In memoriam: Eckart Wintzen

Ondernemer, management auteur en zelfbenoemd 'professional hippie' Eckart Wintzen is op 19 maart onverwacht overleden. Lang haar, stekelige baard, hippe overhemden zonder stropdas, eigenzinnige en afwijkende ideeën. Er zijn managers die er voor minder worden uitgegooid, maar Wintzen maakte er met veel succes zijn handelsmerk van. Met zijn ICT bedrijf BSO (Bedrijf voor Software Ontwikkeling) scoorde hij in 20 jaar tijd fenomenaal. Later investeerde hij de opbrengst van de verkoop in BSO (aan Philips) in Ex'tent, een investeringsfonds dat vooral succes behaalde met Greenwheels.

Wie zo tegendraads leeft als Wintzen kan kritiek en tegenwerking verwachten. Zelfs Koot & Bie persifleerden hem ooit in het typetje Eberhart Strinzen. Waarschijnlijk zowel een grote eer als een teken dat niet alles van de in sommige kringen tot goeroe-hoogte opgeklommen Wintzen meer even serieus werd genomen. Zonder probleem plaatste hij overigens ook tegengeluiden op zijn eigen site.

Dat neemt niet weg dat hij op vele vlakken een voorloper in initiator was. Het management gedachtegoed van Wintzen ligt vooral besloten in de business cellen; kleine zelfstandige units van niet meer dan 50 medewerkers. Hoe groot een bedrijf ook was, in de visie van Wintzen moest iedereen elkaar kennen en de maat der dingen mocht niet te groot worden. Ten tijde van de verkoop van BSO was het bedrijf onder deze formule al gegroeid naar 6000 medewerkers. Voor veel mensen leek daarom de aanpak van Wintzen de nieuwe succesformule voor de toekomst van grote bedrijven. Zover is het echter nooit gekomen. Wat Wintzen en zijn charismatische aanpak wel lukte, werkte elders niet of nauwelijks. Ten tijde van de verkoop van BSO waren er al interne geluiden te horen die liever directe leiding van hogerop zagen.

Vorig jaar nog kwam zijn boek 'Eckart's Notes' uit, dat goed verkocht maar waardoor ook de tegengeluiden weer boven kwamen drijven. Hoe sterk Wintzen zich er ook voor maakte, de tijd van de cel-filosofie bleek grotendeels voorbij te zijn. Dat Wintzen echter mede door zijn aanpak een groot deel van zijn personeel aan zich wist te binden, blijkt uit reacties op de website van Extent, waar veel oud medewerkers in hun codoleance vol lof over hem schrijven. De aandacht voor het passievolle, mensgerichte en gedreven ondernemerschap van Wintzen is wat veel reacties kenmerkt.

In latere jaren richtte hij zich op groen, duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Al in 1989 kwam BSO met een jaarverslag waarin de door het bedrijf en haar medewerkers veroorzaakte vervuiling werd opgenomen. Ik herinner mij nog vaag dat hierin onder meer de CO2 emissies van het wagenpark van de medewerkers van BSO stond opgenomen, alsmede al het papier dat door het bedrijf werd gebruikt, inclusief voor het jaarverslag.

Wintzen was zonder enige twijfel de meest eigenzinnige ondernemer van zijn generatie, met frisse ideeën die soms pas tientallen jaren na dato tot volle wasdom lijken te gekomen. Het is vooral dit verfrissende en vernieuwende geluid dat node zal worden gemist.