Serious gaming in de praktijk

Enige tijd geleden verscheen van mijn hand een reactie op een succesvol drieluik op managementsite.nl over de ontwikkelingen op het gebied van serious gaming, gamificatie en management games. In hun laatste bijdrage ‘Serious game designer?‘ poneren de auteurs de stelling dat game designers in de toekomst eigenlijk volwaardige organisatieadviseurs zouden moeten zijn en dat het game-karakter ondergeschikt dient te zijn aan het advies-karakter. Juist adviseurs hebben behoefte aan praktijk-ervaringen en voorbeelden van games die gedurende langere perioden zijn gespeeld binnen bedrijfsleven of overheid.

‘Doe mij maar een game’, of ‘kan je een ochtend vullen met iets wat op een game lijkt, dan hebben we dat ook gedaan’. Het zijn uitspraken waar ik regelmatig mee wordt geconfronteerd. Dergelijke games zijn in sommige gevallen best mogelijk. Zo heb ik op de computer ooit een prima Balanced Scorecard game gespeeld dat binnen enkele uurtjes de essentie van de methodiek prachtig weergaf. Zodra het echter over het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden en/of gedragsverandering gaat, schieten dergelijke games al snel tekort.

Graag neem ik u daarom mee in een kort verslag van mijn ervaringen bij de ontwikkeling en uitvoering van games voor managers en professionals. Deze games zijn gedurende meerdere jaren gespeeld. Voorbeelden hiervan zijn games gericht op de toepassing van op verbetering van de klantgerichtheid, CRM en sales, op de introductie van HBO/WO-ers in de organisatie, op strategische vraagstukken en scenario planning en op de verdere ontwikkeling van team-management.

Ontwikkeling management games

Professionals willen graag serieus genomen en dat vereist dus serious gaming. Daarbij is maatwerk daadwerkelijk maatwerk en niet zomaar een slogan. Kortom, het gaat over de belevingswereld van de professional en zijn of haar dagelijkse werk. Weliswaar wordt deze kennis vertaald naar een game, maar de professionals moeten de vertaalslag terug naar hun werk uiteindelijk snel kunnen maken.

Dat betekent dat in de ontwikkeling van management games geïnvesteerd dient te worden, zowel door de opdrachtgever als door de game ontwikkelaar. In de hier behandelde games hebben de ontwikkelaars gedurende meerdere dagen met de betreffende professionals ‘meegelopen’. Waaruit bestaat het werk precies? Welke dilemma’s komt men tegen in het dagelijkse werk en wat is het door management gewenste antwoord op dat dilemma? Welke handelswijze staat niet in de handboeken, maar werkt wel? Welke kennis ontbreekt maar is wel nodig om optimaal te kunnen functioneren? Voorbeelden uit de praktijk te over: denk aan een verpleegkundige die wordt geconfronteerd met lastige of gewelddadige familieleden van een patiënt, een medewerker op een financiële afdeling die met governance vraagstukken wordt geconfronteerd of een verzekeringsmedewerker die een lastige vraag over een tussenpersoon krijgt te verwerken. De ervaring leert: hoe realistischer de game is, hoe meer deze lijkt op de eigen werksituatie, hoe beter de lessen worden geaccepteerd door de doelgroep en hoe effectiever de gewenste leer-doelstellingen worden bereikt.

Dit laat in mijn ogen zien dat het ontwikkelen van management games niet voorbehouden kan blijven tot sec gamers of ICT-ers. Voor de genoemde games bestonden de ontwikkelteams uit een mix van economen, psychologen, juristen, sociologen, trainers en acteurs en altijd uit minimaal één vertegenwoordiger van de doelgroep. De teamleden hadden ervaring als consultant, in diverse rollen, en sommige teamleden waren specifiek geselecteerd omdat ze vroeger in de functie van de doelgroep hadden gewerkt. En….alle ontwikkelaars hadden ruime affiniteit met het spelen van games. Het ontwikkelen van een game begint dus aan de selectiepoort van de organisatie die de management games of gamificatie aanbiedt.

Over twee dagen volgt deel 2 van dit artikel