Marco Van Pijkeren maakt deel uit van de groeiende hoeveelheid zelfstandig ondernemers en werkt in die hoedanigheid voor allerlei bedrijven. Hij komt daar van alles tegen en schrijft er af en toe over. In het onderstaande artikel verdiept hij zich in de gevestigde orde. Die is volgens Marco ' zo gek nog niet, maar beweegt niet vanzelf'. De man uit Basse laat ons hieronder weten hoe dat precies zit.
“Goedemorgen dames en heren, ik wil jullie graag voorstellen aan de opvolger van Arend. Marco van Pijkeren zal de komende 4 maanden ad interim de functie van manager productie invullen tot er een geschikte kandidaat is gevonden.”
Ik bedank vervolgens de directeur (vraag me altijd weer af waarom ik niet als een geschikte kandidaat wordt beschouwd ;-) ) en kijk de club van tijdelijke collega’s rond. Tijdens deze introductie heb ik altijd direct door of ik te maken heb met een professioneel team of met de gevestigde orde. In dit geval had ik te maken met de gevestigde orde, dat beloofden dus 4 leuke maanden te worden.
De gevestigde orde kenmerkt zich doordat zij gevestigd is en daarmee voor lange tijd vaststaand cq. bestaand. Tevens is zij ook een orde; een vereniging van personen die zich aan bepaalde regels gebonden hebben. Hoog tijd om deze structuren te doorbreken.
Wat maken die 4 maanden nu zo leuk? De gevestigde orde heeft vaak alle elementen in zich om tot een uitstekend, dynamisch en professioneel team te verworden. Bijvoorbeeld kennis en (informele) macht zijn altijd aanwezig. De stroperige houding van menig directie heeft dit team echter gemaakt tot de gevestigde orde.
De oprecht niet positieve leden van de orde dienen op zoek te gaan naar een andere job, dat is een belangrijke voorwaarde. Vervolgens zoek en benut je de mogelijkheden, versnelt met de juiste performance de besluitvorming en motiveert de positieve leden van de gevestigde orde om als team te acteren en haalt daarmee de orde uit haar negatieve rol.
Die gevestigde orde is zo gek nog niet, maar ze beweegt niet vanzelf.
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO
Wat lucht het op om jouw jonge baas en de collega's te melden dat je de opdracht teruggeeft, ergo, er mee stopt. Heerlijk. DOEN! Verander de arbeidsorganisatie, begin bij jezelf. Zeker als de schorpioenen onder de leden jaar in jaar uit voortkruipen en bij elke verandering onverandert voortgaan. Ook een prestatie.
Als dat de status quo is, is er altijd nog de intelligentie, die dealt met de situatie zoals ie bestaat en dan optimaal resultaat weet te behalen. Dat, meer nog dan analyseren en structureren, vind ik een interessante uitdaging voor welke manager dan ook, want ik ken er verdomd weinig die daar goed in zijn.
Met genoegen heb ik kennis genomen van het artikel en de reacties. De ingewijden onder ons zullen bij het zien van mijn naam begrijpen waarom. Het laat mij niet onverlet om op deze zeer herkenbare situatie ook vooral mijn licht te laten schijnen.
Begonnen als amitieus en jong manager, vallend in een gevestigde orde (onder)ken ik het fenomeen zoals beschreven. Herkenbaar de wens en drive om deze orde stevig beet te pakken en eens aan de spreekwoordelijke boom te schudden. En wat valt het dan tegen hoe diep de wortels reeds geaard hebben in klaarblijkelijk vruchtbare aarde.
Ik vind het te makkelijk om de gevestigde orde direct onder de verantwoording van een directie te schuiven. Voor mij is de vraag interessant, hoe deze ooit niet-gevestigde orde tot dit ogenschijnlijk onbreekbare bolwerk heeft kunnen komen. Een gevestigde orde heeft in de regel al heel wat wisselingen van de wacht aan de poort ervaren, het is dus maar de vraag of het de poortwachters (lees: directie) is aan te rekenen.
In de theorieen van Watzlawick wordt geschreven over het fenomeen 'spel zonder eind', waarin hij uiteenzet hoe en waarom betrokkenen gevangen zitten in een spel en niet meer in staat zijn (of willen) om te ontsnappen. Interventie is hier het toverwoord; dat hoeft niet per definitie een actie van "de grote baas" te zijn. Juist jij als nieuwe jonge baas bent als geen ander in staat om dit spel te doorbreken. Waarom? Je bent nog geen onderdeel van het spel!
Blijft de vraag waarom betrokken het spel spelen. Is dit "lijfsbehoud" ofwel een overlevingsstrategie (met name waarneembaar bij hoog verloop van het echelon boven de betrokken laag), is dit "preventief" (acteren vanuit zwakte welke de betrokkene krampachtig poogt te verdedigen tegenover nieuwe instroom)? Er zijn nog vele redenen denkbaar.
Ik geef je mee dat een gevestigde orde, zoals je zelf ook stelt, ook als kracht gebruikt kan worden binnen een organisatie. Het blijven mensen die een prikkel tot veranderen (een begrip dat niet erg "landt" bij een gevestigde orde) slechts dan voelen als zij vanuit genot of pijn mogen (en dus niet moeten) handelen.
Juist de interventie van buitenaf, bij voorkeur van iemand die zicht heeft op het spel zonder betrokken te zijn, is een effectief instrument. Pak de handschoen dus op nu het nog kan. Als je geincludeerd raakt in het spel, is het bijna onmogelijk haar nog te veranderen..... En dan spreek ik uit ervaring.....
Michèl de Wit