Rijnlands organiseren: weg turfsmurfen en vinkvee

Het is prettig om geabonneerd te zijn te zijn op een kwaliteitskrant. Zo word je op tijd geïnfomeerd over nieuwe initiatieven in het land van innovatief organiseren, zoals 'Het Grote Rijnland Congres'. Helaas moest ik het congres zelf missen vanwege drukke werkzaamheden elders, maar mijn NRC praat mij bij. Voor wie de krant heeft gemist een korte impressie met enkele leuke uitspraken.  Onderwerp van gesprek tijdens het congres op landgooed Huize Bergen in Vught was het Rijnlandse organisatiemodel, als tegenhanger van de Angelsaksische managementmethodiek. Verantwoordelijk voor het congres op 12 oktober 2007 waren de mannen (voor zover ik weet zijn het alleen mannen) achter de Vanwoodman Society, De Organisatieactivist en Rijnland weblog.  Bekende namen zijn onder meer organisatieadviseur Jaap Peters en wetenschapper/adviseur Mathieu Weggeman. Zij wisten onder meer SP-leider Jan Marijnissen en directeur John Haltmans van brouwerij Gulpener te strikken voor een voordracht.

Wat wordt door de organisatoren bedoeld met Rijnlands organiseren? In de woorden van Mathieu Weggeman: "Het voordeel van het Anglo-Amerikaanse model is dat er volstrekte duidelijkheid is. Het is transparant, uitdagend, avontuurlijk; glitter en glamour." Ondanks deze voordelen is hij een aanhanger van het Rijnlandse model, waarin vertrouwen centraal staat. Hij hekelt oprukkende toezichthouders en visitatiecommissies: "turfsmurfen, spreadsheetspecialisten, vinkvee". Jaap Peters: "De Angelsaksen geven de wereld betekenis via hun modellen en kijken via afbeeldingen van de werkelijkheid zoals spreadsheets, of de vooraf gestelde doelen zijn behaald. Terwijl Rijnlanders veel meer vanuit het hier en nu starten, de wereld geeft hun betekenis, en zetten vervolgens hun vakmanschap in om mooie producten en diensten te leveren."

Deze uitspraken verraden dat de organisatoren sterk zijn beïnvloed door het boek 'Angelsaksen versus Rijnlanders' van Jan Jaap Brouwer en Piet Moerman (aanrader!). Vooralsnog heb ik de congresstukken nog niet kunnen vinden op het internet. Zodra er meer info beschikbaar is dan zal ik er via een reactie op dit artikel over berichten.   

(deze post is voor een groot deel gebaseerd op het artikel "Rijnlanders lachen om turfsmurfen en vinkvee" in NRC van 12 oktober 2007)

CyberSale, 50% korting op een Pro-abonnement 

Verbeter je persoonlijke effectiviteit en managementvaardigheden. Begin het jaar goed en krijg toegang tot toepassingsgerichte kennis.
Upgrade uw gratis lidmaatschap, word een Pro

Richard Puyt
Pro-lid
Hoi Edwin,
Ja, ik las het gisteravond ook. Wat iedere keer weer terugkomt is het dilemma vertrouwen versus controle. Ik ben benieuwd naar het grafiekje van Weggeman waarin hij de roep om transparantie uitzet tegen het vertrouwen in een onderneming. Anglosaksen proberen te sturen op onzekerheidsreductie, wat leidt tot turfsmurfen en vinkvee. Geert Mak schreef in de Raifaissenlezing van 2004, dat we weer terug moeten naar de high trust society. Ook hij pleitte, net als de Rijnlanders, voor de terugkeer van vakmanschap.

Wat natuurlijk ook interessant is, hoe kun je de Anglosaksen en de Rijnlanders verenigen, wat zijn de overeenkomsten?
Edwin Lambregts
Richard,
Wat wel opmerkelijk was dat in het artikel in het NRC de indruk werd gewekt dat turfsmurfen en vinkvee juist kenmerkend zijn voor het Rijnlandse ondernemingsmodel. Een rechtstreeks citaat: "Maar ook Weggeman kiest uiteindelijk voor het Rijnlandse model. Ondanks het nadeel van de oprukkende toezichthouders, visitatiecommissies en Quote-achtige lijstjes. 'Dat zijn turfsmurften, spreaksheetspecialisten, vinkvee'." Volgens mij zit de journalist hier mis. Deze dingen komen juist uit de Angelsaksische wereld binnenwaaien.
Voor de geïntersseerden: het NCSI (www.ncsi.nl) gaat een kennistafel inrichten rond het thema "Managen op basis van vertrouwen
Groet,
Edwin
Richard Puyt
Edwin,
Ja, dat is inderdaad merkwaardig. Overigens ben ik net in het archief van de Financieel Dagblad een uitermate interessant artikel tegengekomen (3-2-2005), genaamd Europees Rijnlands model is passé. Ik zal kijken of ik hier een samenvatting van kan maken voor de discussie. Hier wordt gesproken over een 'wereld model' (citaat Kees Storms, oud-Aegon voorzitter). Wat dit inhoud word niet duidelijk. Ik ga op zoek.

Richard
Richard Puyt
Dit is de executive summary van Weggemans speech op het congres:
TERUG NAAR DE RIJNLANDSE WERKCULTUUR

Organisaties zijn er om winst te maken. Daarom dienen ze de goede dingen goed te doen en moet er voortdurend van alles gepland en gecontroleerd worden. Het rationele denken van de homo economicus is dominant want geld is macht en meer is altijd beter.
En dus viert het anglo-amerikaanse, van planning & control bol staande managementparadigma hoogtij. De inspiratievernietigende regels, richtlijnen en formulieren van de MBA’s bederven het plezier in ons werk. Het wordt tijd hen weer te vervangen door inhoudsdeskundige chefs die met liefde voor het vak medewerkers faciliteren om mooi werk af te leveren.

We doen in ons land enerzijds volop mee aan de Anglo-Amerikaanse praktijk en zien de organisatie als een money-making-machine, terwijl we tegelijkertijd verankerd blijven in de Europese traditie waar het samenspel van allerlei gelijkwaardige partijen steeds weer voor innovatieve Neue Kombinationen zorgt.
Kortom, veel Nederlandse organisaties zijn stuck in the middle, vlees nog vis, en dat lijkt geen duurzame optie.
Daarom: terug naar de Rijnlandse werkcultuur, waar de liefde voor het vak groter is dan de liefde voor het geld. (bron: www.rijnland-weblog.nl).
Een wereld model voor organiseren | Innovatie en bedrijven | Innovatief Organiseren
[...] het grote Rijnland congres gehouden, waarin in de media behoorlijk aandacht aan is besteed. De Rijnlanders namen de turfsmurfen, het vinkvee en de spreadsheet fetisjisten, als representanten van het [...]
Marion Hoeffgen
Het bestuur van VanWoodman bestaat uit:
Frits Schipper
Juditha Melssen (vrouw!)
Jaap Peters
Ton Bruining
Henk Hogeweg
Edwin Lambregts
@Marion

Waarvan akte ;)

Edwin
Een wereld model voor organiseren | innovatielog.nl
[...] het grote Rijnland congres gehouden, waarin in de media behoorlijk aandacht aan is besteed. De Rijnlanders namen de turfsmurfen, het vinkvee en de spreadsheet fetisjisten, als representanten van het [...]