Woorden als ‘uitstraling’ en ‘performance’ hebben met elkaar gemeen dat ze klinken als gebakken lucht, maar dat je er wel op afgerekend wordt. Je doet iets, en dat roept iets op bij de ander. Die ander filtert. Je weet niet hoe. Misschien lijk je op zijn vorige manager. Of doe je hem denken aan een conferentie in Ancona. Dat is dan je uitstraling. Het is een ingewikkeld fenomeen. Vooral ook omdat je er op wordt afgerekend. Door iemand waarvan je het filter niet kent.
Woorden als ‘uitstraling’ en ‘performance’ hebben met elkaar gemeen dat ze klinken als gebakken lucht, maar dat je er wel op afgerekend wordt. Je doet iets, en dat roept iets op bij de ander. Die ander filtert. Je weet niet hoe. Misschien lijk je op zijn vorige manager. Of doe je hem denken aan een conferentie in Ancona. Dat is dan je uitstraling.
Het is gek dat je niet iemands vorige manager bent maar daar wel aan doet denken. Bij die ene persoon dan. Want anderen doe je niet aan die manager denken. Die kennen die manager niet. En in Ancona zijn ze ook nooit geweest.
Waaraan je doet denken, dat heb je niet in de hand. Je kent andermans filter niet. Maar hoe zit dat dan met uitstraling? Da’s toch moeilijk, hoe dat met uitstraling zit. Dat kan je niet zomaar bepalen. Maar als je het aan heel veel mensen vraagt, krijg je misschien een beeld. Dan weet je misschien waar ze je indelen en of ze je dan ook leuk vinden.
Misschien biedt performance soelaas. Wat is performance. Dat is hoe je doet. Hoe je kijkt. Hoe je je jas ophangt, of je roos op je kraag hebt, je je haar hebt gekamd, het decorum vergeet, of dat je juist ingetrokken bent vanwege het feit dat je bol staat van het fatsoen.
Maar ook een aantrekkelijke performance is toch weer afhankelijk van de filters die een ander heeft. Doe bijvoorbeeld maar eens een pak aan of zijden panties, terwijl je normaliter als een hobbezak of een sexy artiest gekleed gaat. Doe een of ander luchtje op terwijl normaliter de geur van sigaretten om je heen hangt. Vooral bij de sigaretten zal andermans filter werken!
Maar nu. Wat is dan uitstraling? Wat is een goede performance? Dat wordt bepaald door degene die hem waarnemen. Dat merk je vooral als je zelf opgaat voor een sollicitatie. Niet jij bepaalt of je optreden geslaagd is, maar de commissie die je aanneemt of afwijst. Daar ben je je op zo’n moment geweldig van bewust. Je past je aan aan dat wat je denkt dat van je verwacht wordt.
Uitstraling is een ingewikkeld fenomeen. Vooral ook omdat je er op wordt afgerekend. Door iemand waarvan je het filter niet kent. Ook meegemaakt? Reageer dan vooral.
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO
Natuurlijk ben je altijd afhankelijk van de bagage en associaties die je gesprekspartner zelf meeneemt. Als hij/zij een mislukte relatie met een lange blonde brildrager achter de rug heeft sta je als lange blonde brildrager op een jammerlijke achterstand. Maar dit soort ellendige toevalligheden daargelaten weet ik als coach in het 'managen van uitstraling' dat uitstraling juist iets heel concreets is: De focus aan de binnenkant bepaalt in hoge mate de uitkomst aan de buitenkant.
Een veel voorkomende focus bij een sollicitatiegesprek is bijvoorbeeld: "<em>ik moet mijn uiterste best doen om goed over te komen</em>". De buitenkant reageert daar waarschijnlijk op de volgende manier op: Er ontstaat een verhoogde spierspanning waardoor de sollicitant zijn ledematen dichter tegen zijn lichaam aanhoudt. Het effect is dat de sociale dominantie daalt. De sollicitatiecommissie kan hierdoor gaan twijfelen aan de stevigheid en zelfverzekerdheid van de kandidaat. Waarschijnlijk verdwijnt ook het natuurlijke bewegingspatroon. Een gevolg hiervan kan zijn dat de expressie in het gezicht afvlakt, de wenkbrauwen blijven laag, de mond dicht. Als gevolg hiervan lijkt de kandidaat minder open en ontvankelijk dan hij/zij in werkelijkheid is. En dit zijn dan nog maar enkele elementen die iemands uitstraling bepalen.
Is het dan wel handig om te weten wat je uitstraling tijdens een belangrijk gesprek nou precies is? Heel erg handig. Niet omdat je er vervolgens veel aan kan veranderen, de meeste mensen hebben te weinig lichaamsbewustzijn om al die elementen congruent aan te passen naar een gewenste uitstraling. Maar wel om je te realiseren dat je buitenkant genadeloos de binnenkant weerspiegelt. Mensen zijn in staat om elkaar in een paar seconden te lezen en te labelen (zonder dat ze in staat zijn om precies te benoemen wat ze gezien hebben). Als je het juiste wilt uitstralen zul je de binnenkant op orde moeten hebben. Bijvoorbeeld door je focus tijdens het gesprek te veranderen. In plaats van "<em>Ik moet mijn uiterste best doen om goed over te komen</em>" zal de focus "<em>ik heb zin om deze mensen en dit bedrijf te leren kennen, we gaan een leuk en interessant gesprek hebben"</em> je een authentiekere uitstraling geven. Mocht het dan toch niks worden met die sollicitatie weet je in ieder geval zeker dat je daar echt niet op je plek zou zijn.
Farah Nobbe
Eigenaar Nobbe Trainingen
Helaas gebeurt dit nogal eens. Persoonlijke gevoelens van een manager (niet een objectieve beoordeling) worden dan bepalend voor de wijze van beoordelen. Een slechte zaak...