Zaken doen in....Paramaribo, Suriname (1)

Waterkant, Paramaribo, werelderfgoedlijst c. G. Vergouw

Onlangs was ik in Paramaribo, Suriname om enkele lezingen te geven aan het FHR Lim A Po Institute for social studies, een organisatie ontstaan uit passie voor de 'education permanente'. Het is een fascinerende ervaring geworden, waarvan ik graag wat momenten deel met de zakelijke en management-lezers. Daar blijkt veel interesse voor te bestaan. Want hoe je het ook wendt of keert, Suriname maakt deel uit van onze geschiedenis en mag daarom altijd op warme belangstelling rekenen.

'Je moet één ding niet vergeten Gyuri, en dat is dat Suriname een ontwikkelingsland is'. Het klinkt gek, maar toch slaat deze zin de spijker op de kop. Want hoewel Suriname inmiddels al bijna 40 jaar onafhankelijk is en al lang geen deel meer uitmaakt van Nederland, door de taal en cultuur denk je toch dat de stap van Nederland naar Suriname niet zo groot is. Zeker niet als je opgroeit in Amsterdam, waar veel bewoners een Surinaamse achtergrond hebben en je van jongs af aan veel in contact bent geweest met kinderen, studenten en volwassenen van Surinaamse afkomst. Je spreekt dezelfde taal (al articuleren en spreken de Surinamers vaak netter en mooier dan Nederlanders), je kent de voorkeur van de maaltijden (roti, bb&r et cetera) en je herkent delen van de cultuur. Althans, dat denk je. Want in de tien dagen die mijn bezoek duurde, leerde ik meer over Suriname dan in de afgelopen dertig jaar bij elkaar.

Natuurlijk, Paramaribo is niet hetzelfde als Suriname, net zo min als Amsterdam hetzelfde is als Nederland. Verschil is natuurlijk wel dat ongeveer 45% van de Surinaamse bevolking in de hoofdstad woont en de rest verspreid is over een gebied zo groot als vier keer Nederland. Het economisch centrum is de hoofdstad, hier zijn alle ministeries, de nationale bank, de bedrijvigheid, et cetera, al is het vooral de rijkdom aan grondstoffen in de binnenlanden die Suriname economische groei biedt. Van oudsher natuurlijk dankzij de bauxiet, kleinschalige oliewinning, hout, maar heden ten dage is ook de goudwinning booming. Een mooi voorbeeld hiervan: ik werd tot mijn stomme verbazing op het terras van mijn hotel herkend door een voormalig buurtbewoner uit Amsterdam, die inmiddels drie jaar in de goudindustrie ter plekke werkzaam is ('Jij bent toch die gast die altijd met die zonnebril oploopt in de Maasstraat?') In het hotel sowieso opvallend veel Surinaamse Nederlanders die bij navraag allemaal uit Amsterdam blijken te komen.

Hoe staat het land er economisch voor? Het gaat ook volgens de inwoners de goede kant op en dat verdient het land zonder enige twijfel. Zeker in de eerste jaren na onafhankelijkheid was de geldstroom uit Nederland (pensioenen e.d.) een welkome aanvulling op 's lands begroting c.q. kapitaalrekening. Inmiddels is dat belang teruggelopen tot ongeveer 2,5%. De afhankelijkheid van Nederland is dus bijna verdwenen en het is merkbaar dat eerder de Verenigde Staten dan Nederland als gidsland wordt gezien, hetgeen al begint bij de Surinaamse dollar. Niet zo gek, we zijn en blijven natuurlijk toch de voormalige kolonisator.

Merk je daar wat van? Ja. Maar het is een kwestie van persoonlijke houding die het ijs snel kan breken. Wat wil je ook bij 35 graden en een luchtvochtigheid van bijna 100%. Ik noem het de '10 seconden van de Surinamer'. Bij het eerste oogcontact viel mij op dat men vaak erg afwachtend en op de hoede was. Soms schrik je daar zelfs van. Het komt een beetje nors over. Tsja, ondanks mijn Hongaarse roots, ik zie er daar toch uit als een Hollander. Als je je daar echter niets aan gelegen laat liggen en je gaat vrolijk en respectvol door, dan verdwijnt deze houding na die eerste 10 seconden volledig en is er bijna altijd direct sprake van een goed en warm contact. Zeker een leerpunt, voor zowel de stugge Hollanders als stugge Surinamers!

Hoe dat zit? De oplossing vond ik langs de Waterkant, in één van de aldaar gevestigde kraampjes waar een in eerste instantie erg chagrijnige bardame mij aan een biertje hielp. Achter haar was het volgende plakkaat op een koelkast geplakt: 'Vergis je niet tussen mijn persoonlijkheid en mijn houding. Mijn persoonlijkheid is wie ik ben. Mijn houding hangt af van wie jij bent'. Een goed contact begint dus met een kleine investering in de eigen persoonlijkheid. Prik door die eerste 10 seconden heen, blijf positief en respectvol en je komt een heel eind. Zelfs met de bardame lukte het mij. Stel je je echter arrogant of afstandelijk op, zeg maar als een Hollander oude stijl, vergeet het dan maar.

Dit is het eerste deel van een korte serie over zaken doen in Suriname. Eerdere afleveringen in deze serie behandelden o.m. zaken doen in Zuid-Korea, New York, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Zuid-Afrika, Namibië, Noord-Ierland et cetera. U kunt deze artikelen terugvinden onder het kopje 'Internationaal zakendoen'.