stranden, paella en pollo en altijd aanwezige zonneschijn heeft ongelijk en vergeet dat het land een ongekend prachtig binnenland heeft met een hieraan compleet afwijkende cultuur. Velen kennen waarschijnlijk Andalusië, maar ook provincies als Galicië, Navarra, Extramadura en Castilië & Leon hebben prachtige en afwisselende natuur, lopend van bergketens tot woestijn en van bosrijk gebied tot valleien met wijnbouw. Wie leeglopende dorpen en armoede zoekt kan beter de grensgebieden van Nederland bezoeken want ik kwam voornamelijk redelijk welvarende dorpen tegen, die leefden, die innoveerden...en die tegelijkertijd bijna continu aan het feesten waren. Het zal wel aan het jaargetij liggen, want van de 10 daagse feestweek in Bilbao ter ere van de Baskische cultuur tot de jaarlijkse marktdag in Ciudad Rodrigo en van de feestweek van San Martin tot die van Santo Domingo, er werd door de Spanjaarden flink uitgepakt in de maand augustus en ik viel met mijn neus in de boter.

Nu wil ik niet alles te mooi voorstellen, want natuurlijk waren er ook vervallen huisjes en armoede  te zien, net zoals gesloten winkels en fabrieken...maar toch. Als ik door Dordrecht, Den Haag of Amsterdam loop zie ik meer ellende, vervuiling op straat en gesloten bedrijven dan in pak weg Segovia of Bilbao. En de laatstgenoemde stad zou ik zelfs bijzonder welvarend willen noemen, mede dankzij het aldaar gevestigde Guggenheim museum. Zo doe je dat dus, in een paar jaar voor 3o0 miljoen een gebouw neerzetten dat de stad helemaal op de kaart zet en een enorme boost geeft. Waarom is dat in Nederland zo moeilijk, en waarom kost het dan ook nog eens tweemaal zo veel?

Bodega Marques de Riscal

Een eerste indicatie van de oorsprong van de  kracht van de Spanjaarden vond ik in het gehucht Elciego. Kijk eens naar de Bodega van het wijnmerk Marques de Riscal, een compleet nieuw en bijzonder hoofdgebouw dat door de zelfde architect is ontwikkeld als het Guggenheim in Bilbao. Het hele dorp staat er weer door in de belangstelling. De essentie van hun verhaal is: innoveer met behoud van je tradities. En eigenlijk zie je dat in heel Spanje. Neem de Paradores (hotelketen van de overheid). Deze keten ontwikkelt leegstaande paleizen, kerken, kastelen en andere bijzondere  gebouwen uit de Spaanse geschiedenis tot vier- of vijf sterren hotels. De service mag dan vooral in de restaurants van deze keten nogal Oost-Europees aandoen, het behoud van de gebouwen en het effect dat dit heeft op de lokale economieën, vooral in de kleinere dorpen, is groot en zichtbaar.

N.B. bezochte dorpen en steden o.m.: Bera, Siguenza, Avila, Segovia, Salamanca, Santiago, Lugo, Leon, Bilbao, Valencia, San Lorenzo de El Escorial, La Granje, Ciudad Rodrigo, Rioja gebied, Elciego, Bilbao, Villabuena de Alava, Medinaceli, Santo Domingo de la Calzada, Pamplona, Laguardia, Haro, Burgos.