Opleiding: European Adhesive Specialist / Lijmspecialist English (EWF 662 EAS)
Lijmen. De Nederlandstalige Lijmspecialist opleidingen worden sinds januari 2011 succesvol uitgevoerd. De opleiding is bedoeld voor leidinggevenden, engineers en kwaliteitsmedewerkers in de lijmverwerkende industrie en voor medewerkers betrokken bij de productie en verkoop van lijmproducten.
De participanten worden getraind in het gebruik van lijmtechnieken in een industriële productie omgeving en in productontwikkeling. Na succesvolle afronding van deze cursus zijn de participanten in staat om werkinstructies op te stellen en uitvoerende werkzaamheden te leiden, waarbij men de vakmensen kan bijstaan in technische en praktische aspecten. Tevens zijn zij in staat om lijmprocessen uit te werken, organiseren en monitoren, als ook de procesparameters te monitoren en bijstellen als dat nodig is. Zij zijn in staat om afwijkingen in een productieproces te constateren en vervolgens daarop correct te reageren.
Duur van de opleiding en examinering
De Lijmspecialist opleiding is fulltime en duurt 120 uur, inclusief examen. Ter ondersteuning aan het leerproces wordt de theorie afgewisseld met praktische oefeningen. Tijdens de opleiding wordt drie maal een schriftelijke toets afgenomen. Vervolgens vindt in de laatste periode het praktisch en mondeling examen plaats. Een voorwaarde om aan het examen deel te mogen nemen is dat men naar redelijkheid heeft deelgenomen aan de opleidingsdagen.
Voorbereidende cursus
Met behulp van een computercursus (momenteel op CD, op termijn web-based) leert men alvast de begrippen kennen die tijdens de opleiding aan de orde komen. Deze voorbereidende cursus is vrijwillig, om vooraf het geheugen wat op te frissen. De computercursus is zo ontwikkeld dat men wat makkelijker de theorie kan aanleren en om bestaande kennis wat op te frissen. De participant kan deze cursus op elk gewenst moment doen, zodat hij zelf kan kiezen hoe hij/zij zich voorbereid op de feitelijke opleiding.
Doelgroep en voorwaarden voor deelname
Tot de doelgroep behoren medewerkers van lijmverwerkende of lijmproducerende bedrijven. De opleiding is in het bijzonder ontwikkeld voor het verlijmen van metalen, elastomeren, kunststoffen, vezelversterkte kunststoffen en glas en is gericht op leidinggevenden in de maakindustrie. Ook engineers, kwaliteitsmedewerkers en commerciele mederwerkers met een hogere opleiding en leidinggevende verantwoordelijkheden, die hun kennis op het vlak van de lijmtechniek willen vergroten, behoren tot de doelgroep. Deelnemers moeten een goede beheersing hebben van de Nederlandse taal, zodat men het opleidingsmateriaal goed begrijpt en daarnaast in staat is om de examens te doen. Vooropleiding op niveau 4 in een technische discipline is vereist, evenals een leeftijd van minimaal 20 jaar en 2 jaar werkervaring. Een HBO-opleiding in werktuigbouw of chemie is echter wenselijk.
Opleidingsinhoud
Basisbegrippen
De opleiding start met de behandeling van basisbegrippen in de lijmtechniek. De voordelen en beperkingen van lijmverbindingen worden benoemd, in vergelijking met andere verbindingstechnieken. De integriteit van een lijmverbinding wordt uitgelegd aan de hand van het conceptuele model van verbindingskrachten. Zo ook wordt uitleg gegeven over de invloedsfactoren rond de kwaliteit van de lijmverbinding. Als hoofdthema geldt: het belang van benatbaarheid bij lijmprocessen en hoe dit beinvloed kan worden. Participanten bouwen kennis op over de fundamentele aspecten rond de eigenschappen van lijmen en lijmverbindingen.
Lijmtypes
Er zijn duizenden verschillende lijmproducten. De productrange gaat van elastisch zachte Polyurethanen, tot de hoge sterkte Epoxies. In dit deel van de opleiding worden de participanten wegwijs gemaakt in de meest belangrijke lijmtypes die in de industrie gebruikt worden, evenals hun eigenschappen en toepassingsgebieden. De nadruk wordt hierbij gelegd op het belang om deze verschillende lijmtypes op de juiste manier, onder de juiste uithardingcondities toe te passen. Deze aspecten worden verder onderbouwd aan de hand van praktische oefeningen.
Lijmdelen
De opleiding geeft de deelnemers kennis en inzicht in de opbouw en het gedrag van verschillende lijmdeel-materialen, onder mechanische belasting en gebruiksomstandigheden. Dit helpt bij het inschatten van het vervormingsgedrag van lijmlagen en leidt tot beter begrip rond de noodzaak van het uitvoeren van materiaal-specifieke oppervlaktebehandelingen.
Oppervlaktebehandeling
Een passende oppervlaktebehandeling is van het grootste belang voor een goede en met name duurzame lijmverbinding. De opleiding introduceert oppervlaktetechnieken die gebruikelijk worden uitgevoerd door vakmensen als onderdeel van het lijmverbindingsproces. Praktische experimenten geven de participanten de nodige ervaring in de toepassing van lijmtechnieken op verschillende materialen/lijmdelen. De te behandelen onderwerpen bereffen het reinigen van het lijmdeeloppervlak, via mechanische, fysische en chemische oppervlaktevoorbehandelingsmethodes tot aan het gebruik van primers en hechtverbeteraars.
Eigenschappen van de lijmlaag
Om te kunnen beoordelen of een lijm geschikt is voor een bepaalde toepassing, is het noodzakelijk om inzicht te krijgen in het vervormingsgedrag onder bepaalde omstandigheden. Of, met andere woorden, de factoren die het vervormingsgedrag bepalen, geven daarmee de limieten voor het gebruik van een bepaald lijmsysteem. Vulstoffen en geabsorbeerd vocht beinvloeden het vervormingsgedrag net zo goed als de temperatuur en de dikte van de lijmlaag.
Meetmethodes
De kwaliteit van een lijmverbinding wordt door veel meer factoren bepaald, dan alleen maar een hoge sterkte na het uitharden. Andere factoren die net zo belangrijk zijn betreffen reproduceerbaarheid en duurzaamheid. De noodzaak om gebruik te maken van destructief onderzoek bij het bepalen van de kwaliteit van de lijmverbinding wordt getoond met behulp van proefstukken, die de deelnemers tijdens de opleiding zelf maken. De beperkingen bij het vertalen van de meetresultaten van gestandaardiseerde testen, naar echte lijmdelen wordt duidelijk gemaakt.
Arbo en milieu
“Onwetendheid” is de belangrijkste oorzaak van ongevallen op het werk. Het op een correcte manier omgaan met lijmsystemen vergt een uitgebreide fundamentele kennis van de specifieke gevaren verbonden aan het werken met deze stoffen. Het gaat hierbij niet alleen om de lijm(-componenten), maar ook om de andere stoffen die bij het lijmproces gebruikt worden, zoals reinigingsmiddelen, primers en hechtverbeteraars. Bovendien wordt het belang van het gebruik van beschermende hulpmiddelen en PBM’s benadrukt.