De nieuwe sexy business (revisited)

Precies (op de dag af!) 1 jaar geleden plaatste ik dit artikel. Vanavond vind de veiling plaats van Corus, waarbij het bedrijf of in Indiase of in Braziliaanse handen zal vallen. Geef toe, een bijzondere en spannende aangelegenheid. Daarom vandaag de herplaatsing van dit artikel.

Vijandige overnames. 'Witte ridders' die te hulp schieten. Staalproducenten met een wereldomvattend netwerk. Nieuwe toetreding uit landen als India en China. En 's werelds grootste producent die zich heeft gevestigd in Rotterdam.  Wat is de komende jaren in deze momenteel uiterst dynamische markt te verwachten? Overnames, fusies, saneringen, schaalvergroting, globalisering: hoezo is de staalmarkt geen sexy business?

Wanneer is een business echt sexy? De laatste jaren was de aantrekkingskracht van veel startenden op de arbeidsmarkt vooral groot richting consultancy, internet of creatieve sector. Maar zijn dat eigenlijk nog wel sexy industrieën? Of heeft de staalindustrie misschien wel meer dynamiek? Neem bijvoorbeeld de overnamedrift van Mittal, de grootste staalproducent ter wereld. Het bedrijf schudt het kussen van de staalmarkt danig op.

Dit weekend (dus precies een jaar geleden, GV) werd bekend dat het bedrijf een vijandig bod heeft uitgebracht op Arcelor, dat net de overname van een andere staalgigant (Dofasco) aan het beklinken is. Indien de overname zou lukken, zou de eerste staalfabrikant die meer dan 100 miljoen ton staal per jaar kan produceren ontstaan. En nog mooier, waarschijnlijk wordt Dofasco uit deze boedel weer direct aan ThyssenKrupp verkocht. Het lijkt op Monopoly in het klein.De laatste 10 jaar is Mittal uitgegroeid van een kleine speler, die door de reuzen in de business niet serieus werd genomen, tot marktleider.

Indien de overname van Arcelor zou slagen, dan zou het bedrijf ruim vijf maal zo veel staal produceren als het Brits Nederlandse Corus of het Amerikaanse US Steel. Zelfs de nummer 2 op de ranglijst zal niet meer dan een derde kunnen produceren van Mittal. Doel is een staalgigant te creëren die marktmacht heeft en die hogere prijzen kan afdwingen van afnemers en lagere prijzen van leveranciers. Met 10% van de markt (als de overname lukt) is Mittal aardig op weg dit doel te realiseren. Grote aanstichter van deze enorme verandering in de staalmarkt is de charismatische leider van Mittal Steel, Lakshmi Mittal. Van kleine lokale speler met fabrieken in India en Indonesië, is het bedrijf uitgegroeid door dominante factor in de staalwereld, met belangen in Amerika, China, Polen, Roemenië, Zuid-Afrika, de Oekraïne en veel andere landen. Het is daadwerkelijk de eerste globale speler in de markt, iets dat in de staalwereld tot voor kort echt onmogelijk werd gehouden.

Natuurlijk, het bedrijf heeft groot voordeel gehad van de sterk stijgende staalprijzen, vooral door de bijna niet te stuiten groei van de vraag uit Azië en dan vooral nog uit China. Het zal de vaste lezers van 1minutemanager dan ook niet verbazen dat de enthousiaste groep die ik besprak in mijn eerdere artikel 'Cultuurverschillen: fabriekje open, fabriekje dicht' voor een kwart bestond uit medewerkers van Mittal Steel.  Wat is de komende jaren te verwachten in de staalmarkt? Blijven er ruim 10.000 staalfabrieken, zoals nu het geval is, bestaan? Of zal schaalvergroting steeds snellere sanering van dit bestand nodig maken? Zo lang de vraag naar staal uit de nieuwe ontwikkelde landen, en dan met name China aanhoudt, zullen groei van de productie en verbetering van de staalprijzen de leidende indicatoren blijven. De huidige consolidatie zal zich echter ook in dit scenario gewoon doorzetten. Als echter de Chinese markt oververhit raakt en de vraag naar staal stabiliseert of terugloopt, dan zal de markt hierop waarschijnlijk nog heftiger reageren. Na jaren van waardevernietiging in de staalindustrie, is nu eindelijk sprake van vette jaren. Wie zich het best wapent tegen mogelijke teruggang van staalprijzen in de nabije toekomst en blijft zorgen voor een continue druk op efficiënte productiefaciliteiten, heeft de beste kans tot de overnemende partijen te gaan behoren.

De Nederlandse overheid (of managementauteurs) moeten zich dan ook niet blind staren op nieuwe technologie of vernieuwing alleen. Ook in oude takken van industrie is een prima boterham te verdienen.