Ethiek: het kind van de jaarrekening

Cover stories

Fraude, sterk geflatteerde winstcijfers, vernietiging van documenten, onkunde, zelfverrijking, moedwillige verdraaiing van de feiten. De rol van banken, accountants, adviseurs en van betrokken 'top-managers' ligt zwaar onder vuur. Ethisch leiderschap is ver te zoeken.

Fallen Idols

Managers, accountants, adviseurs en ondernemers blijken toch normale stervelingen te zijn. Zelfverrijking en het dienen van alleen het eigenbelang lijken momenteel wel de minst erge beschuldigingen. Goede, betrouwbare managers zijn volledig ondergesneeuwd door berichten over...


Bert Oudendijk
Momenteel ben ik bezig af te studeren op een onderwerp wat hier ook mee te maken heeft. Er gebeurt iets met die directeuren en topmangers waardoor ze in de fout gaan of verkeerde beslissingen nemen. Ik onderzoek welke specifieke vaardigheden een manager moet hebben om een naderende crisis te kunnen waarnemen? Nu blijkt dat er bijzonder weinig over geschreven is en aandacht voor is in de management literatuur. Dat is al een van mijn conclusies. Maar er speelt veel meer. Wat dacht je van ontkennen dat er iets aan de hand is. enz. Te veel om in deze reactie te plaatsen.
Gyuri Vergouw
Beste Bert,

Ik deel je mening dat er meer in het leven nodig is dan integriteit en ethiek, maar het is wel een goed begin! De aspecten / eigenschappen die jij noemt, zoals ontkennen en te weinig intuitief gevoel voor situaties, spelen zeker mee. Zo vraag ik mij af of dit artikel nu juist gelezen wordt door managers die ethisch handelen hoog in het vaandel hebben staan en bevestigd worden in hun mening, of juist door managers die het met ethisch handelen wat minder nauw nemen en hier misschien iets van kunnen opsteken. Ik ben 'bang', dat de eerste doelgroep het ruimschoots wint.

ik kijk halsreikend uit naar jouw onderzoek.

vriendelijke groet,


Gyuri Vergouw
pierre pieterse
Ik zou er nog wel een stelling aan willen toevoegen: Ethiek is - net zoals discussies rond waarden en normen - een luxe-artikel; zolang de zaken goed gaan, kan het geen kwaad regelmatig een ethische saus te serveren, maar bij tegenvallende resultaten is het snel weer business as usual: alles wat niet bijdraagt aan de winst, wordt geschrapt....en dat leidt tot de laatste stelling: Ethiek loont niet!
Gyuri Vergouw
reactie op Pierre Pieterse,

Ethiek is in mijn ogen juist geen luxe artikel, maar juist een commodity. Althans, dat zou het moeten zijn. Ik vind dat daarbij een verschil moet worden gemaakt tussen beslissingen die worden genomen op basis van, al dan niet juiste, bedrijfseconomische beslissingen, en daadwerkelijk onethisch handelen. Onder dat laatste vallen bijvoorbeeld: afspraken die niet worden nagekomen, fraude, bewuste misleiding, inbreuk op auteursrechten, foutieve informatie. Zowel in goede als slechte tijden vinden onethische zaken plaats, alleen komen in slechte tijden deze zaken eerde boven tafel.
pierre pieterse
Zoals jezelf al aangeeft: ethiek zou een commodity moeten zijn. Maar is dat dus duidelijk niet, getuige Enron, bouwfraude, enzovoort. Helaas is zoals altijd de praktijk stukken weerbarstiger dan de theorie. En blijft de wens een - overigens prachtige - vader van de gedachte.
Coert Visser
Beste Pierre,

Maar wil je dan zeggen dat de manager van Enron (e.v.a.) die onethisch hebben gehandeld hiervoor uiteindelijk beloond zijn?
Ethisch handelen had hen uiteindelijk wel uit het gevang gehouden? Is het dan toch niet: eerlijk duurt het langst?

mvg,
Coert Visser
zie ook: <a href=http://www.managementsite.net/content/html/276.asp?cid=473 target="_blank">Goed zaken doen is een mooie uitdaging</a>
pierre pieterse
beste Coert

om de ingezette metafoor maar even te handhaven: de uitzondering bevestigt de regel!
Coert Visser
Pierre, begrijp ik goed dat jij stelt dat 1) managers bij tegenvallende resultaten in de regel grijpen naar onethisch handelen en 2) dat zij hiervoor in de regel beloond worden? Zou jij managers bij tegenvallende resultaten dan ook aanbevelen om onethisch te handelen?
Coert
pierre pieterse
beste Coert

natuurlijk niet! ik zeg alleen dat ethisch gedrag niet (altijd of per definitie) loont, en dat ethiek bepaald geen commodity is maar eerder een luxe-artikel. en natuurlijk zou ik ook willen dat ethisch handelen de norm is. maar ook uit eigen ervaring kan ik constateren dat ethisch handelen lang niet altijd de norm is.
geert verbeurgt
De bijdrage is lezenswaardig maar weinig praktisch gericht.
In ons kantoor heb ik recent een debat over ethiek losgeweekt en dit naar aanleiding van een klein boekje dat ik toevallig te pakken kreeg.
Het heet "De zakelijkheid voorbij" van Jan Huyghebaert en werd uitgegeven in het jaar 1991.
Omwille van de verschillen in waarden acht hij het opportuun hieromtrent te debatteren.

Wij vertrekken van een wat wij noemen "virtuele benadering". Dit is het vastpinnen van enkele gezamenlijke waarden die extreem toegepast worden. De virtuele benadering is de benchmark.
Maar die benadering is onrealistisch en moet daarom aangevuld worden met een pragmatische benadering.
Door een reeks in ons beroep en in België voorkomende misbruiken als voorbeeld te nemen en er over te debatteren, hoop ik enkele duidelijke uiterste grenzen vast te leggen; daarbinnen zal een grijze zone liggen waar openhartigheid de oplossing moet bieden.
Een eerste vaststelling is dat openhartigheid binnen het kantoor reeds veel zaken aanvaardbaarder maakt.

Maar ja, we zijn nog maar begonnen.

Geert
Karel Denker
Geachte heer Vergouw,

Een achtenswaardig artikel met duidelijke cases. Mijn opmerking : meer van dit.

Ethiek is zeker iets die mist in het bedrijfsleven. Of het aan te leren is, is een andere vraag. Dat de ethiek van en in het bedrijfsleven veel en veel stringenter moet bewaakt worden, ben ik alleen maar met u eens.

Ook het item als onderdeel van de opleiding is een aan te raden stap. Alhoewel, hiertoe zou een verzoek aan het desbetreffende ministerie eerder van toepassing zijn.

Misschien dat dan de economie eens een tijdje uit het slop kan blijven.

Met vriendelijke groet,

Een Denkertje
Prof.Dr. Hans Luijten
De terechte aandacht -onderdeel van de tijdgeest- voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, corporate governance,
Profit,Planet and People is een verheugende ontwikkeling. In die zin ben ik minder somber dan de auteur,wanner het ethische kwesties betreft. Allicht zijn er een aantal randverschijnselen,die door de media worden uitvergroot,waardoor het lijkt alsof we maar-wat-aanrommelen.
Het kapitalisme is een flexibel en zichzelf aanpassend systeem,dat ook deze storm zal overleven.Overigens wordt reeds vanaf 1988 door EFQM en vanaf 1991 door het INK aandacht voor ïmpact on society" gevraagd.Het pleidooi van de auteur voor grotere inzet van gezond-boerenverstand onderschrijf ik van harte.

Meer over Kernwaarden