Wortel en stok

Motiveren van mensen is niet makkelijk. Sommigen beweren dat het helemaal niet kan. Je kunt mensen hooguit helpen zichzelf te motiveren. Toch blijft het ‘motiveren van medewerkers’ een van de hoofdtaken van managers, zeker in de ogen van medewerkers. Er zijn, als het om motiveren gaat, grofweg twee manieren: de wortel en de stok. De laatste is een beetje ‘fout’. In theorie. Maar in de praktijk wel zo makkelijk.

Straffen en belonen. Zo noemen we het als het gaat om kinderen en huisdieren. Zo noemen we het niet in managementland. Daar heet het eerste feedback, het tweede heet performancemanagement of iets dergelijks. Maar we bedoelen natuurlijk hetzelfde. Veel managers zijn bedreven met de stok: geen nieuws is goed nieuws, en als het fout gaat hebben we een stevig gesprek. Als het om de wortel gaat, kan men minder makkelijk uit de voeten: een bonus toekennen, ja, dat gaat nog wel. Een complimentje, mwa. Wordt al een stuk moeilijker. En extra taken geven, een project laten leiden, stage laten lopen, mentor laten worden, een opleiding laten doen die niet direct functiegebonden is? Ja, dat mag misschien wel motiveren, maar hoe moet ik dat als manager regelen, en als ik daarmee begin is die goeie medewerker minder productief! Voor mij dan. Of nog erger, ben ik hem straks kwijt. Uiteindelijk is het hemd voor veel managers nader dan de rok als het om motiveren gaat. En nemen de meesten, hoe jammerlijk ook, sneller de stok ter hand dan de wortel. Hoe motiveren we managers om het eens met de wortel te proberen?