Klaas IJkema levert tussen de besprekingen van nieuwe managementconcepten een bijzondere bijdrage aan het debat over management. Dat de Bijbel een bijdrage kan leveren aan ons denken over thema's als management, verandermanagement, onderhandelen en conflicthantering vind ik op z'n zachtst gezegd heel vernieuwend. Ik vermoed dat ik niet de enige ben die nog nooit die combinatie had gemaakt. En nieuwe combinaties zetten vaak aan tot innovatie en inspiratie. Juist in een tijd waarin we elkaar steeds maar weer zand in de ogen gooien met onpersoonlijke management- en meetinstrumenten die elkaar in rap tempo afwisselen, vind ik het erg spannend dat nu een bron wordt ingebracht die de leeftijd van alle managementhypes vele malen overtreft. Een nieuwe impuls aan thema's als leiderschap, integriteit en moreel handelen kan geen kwaad in het huidig economisch en maatschappelijk klimaat. De wijsheid van Salomo zou wel eens hard nodig kunnen zijn. Ik hoop op meer bijdragen van Klaas IJkema!

Ik denk dat er nog meer heilige schriften zijn die een bijdrage kunnen leveren.

Zeker de Koran kan nog veel meer bieden aan inzichten.

Jammer dat het zo eenzijdig Bijbel is

Prima artikel van Klaas Ijkema. Inderdaad de bijbel, maar ook andere boeken zoals de Thora en de Koran laten inspirerende voorbeelden zien over leiderschap in moeilijke tijden. In deze - voor sommigen - benarde tijd is de behoefte aan daadkrachtig en visionair leiderschap erg groot.. In een boekje van Joseph Campbell met als titel `Wat mythes ons vertellen' staan inspirerende verhalen. Ondernemend leiderschap vereist een brede kijk op het leven en een goede communicatie. Er zijn dus communicatievoorbeelden genoeg waar Klaas Ijkema uit kan putten, ook in zijn toekomstige preken.

Inderdaad zijn bijbelse voorbeelden heel goed te gebruiken bij management. Ook talrijke spreuken in het bijbelboek Spreuken geven goede suggesties. Spreuken 11: 14 bijvoorbeeld: "Door gebrek aan visie gaat het volk ten onder, een keur van raadgevers brengt het tot bloei." (volk lezen als bedrijf en de consultants onder ons zijn weer blij!) of Spreuken 18: 9 "Wie lui is in zijn werk, werkt aan zijn eigen ondergang" of Spreuken 18: 13 nog zo'n parel voor managers: "Wie antwoordt zonder eerst te luisteren, handelt dwaas en maakt zichzelf belachelijk."

Maar ook Mozes had een coach. Natuurlijk God, die hem de nodige instructies gaf, maar het verhaal van Mozes en zijn schoonvader Jetro onderweg is ook een prachtig voorbeeld van een lesje delegeren in Exodus 18 staat dit prachtige verhaal:

De volgende dag sprak Mozes recht over het volk. Van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat stonden de mensen om hem heen. Toen zijn schoonvader zag hoezeer hij door hen in beslag werd genomen, vroeg hij: ‘Waarom moet jij steeds voor iedereen klaarstaan? Waarom houd jij als enige zitting, terwijl de mensen zich van ’s ochtends tot ’s avonds om je verdringen?’ Mozes antwoordde zijn schoonvader: ‘Omdat het volk bij mij komt om God te raadplegen. Als ze een geschil hebben, wordt dat aan mij voorgelegd, en dan beslis ik wie er in zijn recht staat en vertel ik hun hoe Gods wetten en voorschriften luiden.’ ‘Het is niet verstandig wat je doet,’ zei zijn schoonvader, ‘je zult er nog onder bezwijken, en de mensen die bij je komen ook. Dit is een veel te zware taak voor je, je kunt die niet alleen aan. Luister, ik zal je een goede raad geven, en moge God je dan ter zijde staan. Jij moet het volk bij God vertegenwoordigen en hun geschillen aan hem voorleggen. Prent hun zijn wetten en voorschriften in en leer hun welke weg ze moeten bewandelen en welke plichten ze moeten vervullen. Maar zoek daarnaast onder het volk een aantal doortastende, vrome mannen, die betrouwbaar zijn en zich niet laten omkopen, en geef hun de leiding over groepen van duizend, van honderd, van vijftig en van tien. Zij moeten altijd over het volk rechtspreken. Belangrijke geschillen leggen ze aan jou voor, in minder belangrijke geschillen doen ze zelf uitspraak. Zij zullen je last verlichten door die samen met jou te dragen. Als je het op deze manier aanpakt, en als God het wil, kun je het volhouden en kunnen al die mensen tevreden naar hun tenten gaan.’
Mozes luisterde naar zijn schoonvader en deed wat deze hem had aangeraden. Hij koos uit heel Israël doortastende mannen en stelde hen over het volk aan: hij gaf hun de leiding over groepen van duizend, van honderd, van vijftig en van tien. Zij stonden altijd klaar om over het volk recht te spreken. Moeilijke zaken legden ze aan Mozes voor, in eenvoudiger zaken deden ze zelf uitspraak.

