Na de cursus ‘How to lie with statistics’ die ik als jonge adviseur bij een bekend adviesbureau kreeg was het meteen duidelijk. Geraffineerd gebruik van facts&figures helpt managers in de juiste richting, of manipuleert hun daarheen…
Het verzamelen van nuttige facts & figures was in het pre-ERP tijdperk een probleem. Maar, vandaag heeft elke onderneming een ERP-systeem met een onderliggende datawarehouses. Na bewerking met Activity Based Costing methodes vertalen managers die data in dat warehouse in informatie over welke klanten nu echt winst opleveren en welke producten aan het einde van de levensduur zijn en welke fabrieken het beste welk producten kunnen maken. En nemen vervolgens beslissingen.
Blindelings vertrouwen we die informatie. De volledige geintegreerde informatie, log...
Uiteindelijk gaat het hier ook weer om het verschil tussen "data" en "informatie". Uit data kun je verschillende soorten informatie afleiden. Elk ERP systeem vereist echter al dat je data onder een bepaalde noemer opslaat, al is het maar wegens de keuze van de manier van boekhouden, waardoor het al een stukje informatie wordt (vergelijk het met de tags in XML).
Als je dan die data echter als zgn. ruwe data gaat beschouwen en er een andere berekeningsmethode op loslaat in casu ABC, dan heb je natuurlijk het reële risico dat je resultaten niet zuiver zijn. M.a.w. eerst dient de datastructuur van het ERP systeem gevalideerd te worden of er wel ABC op losgelaten kàn worden.
Of om het met kruidenierstermen te zeggen: als je gewoon een kasboek bijhoud, dan kun je ook niet even je rentabiliteit gaan bereken, daarvoor moet je de data (inkomsten, uitgaven) eerst in analytische boekhouding gieten.
Deze KPI's zijn centraal opgesteld en betekenen overal hetzelfde.
Een voorbeeld: vroeger was bruto productie in de vestigingen in NL een heel ander cijfer dan in de vestigingen in Duitsland. Er werden andere gegevens genomen zodat er soms een heel verkeerd beeld werd gecreeërd. Nu weet iedereen waar het over gaat als je het over bruto productie hebt.
Wanneer ik dan vraag om mij uit te leggen wat zij zien en hoe zij tot de conclusie komen dan moet ik mij vaak inhouden om niet meewarig mijn hoofd te schudden.
Het probleem zit in het gegeven dat de meeste niet weten wat fundamenteel boekhouden is en een zeer magere kennis van Bedrijfseconomie. Ze weten alles van ratio's maar weten niet hoe het werkt en wat het effect is. De analyse wordt vaak beperkt tot 'is het boven of onder de 1'.
Vergelijk het maar met de stuurman van vroeger en die van nu. Vroeger kon de stuurman waar ook ter wereld zijn plaats bepalen met passer en sextant. Dat kon hij alleen doen omdat het kennis vereist van de stand van de zon en sterren, hoekmeting en al wat dies meer. Complexe materie maar zeer essentieel. De stuurman van vandaag -en dan bedoel ik niet de beroeps maar de jachteigenaren- hebben allemaal een GPS en menen dus te kunnen navigeren. Dit berust dat op een misverstand. Zodra de GPS uitvalt en men terug moet grijpen op fundamentele navigatie, dan zijn zij verdwaald. En zo is het ook met ERP. Het is een zeer handig hulpmiddel maar o zo gevaarlijk in de handen van managers die menen te weten wat cijfers zeggen.