U maakt hier wel een punt, maar suggereert tevens dat academen per definitie geen concrete werkervaring opdoen. Mijn vraag is, in hoeverre academici in hun loopbaan ervaring op de werkplek opdoen. Zou een ervaren manager voorzien van een academische titel dan uiteindelijk niet veel meer inzicht hebben en een stuk waardevoller zijn dan een laaggeschoolde manager?

Er wordt tot dusverre weinig gereageerd op deze column. Hoe komt dat? Ik heb er zo mijn beelden bij...

Jarenlang heb ik gezegd dat de titel er niet toe doet, maar juist de ervaring. Echter, mijn ervaring (alweer ruim 20 jaar!) is dat als je de titel niet hebt, je momenteel niet "serieus" wordt genomen voor die managementfunctie die ik ambieer. Dus ben ik Bedrijfskunde gaan doen, ben ondertussen geslaagd en wat denk je? Nu wordt de combinatie ervaring (je weet wel, juist díe ervaring die je niet kon opdoen omdat je geen titel had)/opleiding geeist!

Het lijkt wel of er momenteel meer belang wordt gehecht aan theoretische modellen omdat iedereen de logica van de economie en het zaken doen een beetje kwijt is. Daardoor wordt er desperately gezocht naar een soort houvast (maar ook slaghout als het fout gaat!) om de omzet weer omhoog te krijgen.
Alles moet meetbaar zijn, alles moet volgbaar zijn. Jammer, want een gedeelte van de "fun" verdwijnt hierdoor.

Beste Jeffrey,

Natuurlijk is een ervaren manager met een titel minstens even waardevol als een laaggeschoolde manager. Maar in je reactie etaleer je exact het soort denken dat ik aan de kaak wil stellen.

Ik betwijfel ten zeerste of een hooggeschoolde manager ALTIJD beter is dan een lager geschoolde manager. Er zijn erg veel geslaagde ondernemers die hun schoolopleiding nooit voltooiden.

Het is bovendien niet zelden zo dat academici falen als manager, en als zij al in zo'n functie stappen moeten zij vaak geweldig veel afleren.

Een ander probleem is dat lager geschoolden met een hoger rendement (of zouden die niet bestaan?) geen ruimte hebben, om dat er een circus aan academici voor ze zitten.

Bert Overbeek

De grote innovator van de renaissance was een bastaard en bleef daardoor verstoken van de toen wetenschappelijke talen Latijn en Grieks.

Nederland schreeuwt al jaren om innovatie.

Ik denk dat er genoeg voorbeelden zijn van mensen die zonder diploma enorm veel bereikt hebben, in de zin van ondernemer of door intern door te stromen naar een topfunctie. Ik ben dan ook van mening dat het niet bezitten van een diploma zeker geen belemmering hoeft te zijn en dat het belang van gezond verstand nog altijd prevaleert boven een titel. Dit is bij uitstek iets dat in een assessment aan het licht kan komen.

Daarnaast bieden de meeste universiteiten uitstekende mogelijkheden om in deeltijd te studeren, een mogelijkheid die door laaggeschoolde (ervarings)managers kan worden benut om alsnog de soms felbegeerde titel te behalen.

Ik denk daarnaast dat er in uw artikel een wat eenzijdig, ik zou bijna zeggen gefrustreerd, beeld wordt neergezet van academisch geschoolden. Maar mocht het inderdaad zo zijn dat hun salariseisen in belangrijke mate op de begroting drukken zonder daarbij een substantiële bijdrage te leveren aan het resultaat, dan zal deze situatie zichzelf ongetwijfeld corrigeren. Bedrijven betalen niet graag voor iets, of in dit geval iemand, dat/die geen toegevoegde waarde heeft.

Voor wat betreft assesments, er zijn voldoende voorbeelden van mensen die zichzelf wel degelijk herkennen in hun 'profiel'. Zo nu en dan kan een assesment van grote waarde zijn. Gedragingen van mensen blijven echter altijd grotendeels onvoorspelbaar dankzij emoties. Toch is het niet zo dat gedrag helemaal niet voorspelbaar is. Leuk voorbeeld: al voor het bestaan van het assesment center in de jaren '50 (!) voorspelden regeringsadviseurs van de Verenigde Staten dat de figuur prins Bernhard risico's met zich mee bracht. Hij werd getipt voor een officiele functie maar de adviseurs stelden dat Bernhards karakter met zich mee bracht dat hij zich zou omgeven met louche personen en dus schimmige praktijken. Dit inzicht bleek, acteraf, niet ongegrond. Op het onderdeel 'waarden' zou hij niet heel hoog scoren, dat betekent dat hij voor bepaalde functies niet in aanmerking zou komen.

Dat mensen minder stimuli-respons gedragingen vertonen dan menig HR manager lange tijd heeft gedacht begint men nu lanzamerhand te beseffen. Overigens komt dat inzicht rechtstreeks uit de wetenschap. Academisch geschoolde managers die de literatuur bijhouden zullen direct hebben ingezien waarom zoveel competentiessystemen regelrechte kapitaalvernietigers zijn. Het invoeren van competenties is juist een reactie op regide taakbeschrijvingen en zou meer ruimte moeten bieden aan de talenten en inzichten waarover praktijkmensen beschikken. Helaas heeft menig adviesbureau de zaken anders geinterpreteerd en een competentiesysteem als recept voorgeschreven zodat managers en directie een tool hebben om mensen af te rekenen. Helaas komt het ook voor dat adviesbureaus integer en goed adviseren maar dat de praktijkman met matige theoretische inzichten het advies de nek omdraait zodra de adviseur verdwenen is. Of hij gebruikt het competentiesyteem wel om te beoordelen (lees; af te rekenen) maar biedt geen ruimte voor de ontwikkelingskant van het verhaal. Zo is door 'misbruik' in de praktijk menig goed initiatief op een geheel verkeerd spoor terecht gekomen. De invulling heeft niets meer met de intenties te maken. De instrumenten worden te pas en te onpas ingezet als oplossing. Overigens heb ik juist ervaren dat academisch geschoolden zich juist hebben verzet tegen het het gebruik van een competentiessysteem. De 'praktijkmensen' die het wilden invoeren hebben echter hun zin gekregen. Maar tegen welke prijs? Niemand zal het nut van de 'praktijkmensen' ontkennen, maar hun beperken zijn ook maar al te zichtbaar.

