Medische missers door arrogantie

U mag mij ervaringsdeskundige noemen. Verkeerde diagnoses, u mag ook spreken van medische blunders, hebben het leven van mijn beide ouders gekost. Zelf ben ik in de jaren zeventig tot driemaal toe verkeerd gediagnosticeerd door een huisarts, kreeg hierdoor verkeerde medicatie die mij nog zieker maakte en ben uiteindelijk 'gered' door een vakantie-arts die zijn vakliteratuur wel had bijgehouden. Reden te meer dus om met argusogen naar het KRO programma Brandpunt te kijken, dat gisteren inging op de medische missers die jaarlijks zo'n 2.000 levens kosten in Nederland. Verstikkende hiërarchie, arrogantie, macht, geld, dat zijn zo'n beetje de oorzaken voor het falen van de medici. Want 2.000 vermijdbare doden, dat zijn er dus 6 per dag. Valt zo'n patroon te doorbreken?

De Brandpunt documentaire van 2 oktober bood een uniek zicht op de dagelijkse praktijk van chirurgen en andere medici. Het gekke is dat ondanks alles ik nog altijd wel veel respect kan hebben voor mensen in de medische sector, overigens van hoog tot laag, maar vooral om hun technische kwaliteiten. Mijn vader is ook minimaal een keer gered, dus het is niet allemaal malaise wat de klok slaat en dan ben je weer dankbaar voor de inzet en kunde van de artsen. Een gebroken been repareren of dichtgeslibd adertje, dat gaat vaak prima, maar op menselijk vlak valt het vaak tegen en ook dit onderwerp werd door de docu belicht. Het toegeven van fouten of de verkrampte reactie op kritiek van artsen komt mij welbekend voor. Terwijl het in veel gevallen helemaal niet gaat om schadevergoeding of claims, maar gewoon om barmhartigheid of compassie.

Brandpunt heeft medici die dicht op de praktijk staan bereid gevonden uitspraken te doen die tot voor kort onmogelijk leken. Hoogleraar Prof.Dr. Johan Lange pakte stevig uit, net zoals een radioloog en arts. Het loog er allemaal niet om. Wat korte quotes en feiten:

Een reductie van het aantal vermijdbare fouten met 50 tot 75% moet mogelijk zijn. (N.B. Dat zou betekenen dat er 1.500 doden minder vallen. Per jaar!)

Het toegeven van fouten is nog altijd niet de sterkste kant van de doktoren en chirurgen. In Amerika wordt slechts 1% van de fouten toegegeven, in Nederland 10% en bij druk van de patiënten nog eens 10%. Kortom, 80% wordt niet toegegeven. (N.B. denk eens aan proces van Michael Jackson)

Er is nog steeds sprake van een strakke hiërarchie binnen de medische sector, geslotenheid, weinig tegenspraak, tunnelvisie, afstandelijkheid, zelfoverschatting en arrogantie van de medici. De artsenopleiding staat nog steeds niet erg open voor mensen die graag hun fouten toegeven, al is de situatie beter dan bijvoorbeeld 10 jaar geleden.

Niet naastenliefde, maar benigne (goedaardige) machtsuitoefening is de drijfveer van medici.

Als oplossing voor deze immense problematiek voor een beroepsgroep werd onder meer omgekeerde bewijslast aangedragen, waardoor patiënten buiten de vaak ellenlange en emotioneel zeer zware nasleep worden gehouden. laat dat over aan ziekenhuizen, verzekeraars. letselschade adviseurs et cetera. Andere oplossingen liggen op de vlakken van teamwork, transparantie en heldere procedures.

Er zijn meer opties denkbaar om de cultuur van de medici aan te pakken. Daarover later, in een tweede artikel, meer. Feit is dat dit een probleem is dat stevig moet worden aangepakt. Het effect op gezinnen, patiënten, maar uiteindelijk ook op de medici zelf, is verwoestend. Veel leed kan worden voorkomen. Tijd om het voortvarend aan te pakken. Dat is in ieders belang.

Bekijk de video in andere formaten.