De bijbel geeft zo nog veel meer lessen, niet alleen voor management trouwens, maar dat valt buiten de scope van deze site en het artikel.

Het is jammer dat de kern van een artikel door sommigen te niet wordt gedaan door goedkope referenties naar de Koran. De Koran, 600 jaar later geschreven, is gebaseerd op de principes van de Bijbel. Vele auteurs, o.a. Stephen Covey en John Maxwell, geven bijbelse principes een plaats in de huidige management en dit artikel hoort daar zeer zeker bij. Erg goed artikel.

Een prima stuk en geweldig goede reacties. Het geeft maar weereens aan hoe weinig er in onze wereld in essentie wijzigt door de loop der tijden. Religie is nog steeds wereldwijd een enorme drijfveer voor vele mensen. Het toepassen van de kennis uit de onderliggende geschriften van deze religies in de internationale communicatie en het samenwerken van bedrijven en partnerships aan 1 eind-produkt zal er toe bijdragen dat er meer onderling begrip komt voor de vele overeenkomsten tussen volken, die zowel positief als negatief kunnen worden uitgelegt.

Ik ben het helemaal met Klaas IJkema eens als hij zegt dat de bijbel een zeer relevant boek is waarin inzichten ten behoeve van van management en leiderschap te vinden zijn. Een aanmoediging voor iedereen om de bijbel eens te gaan lezen!

Bij de beschrijving:
'.... Wat hem ondanks zijn handicap zo krachtig en overtuigend maakte, en daarmee een authentieke leidersfiguur, heeft alles te maken met de bijzondere manier waarop hij zichzelf heeft leren kennen en vertrouwen. Dit proces wordt in de Bijbel op symbolische wijze beschreven als een ontmoeting met God.....'
wil ik de volgende kanttekening plaatsen:

Het is m.i. juist vanwege die werkelijke ontmoeting met God dat hij zich tot zulk krachtig leiderschap kon ontwikkelen. Een zichzelf ingebeelde symboliek zou namelijk nooit zo'n grootse uitwerking kunnen hebben.

Op de management site een verhaal uit de Bijbel, wat een verrassing. Voor mij althans.
Zelf ben ik ongeveer 10 jaar geleden de Bijbel weer gaan lezen na ontmoetingen met ds. Nico ter Linden. Zijn ´Het Verhaal Gaat´ boekenserie kan ik iedereen met interesse in de Bijbel als boek maar met onvoldoende kennis over het leven en de cultuur 2000 jaar geleden aanraden.