Het nieuwe bachelor master systeem (mogelijkheid bijvoorbeeld 3 jaren studeren, twee werken en vervolgens weer 2 jarne studeren of combi om de masters binne te halen) en ook het duale systeem waar een universitaire opleiding wordt aangevuld met relevante praktijkervaring bieden mogelijkheden. Het feit dat menig academicus veel naast zijn of haar studie werkt betekent dat zij niet geheel onervaren de arbeidsmarkt betreden.

Natuurlijk is het zo dat mensen soms weinig toevoegen aan een bedrijf. Economen en gedragswetenschappers kunnen weldegelijk van waarde zijn, als de verhoudingen maar dermate zijn dat mensen die zich werkelijk met het primaire proces bezig houden en van directe waarde zijn, het merendeel binnen de organisatie vormen. Of dat nu laaggeschoolde figuren zijn of academici, dat doet minder ter zake.

In reactie op Thijs Spil: het woord 'gefrustreerd' maakt voor mij onderdeel uit van jouw perceptie. Je hebt daar uiteraard recht op. Verder ben ik het oneens met je, dat werknemers met een titel het veld wel zullen moeten ruimen, als ze teveel op de begroting drukken. Dat is nu juist wat te weinig gebeurt.

Ik krijg de indruk dat je nog niet zoveel ervaring hebt in het bedrijfsleven, maar dat is slechts een indruk. Er zit nog zoveel onvervuild optimisme in. Heerlijk.

Bert Overbeek

Vergeef me mijn optimisme, ik kom inderdaad pas net kijken zoals u ongetwijfeld uit mijn profiel kunt opmaken. Wellicht zie ik veel nog te rooskleurig, of misschien gewoon te (onvervuild) logisch.

Voor mij heeft iets dat geen waarde toevoegt geen enkele waarde. Ik stel in mijn vorige reactie dan ook niet dat werknemers met een titel het veld moeten ruimen, ik stel dat werknemers zonder toegevoegde waarde het veld moeten ruimen. Titels vind ik dan van ondergeschikt belang, het gaat om de mensen.

Op de stelling in de tweede alinea van je tweede reactie kan ik alleen maar instemmend reageren.

En dat 'net komen kijken' was van mij een beetje prikken. Ervaring kan een rol spelen, net als opleiding, maar ook hier geldt dat het geen keurgarantie voor kwaliteit is.

Vr gr

Bert Overbeek

Ik vind de gedachte dat een laaggeschoolde manager minder waardevol zou zijn als een ervaring manager niet geheel correct... Vaak zijn lager geschoolden werknemer ten eerste al beter gemotiveerd op het werk...

Het is ook een feit dat veel bedrijven staan te springen op MBO--ers omdat HBO-ers over het algemeen gelijk al denken binnen te zijn en de lat voor zichzelf te hoog gaan leggen. MBO-ers kennen hun plek en zullen die ook respecteren, doch zullen zij vaak intensief en gemotiveerd met het werk bezig zijn...

Ik vind dat dit deels ook opgaat in een management functie, veel ervaren managers denken dat hun manier het beste is,terwijl een andere kijk op een zaak ook heel welkom en winstgevend kan zijn.

Ik vind het dus ronduit belachelijk dat men gaat suggereren dat alleen ervaren managers met een titel de "skills" zouden hebben om te kunnen slagen binnen een bedrijf. Men wil met veel theorie iets in de praktijk gaan realiseren, men hecht teveel waarde aan theorie.

Ga gewoon rationeel denken en laat dat over aan de mensen die daartoe in staat zijn. Ik ben ook van mening dat management maar deels is aan te leren via cursus c.q opleiding en voor een groot deel in je zit

Hallo Thijs,

Gewoonlijk is het voor mij genoeg om de stukken en 'uitgelokte' reacties met plezier te lezen en ook nu leek het zo te verlopen, maar zoals je ziet, heb ik dit maal de drang tot reageren echt niet kunnen onderdrukken.

Ik ben een minuut of 20 geleden aan een pittig stukje 'piece of mind' begonnen en daarin draaide alles rond het 'glazen HBO plafond' waar ik bij iedere beoogde 'cariere move' tegen aan loop. Ja.. ik heb het verwijderd en houd het heel simpel; Hoeveel mensen ken jij in jouw directe omgeving die na een MAVO opleiding praktijkervaring hebben opgedaan en uiteindelijk door interne doorstroming in een topfunctie terecht zijn gekomen? Hmm, beetje arrogant misschien, maar dat dacht ik al. Ja... 'tuurlijk kunnen zij zich vast bijten in een deeltijd studie,maar was dat nu niet net het hele punt? Dat er een studie nodig is om te worden toegelaten tot de top?!

Ik zal me de volgende keer weer beheersen want dit vreet veel te veel energie.

Vriendelijke groet,
Roger