Beurs en beleggers: gezond verstand of instinct?

Iedere generatie begint weer bij nul. De gekte van de beleggers is ingebakken in de menselijke soort. Investeerders hebben teveel zelfvertrouwen, zij onthouden alleen maar hun successen en vergeten liefst snel hun mislukkingen. Het zijn slechts enkele quotes uit een interview met Hersh Shefrin, goeroe van de behavioral finance, oftewel de gedragseconomie dat op 25 juni in FD-weekend verscheen en waarbij hij en passant ook weer een nieuwe beurskrach voorspelde. Die zagen we allemaal wel aankomen natuurlijk, maar toch blijft het gedrag van beleggers en de voorspelbaarheid hiervan.......voer voor...economen.

Het mag dan een twee maanden oud artikel zijn, wellicht is het daarom juist nu zo lezenswaardig. Want dat is nu juist zo' n beetje het probleem van beursgoeroes: ze krijgen achteraf gelijk, of ongelijk, maar niemand weet meer precies  wie wat nu op welk moment gezegd heeft. En dus selecteren veel goeroes de tips die perfect uit zijn gekomen en vergeten ze voor het gemak maar de tips die er compleet naast zaten. Het is tenslotte niet voor niets dat alle economen weten ' you can never outsmart the market' . Nog wat highlights uit het gesprek met Shefrin en wat kanttekeningen mijnerzijds.

Als Nederlander moet je goed bekend zijn met krachs op de beurs. De Tulpenmanie uit de 17e eeuw staat in het collectief geheugen gegrift, maar toch is het sindsdien wereldwijd vaak genoeg op vergelijkbare wijze fout gegaan (internetbubbel 2000, de vastgoed- financiele sector bubbel 2007). Shefrin hierover: "(Maar) op financiele markten herhaalt de geschiedenis zich nooit volledig. Dat betekent dat een bubbel een volgende keer in een andere beleggingscategorie ontstaat en beleggers weer met lege handen staan. Bovendien begint iedere generatie weer bij nul. Pas wanneer zij de gevolgen van de gemaakte fouten ondervinden, bestaat de kans dat zij anders gaan handelen."

Volgens Shefrin leren beleggers weliswaar, maar vaak pas als nadat ze zelf een harde smak hebben gemaakt. De grootste weeffout bij de mensheid is niet onder te willen doen voor de buren, familie of vrienden. Als op feestjes en partijen wordt opgeschept over de koerswinsten, wordt de neiging zelf te gaan beleggen erg groot. En brokers nutten dit uit. In de loop der tijd worden dan de fundamentele ratio's vergeten en wordt belegd op eigen inzichten. Dat is in essentie de gekte van de menselijke soort die van grote invloed is op de ontwikkelingen op de beurs.

Van Shefrin verscheen het boek: Beyond Greed and Fear (2001) over Behavioral Finance.