Code Tabaksblat voor vrouwen aan de top

Het is weer zo ver. Deze week kopte een landelijk dagblad:  ‘Lobbyen voor vrouw aan top is vruchteloos’. Uit het artikel blijkt onder meer dat in acht jaar tijd het totale aantal vrouwen in Raden van Bestuur verviervoudigd is: van 1 naar 4. Tijd voor krasse maatregelen, vindt de politiek.

Oorzaken zijn er legio: gebrek aan ambitie bij vrouwen, gebrek aan kinderopvang, en de macho oftewel mannelijke bedrijfsculturen. Uit onderzoeken blijkt dat het niet alleen een economische noodzaak is om vrouwen op alle niveaus te betrekken, maar het is ook goed voor het bedrijfsresultaat. Om het meeste uit je medewerkers te halen heb je een mix nodig van zowel vrouwelijke als mannelijke kwaliteiten in het management. Maar goed, dat weten we al jaren. En het wordt ook al jaren geroepen. Sinds tien jaar bestaat er een Ambassadeursnetwerk van bestuursvoorzitters die pleiten voor meer vrouwen aan de top. Huidig voorzitter is Jos Nijhuis van PWC. Ook hij vindt het verdrietig dat het zo langzaam opschiet. Zegt hij, en dat geloven we best. De arbeidsmarkt verandert, het is geen luxe meer maar bittere noodzaak om meer vrouwelijk talent in te zetten aan de top. Zegt hij. Om een daad bij het woord te voegen, is er blijkbaar toch een vrouw nodig: Neelie Kroes wil dat in de code-Tabaksblat doelstellingen worden opgenomen van het aantal vrouwen in de top. Als bedrijven niet aan de norm voldoen, mogen ze aan haar komen uitleggen waarom dan wel niet. Helpt zo’n opgelegde maatregel, denken jullie, of is bijvoorbeeld de gratis kinderopvang in de vele verkiezingscampagnes al meer dan genoeg? 

  

Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen

Probeer het Pro-abonnement een maand gratis

En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.

Word een PRO 

Léon Bastiaans
Ik ben het ermee eens dat er meerdere vrouwen aan de top zouden moeten zitten om meer verscheidenheid te kweken in besluitvormingen. Echter ondersteun ik een dergelijk voorstel als het 'verplichten' om vrouwen in de top op te nemen niet het gewenste resultaat zullen geven. Ik vind dit omdat ik denk dat hierdoor de setting waarin zo'n vrouwelijke medebeslisser terecht komt assertiever is dan wanneer de vrouwen dit zelf weten te bewerkstelligen. Hierbij is het mijns inziens dus zeer pittig om serieus genomen te worden.
Grace
Het is een lastige kwestie, een underdog helpen en dan verwachten dat er een volwaardige rol te spelen valt. Bij huisdieren is het eenvoudig te zien. Als je twee katten hebt, is er eentje de leider, bij honden geldt dat ook. Wat gebeurt er als de lagere in rang meer aandacht krijgt, of als de hogere straf krijgt? In beide gevallen krijgt de zwakkere op het moment erop volgend op zijn of haar lazer.
Wij mensen zijn netter, er zal niet snel gemept worden in de board room, maar als er aanvullende maatregelen nodig zijn om vrouwen in hoge posities te krijgen, heeft ze die hoge positie dan net zo hard verdiend als haar mannelijke collega die, uitgaand van gelijke vaardigheden, zonder steun die positie kan aanvaarden? Dit geldt zowel voor het hanteren van sancties bij het niet behalen van doelstellingen, als het bieden van gratis kinderopvang. Dat laatste lijkt me trouwens voor de functies waar hier over wordt gesproken niet echt de bottleneck, die dames en heren kunnen die opvang best betalen van het topsalaris toch?
Ik denk dat in het creeren van awareness over de kwaliteiten van vrouwen moet blijven worden geinvesteerd. Acties, sancties en aanvullende voorwaarden zijn volgens mij contraproductief. En een klein beetje gevecht leveren om in de mannencultuur in te breken heeft toch ook zijn leuke kanten. Als het lukt, dan is het op kracht en bewijsvoering. Daar gaat geen opperhond de nieuwkomeling om bijten.
Fred
Ik denk dat enige dwang toch onvermijdelijk is. Mensen veranderen zelf niet graag, ook mannen aan de top niet. De wortel en stok methode is niet voor niets zo effectief. Beloon gewenst gedrag, en bestraf ongewenst gedrag, en er gaat gegarandeerd wat veranderen.