Het verhaal van Mozes is voor mij inzichtgevend geweest om redenen die IJkema aanhaalt in zijn tekst. Maar voor mij nog meer omdat Egypte kan worden gezien als het hier en nu, waar je nu bent, het huidige waar je aan vasthoudt, waar je wel van los wilt wellicht maar omdat je liever vasthoudt aan wat je hebt, hoe weinig dat ook klopt met je gevoel van levensdoel. Liever vasthouden dan loslaten en gaan voor waar je hart naar uitgaat, de stap nemen in het onbekende. Dat is typisch menselijk, blijkbaar 2000 jaar geleden en ook nu. In mijn werk als bedrijfsarts maak ik genoeg mee dat mensen doorwerken tot ze er ´ziek´ van worden, liever dan dat ze hun baan, hun bestaanszekerheid, opgeven en op zoek gaan naar wat hen meer geluk kan geven. We willen niet of, of maar en, en. Op individueel niveau speelt dit dus duidelijk, maar ook op organisatieniveau. De Bijbel is niet voor niets niet het enige boek waarin deze problematiek op diverse manieren wordt verteld, geanalyseerd en waarin oplossingen worden aangereikt.
Zijn er nog lezers?

Sonja Dielemans

Ik wil aan het verhaal alleen toevoegen dat mijn managementstijl heel erg beinvloed is door de bijbel sinds ik deze enige tijd geleden hervond. Natuurlijk is dit eigenlijk maar ten dele correct, want het is nog veel meer het in mij opgebloeide geloof en vertrouwen in God (en ik distantieer me hier nadrukkelijk van het geloof in een kerk) dat deze invloed heeft gecreeerd.

Ik kom hier in mijn projecten ook voor uit en ga nergens heen zonder zakformaat bijbel bij me. Hou me te goede, ik loop er niet te pas en te onpas mee te koop, maar het is verbazingwekkend (voor iemand die de bijbel niet kent) hoe vaak relevante referenties met de bijbel gemaakt kunnen worden in een management praktijk.
Spiritueel management.

De behaalde bedrijfs en projectresultaten zijn tegelijkertijd enorm verbeterd. En dat bedoel ik helemaal niet spiritueel maar pure keiharde bottom line.

Een stuk naar mijn hart. Er wordt echter mijns inziens ten onrechte gesteld dat Mozes zou stotteren. Ik lees er niets van terug in de bijbel: " zwaar van mond en tong' (Exodus 4:10). Er was volgens mij iets heel anders aan de hand: Mozes werd als zuigeling geadopteerd door de dochter van de Farao. Zijn moedertaal is dus niet Hebreeuws maar de taal van het oude Egypte! Dat is zijn 'handicap'. Met het feit dat Mozes zich wel verwant voelde met de hebreeers maar een andere culturele opvoeding had. Aaron, zijn broer, is het hebreeuws meer machtig. Desondanks het antwoord: IK zal zeggen wat je zeggen moet.
God stelt dus een leider aan die het oud Hebreeuws maar matig machtig is en niet volledig op de hoogte is van de cultuur. Logisch want wie van de Hebreeers (slaven) zou er een potje kunnen breken bij een Farao? Bovendien gaan ze een geweldig verandertraject in: van de vleespotten naar de woestijn om OOIT (na 40 jaar) op het beloofde eindpunt uit te komen dat alleen de in de woestijn gegenereerde generatie mag zien! Daar moet je een INTERIMMER, een halve buitenstaander bijhalen: Zelfs Mozes mag het einddoel van dit proces niet meemaken.

Mozes is een intercultureel interim verandermanager, met vooral...... een groot geloof!

Bij deze word je alleen een goede manager wanneer Christus door je heen de zaak managed. Eerst het persoonlijk leven dan de plek waar je manager bent. Dat is de basis van alle voorbeelden, maar het begint eerst met een geestelijke relatie met Christus zelf; anders is het onmogelijk. Dan nog een les is, dat je al;les op God Zijn tijd laat afwachten. Nu komt bijn vaak niet voor. Dit moet in zijn geheel doordrenkt zijn in het persoonlijk leven zelf en dat ook zien in het geestelijke en dan wordt het in alle wegen te zien bij alles wat je in het leven det en onderneemt en dan rust daar ook een zegen op. Dus met zelfrealisatie komen we niet ver. Wij kunnen niet iets volbrengen, dat wat Christus aan het kruis al volbracht heeft. Daar zit de opstanding met Christus in en dan kunnen we eerst zelf in de opstanding met Christus en wandelen en dan kan God zelf waken over andere zaken die we dien en daar hoort het managen van het bedrijf ook bij.

Jan Prins.