Van stollen naar stromen

Columns

In steeds mindere mate heeft de (westerse) samenleving maar hebben ook bedrijven vaste organisatieverbanden nodig om de juiste man op de goede klus te krijgen. Dankzij het Internet kunnen individuen met specifieke competenties elkaar vinden en ontmoeten vraag en aanbod elkaar tegen veel lagere kosten dan vroeger op de markt het geval was. Mensen organiseren zichzelf dan ook in toenemende mate via netwerken: "get in or get lost".

Een stap abstracter geformuleerd: er is een trend om alles niet hardware-matig maar software matig te organiseren. Dat zie je niet alleen in de ICT sector zelf maar ook in bedrijven met hun virtual teams.

E-business bijvoorbeeld: van fysieke winkels op fysieke A1 locaties naar virtuele winkels met virtuele A1 presence bijvoorbeeld dmv slimme contextual advertising ...

Gerard Citroen
De inzending lezende, komt de herinnering aan Fritjof Capra's "The turning Point" sterk naar boven.

Het artikel is sterk in de lijn van dit boek. Het voorbeeld uit de geneeskunde wordt ook in dit boek gebruikt om het verschijnsel te duiden. Algemeen een goede aanzet tot analyse en reflectie. De vraag echter hoe we met dit fenomeen om kunnen, moeten en willen gaan, blijft echter open.
Juist dit onderdeel zal leuk zijn om verder op door te gaan. Meerdere auteurs die in de holistische school hier over hebben geschreven, hebben pogingen ondernomen. Echter de vraag blijft naar mijn mening nog open staan.
Piet Alblas
Een bevrijdende visie op organiseren: stromen in plaats van stollen. Inderdaad past de stromende/bewegende markt slecht bij de organisatorische bouwsels die we hebben neergezet om die markt te bedienen.
Wel vraag ik me af of dit voor alle typen organisaties geldt vraag ik mij af.. Neem bijvoorbeeld organisaties die per product en grote volumes moeten leveren. Dat kan een heel efficiënte en effectieve organisatievorm zijn.
Een belangrijk aspect bij het inrichten van organisaties vormt de wens tot beheersing en sturing. Afdelingen met duidelijke targets en budgetten zijn “af te rekenen”. op hun prestaties.
Essentieel bij de geschetste benadering is dat de mensen anders gaan denken: resultaat is niet de hoeveelheid geschreven uurtjes, maar de oplossing van een probleem. Voor het management is de vraag: hoe stuur je, beheers je een dergelijk proces. Kan je die besturing en beheersing meer bij de individuele medewerker leggen? En voor de medewerker: betekent dat een andere manier van werkplanning: zelf inschrijven op jobs in plaats van ingezet worden.
Hoe ziet het besturingsmodel er in die holistische benadering er uit?
Een andere vraag is hoe bij grote organisaties een efficiënte inzet van arbeid goed te organiseren valt. Zijn daar hulpmiddelen voor. Zijn er (digitale) hulpmiddelen die een stromende organisatie kunnen ondersteunen? Hoe moet ik me die netweken voorstellen en hoe de ondersteuning daarvan via bijvoorbeeld internet? een soort marktplaats?
Han van Bakel
Frans simplificifeert de werkelijkheden wel erg ondermaats door te doen voorkomen dat huidige organisaties en acties dermate hard(warematige) zijn dat ze niet flexibel zijn: Ik moet de eerste arts nog tegen komen die alleen vanuit de hart-expertise naar het hart kijkt als één omlijnd vast stuk dat nergens anders contact mee heeft; Ik moet de eerste data/dingen-stroom-analist nog meemaken die niet probeert te bedenken hoe je slim en snel zaken kunt meten (lussen in de weg is net zo slim/dom als een gsm in een auto); En ik moet de eerste ambtsmolen nog meemaken die niet beseft dat gegevens en menselijke communicatie over zeer veel schijven en via vaste protocollen loopt en dat dus een zogenaamde opeens stromende structuur niet al die nodige procedures van zich af zal schudden.
Als laatste verbaasd het mij dat Frans begint in zijn pleidooi "de juiste man op de juiste plek"; dat heeft werkelijk niets te maken met stollen (hardware) versus stromen (software) maar duidt dat JUIST het softwarematige (het laten stromen van virtuele informatie) al blijkbaar eeuwen een hekel en problematisch punt was, is en zal blijven: De software-houding/structuur deugde/deugt niet waardoor hardware niet op de juiste plek zit !
Dat we nu via internet plots heel veel dingen kunnen vinden en het er op gaat lijken dat we gemiddeld sneller worden en wellicht ook slimmer, duidt slechts dat WEDEROM de hardware de initiator, baas/manager en structuurgever was. Software klooit in feite maar wat raak waardoor we naast feiten (veelal hardware en onomstotelijke software) enorm veel bras (zijnde leugens, zijnde virtueel, zijnde veelal software) over ons heen krijgen.

Dat mensen vast zitten in structuren is juist ook eerder te wijten aan de virtuele situatie waaruit zelfs nieuwe beperkende hardware is ontstaan: Ik redeneer dus totaal andersom: Door het ontstaan van software is de hardware en bovenal het omgaan met hardware deels de verkeerde kant heen geduwd: We zitten in een pand op een etage vast omdat die eikel van een directeur virtueel vindt dat hij ons virtueel moet kunnen beheren, liefst dichtbij zodat de hardware ook nog tastbaar blijft zo dat we bang blijven voor een feitelijk hard(ware) pak slaag als we iets fout doen (want virtuele billekoek doet toch minder pijn... netto)...

Han

Meer over Bedrijfskunde & Organisatieontwerp