Het kan zijn dat de eerste vrouwen die door zo'n maatregel in de top komen, hard moeten vechten om toch erkenning te krijgen voor hun kwaliteiten. Well that's life, dat moeten ze nu toch al. Na verloop van tijd als er voldoende kritische massa is (voldoende topvrouwen bij voldoende bedrijven) dan wordt het steeds makkelijker voor volgende generaties. Kijk bijv naar vrouwen die studeren. Zo heel lang is dat niet geleden dat dat 'not done' was, maar nu kijkt niemand er van op.

Hou zo'n maatregel ook simpel. Zeg 20% vrouwen in de top binnen 5 jaar. En 40% in 10 jaar. Bedrijven die dat halen krijgen een belastingvoordeel dat betaald wordt door bedrijven die dat niet halen. Is het ook nog budgetneutraal. En na 15 jaar schaffen we de overbodig geworden maatregel weer af.
Marjan de Ruyter
Lijkt me een prima voorstel, Fred. Ook ik ben bang dat aan enige zachte dwang niet te ontkomen valt. Investeren in de awareness van de kwaliteiten van vrouwen blijft natuurlijk belangrijk, maar dat gebeurt al een tijd, het Ambassadeursnetwerk is er niet voor niets. Het helpt alleen amper en het gaat niet snel genoeg. Overigens is de kinderopvang, net als creeren van awareness, iets wat kan helpen voor vrouwen die er willen komen maar er nog niet zijn. De vrouwen die al aan de top verkeren hebben het hoogstwaarschijnlijk op beide vlakken al voor elkaar.
Tanja
Het lijkt mij onzinnig. Bij elke vrouw die benoemd wordt gaat als eerste het gerucht dat ze is benoemd omdat ze 'een vrouw is'. In plaats praten over haar kwaliteiten. Wat dan wel? Vrouwen introduceren in het old boys netwerk dat Raden van Bestuur nu eenmaal zijn. Dus als Jos Nijhuis vindt dat er meer vrouwen nodig zijn, laat hij dan actief vrouwen voorstellen aan zijn netwerk. En aan de vrouwen die hij al kent op het juiste niveau, vragen of zij nog meer vrouwen weten. En verder: Emancipeer de mannen. De vrouwen willen wel, maar ja, als manlief niet minder kan werken omdat zijn baas zegt dat dit het eind van zijn carriëre is, dan gaat hij het ook niet proberen. Ook smoezen als: 'Hij verdient meer'zijn natuurlijk makkelijk te tackelen door zijn salaris te compenseren bij bijvoorbeeld ouderschapsverlof en andere regelingen in plaats van haar (lagere) salaris. En verder: zorg dat mensen die 'het' hebben in het bedrijfsleven, zich actief profileren als vader die tijd neemt voor zijn kinderen (ook de niet zo leuke klusjes in huis bijvoorbeeld). Practice what you preach!
Z van Marquez
Praktijk heeft al bewezen dat de topwereld uit macho bestaat, omdat de mannen dat bepalen. Dat de vrouwen in het algemeen het verst komen in het onderwijs is een feit. Om de topfuncties enigszins te mengen met vrouwen zal naar mijn mening alleen lukken door dat wettelijk/formeel op te leggen.