Strategie in begrijpelijke taal (4)

Een goede strategie helpt een organisatie om de middelen (mensen; geld) die ter beschikking staan zo goed mogelijk te verdelen om te komen tot een uniek aanbod. Daarbij wordt rekening gehouden met de interne sterkten en zwakten en met mogelijke veranderingen in de omgeving van de organisatie heen, alsmede met de te verwachten reacties van de concurrenten. Ook kunnen er ontwikkelingen in de wereld zijn die van invloed zijn op de strategie, zoals de kredietcrisis, natuurrampen, verkiezingen et cetera.

Een realistisch strategisch plan

Hoewel vaak gewenst, zeker door buitenstaanders die een organisatie proberen te begrijpen en te doorgronden, is een op schrift gesteld en openbaar strategisch plan zelden binnen organisaties aanwezig. Het topmanagement is waarschijnlijk te beducht op tegenvallers en het niet kunnen bereiken van de door zichzelf gestelde doelstellingen. Vandaar dat u tegenwoordig regelmatig leest dat door toezichthoudende organen, zoals een Raad van Toezicht of een Raad van Commissarissen, een lijst met doelstellingen wordt geformuleerd waaraan de directie van een organisatie dient te voldoen.

Vaker dan dikke rapporten zult u binnen organisaties een veelheid aan concrete acties en specifieke besluitvorming tegenkomen. Hieruit kunt u indirect afleiden welke richting een organisatie op wil gaan. De aanstelling van Bert van Marwijk als bondscoach door de KNVB kunt u als zo’n signaal zien. Van Marwijk is een ervaren clubtrainer en als zodanig een trendbreuk met bijvoorbeeld de aanstelling van Marco van Basten, die slechts ervaring had als trainer bij de Ajax-jeugd. Ook Frank Rijkaard, bondscoach tijdens Euro 2000, had als coach nog geen ervaring op het hoogste niveau. Met de aanstelling zegt de KNVB dus impliciet, zonder het op schrift te stellen, dat ervaren (club)trainers nu de voorkeur hebben om het Nederlands elftal te leiden.

Succes met strategie

Dagelijks verschijnen er wereldwijd nieuwe boeken over strategie. Bijna elk zichzelf respecterend adviesbureau biedt inmiddels wel dé panacee voor strategische beleidsontwikkeling of de opstelling van strategische plannen en scenario’s. Vaak worden deze eerder gekenmerkt door grote creativiteit dan door kwalitatieve en bewezen methodieken. Beroemd is het 7-S model van Peters & Waterman dat in het boek ‘In search of excellence’ verscheen. Een management-bestseller begin jaren tachtig van de orde van grootte van de ‘Da Vinci Code’, maar dan voor managers. De twee adviseurs van McKinsey, waaronder de latere managementgoeroe Tom Peters, creëerden met hun publicatie een ware hausse aan populaire managementliteratuur die tot de dag van vandaag aanhoudt. Het is een euvel waar meerdere strategische concepten aan lijden. Het is echter ook zo, dat managementconcepten en gedachten wel degelijk organisaties steunen bij het maken van de juiste of betere beslissingen. Management is net als voetbal geen exacte, maar een sociale wetenschap. Een van de kenmerken hiervan is dat deze wetenschap opereert in een wereld die dagelijks verandert. Geldige en werkende managementtechnieken uit de jaren zestig, zeventig  of tachtig gingen uit van een andere wereld, een andere realiteit. De muur stond nog in Berlijn, China was nog een gesloten bolwerk, de Koude Oorlog was in volle gang, internet bestond nog niet.

Zo is het ook in het voetbal. Het voetbal van nu is sneller en globaler dan dat van de jaren zeventig. Nu doen zes Afrikaanse landen mee aan het WK voetbal, waaronder minimaal twee kanshebbers, in de jaren zeventig één. De val van het communisme heeft enorme nieuwe markten geopend. Wie had dat gedacht in 1980?

Het bovenstaande artikel is evenals de eerdere delen afkomstig uit het boek:

'Oranje wereldkampioen, managementlessen om te winnen' 2010

Holland Business Publications

© Gyuri Vergouw