Voer voor psychologen

De favoriete sporten van zakenlui zijn golf, tennis, zeilen, hockey en voetbal. Wellicht zelfs in die volgorde. Toch is er nu een spelletje dat we goed in de gaten moeten gaan houden, want er is tijdens topwedstrijden genoeg voer voor psychologen te ontdekken. Belangrijk, wat zelfs de voorzitter van Ajax, John Jaakke, benadrukt nu het belang van mentale weerbaarheid van zijn duur betaalde spelers. De afgelopen weken hebben we tweemaal kunnen genieten van uitzonderlijke prestaties van (Nederlandse) sporters, die naar mijn mening volledig toe te schrijven zijn geweest aan de mentale verkracht, spanning versus ontspanning en vechtlust. Nooit opgeven altijd doorgaan. Ik heb het niet over voetbal, maar natuurlijk over....

Darts. Ik geef toe, niet snel het favoriete spelletje van de Nederlandse zakenman of -vrouw. Maar goed, veertig jaar geleden was er ook maar een (1) golfbaan in Nederland en werd golf hier te lande ook niet als een volwaardige sport gezien. Tien jaar geleden gold hetzelfde voor de dartssport. Of zo u wil, het dartsspelletje of pijltjesgooien. De Haagse darter Raymond van Barneveld heeft daar verandering in aangebracht. Sinds hij de zogenaamde Lakeside won, het belangrijkste kampioenschap voor darters in Engeland en een officieus wereldkampioenschap, is Nederland meer en meer dartsgek geworden. Van een bond met hooguit enkele tienduizenden spelers is darten uitgegroeid tot een spel dat door ongeveer driehonderduizend mensen in Nederland wordt beoefend. Wie weleens heeft gedart, weet hoe moeilijk het is hoge scores te gooien en weet te apprecieren wat deze mannen presteren.

U vindt het niks? OK. Ze zien eruit alsof ze net uit de bar zijn gestapt. Het aantal tatoos (per speler!) is niet te tellen, evenmin als het aantal piercings of oorbellen. Om over het soortelijk gewicht van de spelers maar te zwijgen. Drinken tijdens de wedstrijd mag dan niet meer, de schade wordt nadien zeker ingehaald. Tot zover de kritische noten. Maar nu het voer voor psychologen.

Op 1 januari speelt de beste darter aller tijden, een zeker Phil 'The Power' Taylor de finale tegen Raymond ' Barney' van Barneveld. Beide spelers spelen voor de zogenaamde PDC bond, een groep van professionals die zich zo'n 15 jaar geleden heeft afgezet van de andere bond, de BDO. van Barneveld is vorig jaar overgestapt, allen om tegen de beste Darter 'ever' te kunnen spelen. Twee bonden dus in het darten, en dus twee wereldkampioenen. Ach, in het boksen zijn er al eeuwen drie bonden (en drie wereldkampioenen per gewichtsklasse) en geen mens die zich daar druk over maakt.

In de finale komt Taylor razendsnel met 3-0 in sets voor. Een onoverbrugbare achterstand, althans tegen een topspeler als Taylor. In vroeger tijden had Van Barneveld zeker verloren. Hij is in wezen een vrij onzekere persoonlijkheid. Tot hij enkele jaren geleden besefte dat goed darten niet alleen maar afhangt van goed pijltjes gooien, maar ook van de mate waarin je kan omgaan met druk. Gespannen gooien betekent het verschil tussen 60 punten scoren of 180. Hij zorgt daarom voor mentale begeleiding en weet zichzelf terug te vechten in de wedstrijd. Uiteindelijk blijkt hij zelfs over sterkere zenuwen te beschikken dan de man die al meer dan 10 keer wereldkampioen is, Phil Taylor. Hij omhelst als eerste zijn mental coach.

Gisteren was het weer raak. De finale van de andere bond, de BDO, werd gespeeld. De ene speler, Adams, komt met liefst 6-0 voor in sets. Niemand geeft ook maar een cent voor de kansen van ene Nixon. Na een korte pauze komen beide spelers weer terug in de zaal. Nixon zeer ontspannen, Adams zo gespannen als een veertje. Adams heeft al vaker verloren na gewonnen gestaan te hebben. Omgaan met druk is niet zijn sterke kant. Nixon daarentegen is een nobody en heeft niets te verliezen. Hij ziet de lol er plots van in dat hij in de finale met 6-0 achterstaat, maakt grappen en alle zenuwen lijken plots verdwenen. Vrijwel zeker onbewust. Nixon wint de eerste set na de pauze. 6-1 voor Adams. Niets aan de hand. Maar Adams raakt volledig van de kaart en mist de ene opgelegde kans na de andere. Nixon scoort punt na punt en set na set. Het onmogelijk geachte vindt plaats. Nixon komt terug tot 6-6. Plots voelt Nixon weer de spanning (ik kan winnen) en heeft Adams niets meer te verliezen. Uiteindelijk wint dan ook de laatste. Het was te zien aan Nixon dat hij bij 6-6 dacht..dat heb ik toch maar mooi gedaan, nu neem ik even rust. Plots gooit hij matig. Adams had na 6-0 te zijn voorgekomen en dan de tegenstander tot 6-6 laten terugkomen, plots ook niets meer te verliezen en wint uiteindelijk makkelijk.

Mentale begeleiding van topsporters vormt vaker en vaker de kern van het succes. Dat de voorzitter van Ajax dit nog ter sprake moet brengen, is eigenlijk, op zijn Amsterdams gezegd, een gotspe. De duurstbetaalde spelers weigeren vaak mentale begeleiding en zien het als hocus pocus. Geen wonder dat op voetbalgebeid andere landen Oranje inmiddels hebben ingehaald. Hierover kunt u onder meer lezen op mijn weblog strafschop.nl.