Bent u wel eens met een groepje vrienden luxe uit eten gegaan, terwijl eigenlijk iedereen veel meer zin had in een simpel pizza'tje of een patatje? Of bent u gezamenlijk naar een diepgravende Franse film gegaan, terwijl iedereen eigenlijk liever thuis bleef om wat te zappen? Dan heeft u direct te maken gehad met de ‘Abilene Paradox'. Soms zijn het niet eens conflicten die een bedreiging vormen voor een organisatie, maar juist het tegenovergestelde: iedereen is het met elkaar eens. Maar dan wel om de verkeerde redenen. Dat is de gedachte van de ‘Abilene Paradox'. De paradox geeft aan dat door bepaalde omstandigheden groepen van mensen besluiten kunnen nemen die contrair zijn aan al hun afzonderlijke overtuigingen of voorkeuren. Met andere woorden, er is sprake van groepsconformisme om de verkeerde redenen, niemand durft tegen de heersende opvatting in te gaan. Management auteur Jerry B. Harvey (foto) beschreef dit fenomeen begin jaren zeventig voor het eerst in zijn artikel The Abilene Paradox and other Meditations on Management. De naam Abilene is ontleend aan een voorbeeld dat Harvey in zijn boek omschrijft.
Op een erg warme dag speelt de familie van de auteur een spelletje domino op de veranda. De schoonvader denkt dat iedereen zich aan het vervelen is en stelt een etentje voor in Abilene, bijna 90 kilometer verderop. Stuk voor stuk gaan de familieleden akkoord met het idee, vooral om de anderen niet teleur te stellen. Als de familie vier uur later uitgeput terugkeert van een mislukt, oververhit tripje met slecht etentje blijkt plots dat iedereen mee is gegaan om de anderen niet teleur te stellen en het eigenlijk prima naar de zin had met het dominospelen.
De Abilene Paradox wordt gebruikt als HET schoolvoorbeeld van groepsdenken. Bij management-trainingen betreffende besluitvorming wordt vaak verwezen naar de Paradox. Mensen nemen nu eenmaal slecht stelling tegen ideeën als de rest van een groep voor lijkt te zijn. Een van de oplossingen die wordt aangedragen is aan het eind van de besluitvorming de vraag te stellen: ‘Gaan wij naar Abilene?' De beste oplossing voor het probleem is echter nog steeds het opnemen van diverse typen mensen met verschillende achtergronden in de relevante besluitvormingsgremia.
Zie ook:
Harvey, Jerry B. (Summer 1974). "The Abilene Paradox and other Meditations on Management". Organizational Dynamics.
Harvey, Jerry B. (1988). The Abilene Paradox and Other Meditations on Management. Lexington, Mass: Lexington Books.
Dit artikel is eerder verschenen in 2006 op deze site. In verband met de Kerstdagen nu een herplaatsing van deze 'gouwe ouwe'.
CyberSale, 50% korting op een Pro-abonnement
Verbeter je persoonlijke effectiviteit en managementvaardigheden. Begin het jaar goed en krijg toegang tot toepassingsgerichte kennis.
Upgrade uw gratis lidmaatschap, word een Pro
De AP wordt zelfs veel vaker toegepast c.q. kan men veel vaker tegenkomen dan men als toehoorder (manager / student) verwacht. Je dient het alleen even te zien.
Wat te denken van Watergate (Harvey legde zelf die link) maar ook de ramp met het ruimteveer Columbia. Is AP denken dan iets typisch 'USA'?
Nee hoor, Van Vollenhove c.s. tonen gisteren en vandaag aan dat er op Schiphol ook sprake was van AP denken.... Het komt vaker voor dan je denkt, in organisaties, ook daarom is het goed dat je het nog eens 'onder de aandacht brengt'.
Eigenlijk is de AP een pleidooi voor frisse geesten die het lef hebben om hun afwijkende mening te blijven geven. Maar op schreeuwers en rebellen zit ook niemand te wachten. Zou de oplossing vooral zitten in de manier waarop je dan je mening geeft? Onbevangen en tegelijk heel duidelijk? Of iets dergelijks?