De afgelopen weken was ik weer eens onaangenaam verrast door de berichtgeving over het 'boekhoud'-schandaal van Ahold. Verhalen over commissarissen en bestuurders die verklaarden geen verstand van 'boekhouden' te hebben, of van de juridische consequenties van hun handelen of van 'haute finance'. Met andere woorden, er werd minder op de kleintjes gelet dan je van de grootgrutter had mogen verwachten. Natuurlijk zit er ook een juridisch gedachte achter de uitspraken, want domheid is niet strafbaar. Geldt dit ook voor onwetendheid in de top van een bedrijf? Vreemd dat de ooit veel geroemde top van een multinational plots uit een groep mensen blijkt te bestaan, die nergens van af lijkt te weten.
Tijdens de vakantieperiode worden enkele classics uit het bestand van 1minutemanager herplaatst, te beginnen met deze van 12 april 2006.
Het meest ontluisterende verhaal van de zittingsdagen van de Ahold-zaak was wel van commissaris Roland Fahlin. Hoewel deze met tegenzin was toegetreden tot de Raad van Commissarissen, hij was oud-topman van het door Ahold overgenomen ICA uit Zweden, was hij lid van de subcommissie verantwoordelijk voor de controle op de jaarrekeningen. Daarin vertrouwde hij op het oordeel van de interne boekhouders en de externe accountant. Veel toezicht hield Fahlin dus niet op het reilen en zeilen van het concern. Een prachtig lesje corporate governance in een notendop. In ieder geval van hoe het NIET moet!
Het valt mij persoonlijk sowieso op dat over de financiële en governance aspecten van het zakendoen vaak zo badinerend wordt gedaan. Al vele jaren mag ik her en der optreden om deelnemers aan seminars of cursussen het een en ander bij te brengen over finance gerelateerde onderwerpen, lopend van value creation tot het begrijpen van de balans, cash-flow statements et cetera. Daarbij vallen mij de volgende zaken op. 1. Finance is vaak het stiefkindje van veel interne opleidingen. Liever drie dagen praten over strategie of Human Resources dan even wat stevige aandacht voor de financiële aspecten van het zakendoen. Dat is tenslotte saai en voor bean-counters. 2. de enorme behoefte die bij deelnemers bestaat om meer te weten te komen over financiële onderwerpen. 3. De vaak zeer beperkte kennis over finance bij veel Hipo's 4. de makkelijke manier waarover financiële zaken vaak worden doorgeschoven. Dat is wat voor de accountants/bean-counters/boekhouders. 5. een uitspraak die ik regelmatig hoor is: '(goede) managers hoeven niet te kunnen boekhouden'. wellicht deels waar, maar hoeven ze ook helemaal geen kennis te hebben van financiële onderwerpen? Zou je ook hetzelfde mogen zeggen over strategie, Human Resources, ICT (ook over dit onderwerp wordt deze uitspraak regelmatig gedaan!)? Kortom, is het niet juist tijd om meer met generalisten te gaan werken dan met specialisten?
Wat is uw mening? (Cees van der) Hoeven managers geen verstand te hebben van boekhouden/finance? Of mag hier eindelijk wel eens wat meer aandacht aan worden geschonken?
Commitment
de belofte van betrokkenheid en bevlogenheid in organisaties Gyuri Vergouw
Het boek Commitment van Gyuri Vergouw is nu verkrijgbaar via o.m. Boom/Nelissen, de betere boekhandels en managementboek.nl.
CyberSale, 50% korting op een Pro-abonnement
Verbeter je persoonlijke effectiviteit en managementvaardigheden. Begin het jaar goed en krijg toegang tot toepassingsgerichte kennis.
Upgrade uw gratis lidmaatschap, word een Pro
Finance is een wezenlijk onderdeel van een onderneming, het is een taak van een manager om hier op te sturen.
Interne informatie (hiervoor is nauwelijks wetgeving, het gaat hier om het opstellen van informatie om beter beslissingen te kunnen nemen): Een marketing manager moet op hoofdlijnen weten hoe kosten worden toegerekend aan producten. Waarom? Een boekhouder gaat anders als einzelganger zelf aannames maken over de snelheden van machines, te verkopen aantallen, terwijl hij geen kennis heeft van techniek of verkoop. Of neem een business case voor een nieuwe dienst als een nieuw type credit card voor een financiele instelling: de aannames over de verwachte verkoopaantallen komen van de managers uit het primaire proces. Boekhouders en controllers moeten kunnen rekenen, maar de meeste getallen komen van algemeen managers, commercieel managers en productiemanagers. Verberg u als boekhouders het overnemen!
Externe informatie: hier is wetgeving leidend, bv. IFRS. Dekt deze alles af? Nee. Er is altijd een grijs gebied, bijvoorbeeld bij voorzieningen, waarvoor een management beslissing nodig is. En niet een financieel management beslissing. Neem een voorziening voor incourante voorraden. Wat weet een gemiddelde boekhouder van voorraden? Niet veel meer dan de bijbehorende productcodes. En kan iedereen zich de stelselwijzigingen van Philips herinneren?
Centraal issue is dat in tegenstelling tot het kopen van een brood bij de bakker (graag een waldcorn gesneden), de specificaties die gesteld worden aan interne of externe informatie niet eenduidig gesteld kunnen worden. Anders kun je gewoon vragen aan je financieel manager: doet u mij 1x een betrouwbare administratie, 1x relevante stuurinformatie en een dito jaarrekening. Boekhouden en het informeren van management zijn geen technische aangelegenheden, maar sociale.
Je geeft een interessante visie op de materie. Het gaat mij wat ver het 'boekhouden' een sociale aangelegenheid te noemen, wellicht bedoel je een maatschappelijke? Feit is tenslotte dat de wetgeving internationaal stevig is aangescherpt door Sarbanes-Oxley en dat de interne berichtgeving (management accounting) toch steeds meer tendeert naar externe verslaggeving (en v.v.). Nu weet ik de huidige stand van zaken niet, maar ik meen dat zelfs prestatie-indicatoren tot de te publiceren informatie zijn gaan behoren of dat dit in ieder geval steeds dichterbij is gekomen. Op topniveau lijkt mij trouwens vooral de externe verslaglegging van belang, daar wordt je, zie ook Ahold, op afgerekend. of je je huiswerk ten aanzien van de prijs van waldkornbrood goed heb gedaan, dat laat de markt (lees, de klanten) je snel genoeg weten.
Ik begrijp niet precies wat je bedoelt met het eenduidig vaststellen van regels voor externe verslaglegging. Er zijn toch wel degelijk regels, die (redelijk) eenduidig zijn? (afschrijvingstermijnen, voorzieningen, voorraadwaarderingen)
vriendelijke groet,
Gyuri