Casus: ontwikkelingshulp met impact

Cover stories · Cases · Interviews

“Slechts 5 tot 15 procent van ontwikkelingsgelden komt uiteindelijk op de juiste plek terecht.”

Dat kan en moet anders. Helpen met de handen op de rug. Oftewel, ondernemerschap en eigen initiatief stimuleren om duurzame resultaten te bereiken. Hoe realiseer je dit in een afgelegen berggebied in Tanzania waar de bevolking van minder dan 1 dollar per dag moet rondkomen? Hoe bereik je meer toegevoegde waarde met ontwikkelingsinitiatieven en hoe ga je om met taaie patronen? Ik vroeg het Herman en Marion, sociale ondernemers en eigenaren van MamboViewpoint Eco Lodge. Zes jaar geleden gestart vanuit frustratie en teleurstelling uit eerdere ontwikkelingsprojecten, besloten zij dat het beter en anders kon. Gezien de hedendaagse roep om eigen kracht, ondernemerschap en verandering, een interessant...

Gerben Ferwerda
Mooi, mooi. Maar waarom moet een leuk initiatief worden ingeleid door af te geven op ontwikkelingsvoorgangers en op de lokale overheden die allemaal in Hollandse ogen corrupt zijn? Weer worden de Hollandse waarden geïmporteerd, zoals vroeger het geloof in God. Alleen op die gronden kunnen mensen leven en gelukkig zijn........ Volg Herman en Marion want zij verkondigen het goede woord. Of is het toch wat lastiger? Wat blijft er over van de lodge en van alle andere gesubsidieerde initiatieven als H&M weggaan? Maar wel een leuk project, doet weinig schade en staat ten dienste van het goede gevoel van de westerse mensen die eraan meedoen. Een alternatief: laat die mensen daar met rust, overspoel ze niet met goedbedoelde import en laat ze hun eigen ontwikkeling bepalen.
Jos Steynebrugh
@ Herman en Marion
“Helpen met de handen op de rug . . .”
Spreekt me zéér aan. Op alle denkbare niveaus.
Een verslaafde wordt niet “clean” met een huilende moeder of een strenge vader, maar mogelijk wel door vaklui die aanspreken op motivatie.
Een straatschoffie wordt geen rolmodel door gevangenisstraf, maar mogelijk wel door een straatwerker die hem zijn mogelijkheden laat zien.
Een land waarin mensen liever in de zon zitten met een glaasje wijn help je niet met hun bestaan verder te financieren maar mogelijk wel door ze te laten nadenken over hun productie mogelijkheden.

Ik zeg het zo: iets dat niet kan vliegen zal neerstorten of niet van de grond komen. Iets dat niet kan drijven zal zinken of nooit varen.

Keep up the beautiful work
Jos Steynebrugh
Cynthia van der Zwan
Dank je wel voor het interessante artikel Cris. Geeft stof tot nadenken! In mijn ogen een mooi alternatief ten opzichte van de gangbare (goedbedoelde, maar niet altijd effectieve) ontwikkelingshulp.
MamboViewPoint
Graag willen we nog regeren op de reactie van Gerben Ferwerda.
Wellicht is in het interview niet duidelijk genoeg weergegeven dat we als lodge niet van subsidies afhankelijk zijn maar hiermee een economisch stabiele basis hebben gecreeerd. Alhoewel we niet van plan zijn nog terug naar Nederland te gaan heeft onze lodge ook na ons goede overlevingskansen omdat het als een normale commerciele activiteit kan blijven bestaan die voorziet in het levensonderhoud van enkele honderden mensen. Dit is zeer essentieel en geboren uit hetgeen ook Gerben constateert, dat vele projecten weer in elkaar zakken als de subsidies ophouden, bijvoorbeeld omdat deze commerciele component niet past in de “goede doelen” gedachte.
Om de mensen “met rust te laten” is een keuze die voorbij gaat aan het feit dat je zondermeer al betrokken bent, ook al denk je “niets” te doen. Al was het alleen al door producten als Coltan die ook in Gerbens smartphone verwerkt zitten maar uit Afrika komen. De delving van Coltan zorgt in Afrika voor veel geweld waar in het Westen op zich ook weer aardig aan wordt verdiend via de handel in kleine wapens . We hebben het dan nog niet eens over bloemen die op tafel staan, het goud en diamanten voor de sieraden, het hardhout van de kozijnen, de olie voor de auto, katoen voor kleding. En wat te denken van de sperzieboontjes op de tafel,de sinaasappelsap voor een gezond ontbijtje of de grote stukken landbouwgrond die hier in hoog tempo wordt opgekocht voor de productie van biofuels en dat allemaal terwijl in west Afrika onder kinderen 85% ondervoeding is aangetoond. Internationale geldstromen gaan wereldwijd gezien nog altijd vanuit ontwikkelingslanden richting ontwikkelde landen. De koloniale tijden zijn voorbij, maar dat wil niet zeggen dat de verrijking in het westen en in China ten koste van ontwikkelingslanden is opgehouden.
Wat Afrika nodig heeft is om serieus genomen te worden, niet behandeld te worden als melkkoe voor grondstoffen of als afvalputje waar de rest van de wereld zijn overproductie en rommel kan dumpen en daar dan wonderwel door hun “ontwikkelingsprojecten” nog een goed gevoel aan over weet te houden ook.
Nee, als je werkelijk mensen hier de kans wil geven hun eigen ontwikkeling te bepalen dan heeft “niets doen” heel wat meer voeten in de aarde. Niets doen is voor ons geen optie, een bedrijf runnen in Afrika, wat hier werkelijk de locale economie ondersteunt in plaats van die in Nederland , is dat wel.
Marion en Herman

Meer over Zingeving in werk en organisatie