Einde kabinet-Rutte zal het politiek systeem niet veranderen...dus geen illusies!

Er is weer eens een kabinet gevallen. Ik had het al eerder verwacht. In de zandbak van de politiek zit iedereen tegenwoordig alleen te spelen. Ze willen niet meer samen. Als iemand met een andere kleur trui in de buurt komt, krijgt hij een hand vol zand in zijn gezicht. Als hij iets zegt wat een ander niet bevalt, wordt hij uitgemaakt voor stom.

Soms zie je even twee kinderen in de parlement-zandbak samenspelen, maar een dag later is dat alweer voorbij, en is één van de twee weer met zand aan het gooien.

Maar goed. Kabinet gevallen. Tijd voor iets nieuws, schrijft een krant. Lekker niet meer bij voorbaat al denken dat je idee toch geen kans van slagen heeft. Niet meer bang zijn dat uiteindelijk alles wegzinkt in het drijfzand van het regentendom. Nieuwe mensen, nieuwe kansen.

Weg met het academische geleuter van de oude club. Daarover hing een grauwsluier waar geen mens nog door aangetrokken werd. En zij die dat wel werden, werden weggejaagd door misse gebeurtenissen waaraan geen herinnering meer bestond, of gewoon door de geur van deals in achterkamertjes. Maar nu zal dat allemaal anders worden. Er komt een nieuwe garde.

De problemen zullen eindelijk opgelost gaan worden. Het milieu, europa, boerenbelangen, vluchtelingen, welvaart (vooral welvaart), woonruimte, de nato en zij vijanden, de zorg, het onderwijs, de rechtstaat en dat wat we onze vrijheid noemen. Dat wordt een koekie voor nieuwe politici. Of toch niet?

Nee. Toch niet. Natuurlijk is het fijn dat de oude garde weg is. Hun draagvlak was minimaal geworden. Te vaak was een van hen bij iets betrokken. Maar wat niet zal veranderen is het systeem van poldercompromissen. Onze parlementaire democratie is zo ingericht dat besluiten sámen genomen gaan worden.

Het vertrek van een kabinet dat de verbinding met het volk kwijt was geeft hoop, maar ik heb geen illusies. Misschien dat we de politiek weer een beetje meer gaan vertrouwen. Dat zou al heel wat zijn. Maar let op: straks moet ook de nieuwe garde water bij de wijn gaan doen (een wetmatigheid bij partijen die regeren). En wat dan? We gaan het zien. Ik hoop het beste, ik droom van betere tijden en laat het winnen van meer realisme.

En oh ja, de les van een van mijn leraren van vroeger, helaas overleden: ‘ga niet teveel gebukt onder het leed van de wereld, daar wordt het niet minder van.’ hij had gelijk.

En dan deze nog. Iedere veranderkundige zal je kunnen vertellen dat bij het begin van een veranderingsproces een directieve leiderschapsstijl nodig is. In deze probleemtijd zou dat waarschijnlijk ook het beste werken. Maar in onze poldercultuur lukt het niet om die stijl toe te passen. Dus moeten we er met elkaar uitkomen. Of we dat nu willen of niet.

Willen we iets veranderen in een cultuur zoals de onze, dan helpt het niet om verbaal of fysiek om je heen te slaan. Dan zul je een bereidheid tot compromissen moeten hebben. Lijkt me een mooi uitgangspunt in tijden dat iedereen denkt dat hij het gelijk aan zijn zijde heeft.

Bert Overbeek is al 30 jaar trainer en coach. Hij gaf voor verschillende trainingsbureaus leiderschaps - en adviestrainingen. Onder meer politiek-strategisch denken en handelen en integriteit-trainingen.