Wat zijn de uitdagingen van het komende recht op reparatie?

Het is vaak gemakkelijker om een nieuw product aan te schaffen dan een kapot exemplaar te repareren. De invoering van het Europese recht op reparatie, dat naar verwachting in 2026 in Nederland wordt ingevoerd, wil dit veranderen.

De wetgeving stimuleert niet alleen het repareren van producten, maar maakt dit ook aantrekkelijker en economisch haalbaar. Het recht op reparatie maakt deel uit van de Europese Green Deal en het Circulaire Economie Actieplan en heeft als doel de levensduur van producten te verlengen, waardoor duurzamer consumeren wordt bevorderd.

Uitdagingen en kansen voor circulaire bedrijfsmodellen

Het wetsvoorstel richt zich aanvankelijk op huishoudelijke apparaten, elektronica en verlichting, met mogelijke uitbreiding naar textiel, smartphones en laptops in de toekomst. Consumenten krijgen recht op gratis reparaties binnen de garantieperiode, toegang tot reserveonderdelen en reparatiehandleidingen na afloop van de garantie, en de mogelijkheid tot zelfreparatie. Dit moet leiden tot minder afval, lagere kosten voor de consument en een impuls voor de reparatiesector.

Een duurzaam en winstgevend bedrijfsmodel ontwikkelen rondom reparaties vraagt om een holistische benadering. De expertgroep 'Circulair Shoppen in 2030' heeft een "vliegwiel"-concept geïntroduceerd, waarbij logistiek, prijsstrategieën en consumentengedrag elkaar versterken om reparaties te stimuleren.

Logistiek en onderdelen

Het recht op reparatie zorgt voor nieuwe stromen van producten en onderdelen die moeten worden beheerd, wat zowel logistieke uitdagingen als kansen biedt. Bedrijven zoals Decathlon lopen hierin voorop door online 20.000 onderdelen beschikbaar te stellen. De kosten voor opslag en beheer van onderdelen blijven echter een uitdaging. Standaardisatie en samenwerking tussen bedrijven kunnen een efficiëntere reparatieservice ondersteunen. Digitale productpaspoorten en AI-tools, zoals chatbots die bijvoorbeeld door Witgoed Brigade worden ingezet, kunnen het reparatieproces verder optimaliseren.

Prijsstrategieën en investeringen

Een van de grootste uitdagingen is de prijsstelling van reparaties, die vaak duurder zijn dan vervanging. Bedrijven moeten investeren in schaalgrootte en langetermijnstrategieën om reparaties economisch aantrekkelijk te maken. Dit kan door technologische hulpmiddelen zoals fotoherkenning te gebruiken om defecten snel te identificeren, zoals Bleckmann doet. Ook het opzetten van een reparatienetwerk kan kosten verlagen door schaalvoordelen. Consumenten zijn soms sceptisch over de waarde van gerepareerde producten; Decathlon biedt hier een oplossing door gerepareerde items als ‘Second Life’-producten met garantie aan te bieden.

Consumentengedrag en bewustwording

Het succes van reparaties als businessmodel hangt af van de bereidheid van consumenten om hun gedrag aan te passen. Momenteel wordt reparatie vaak als laatste redmiddel gezien, terwijl vervanging de norm is. Er is behoefte aan voorlichtingscampagnes die de voordelen van repareren ten opzichte van vervangen benadrukken. Het toegankelijk maken van reparaties, bijvoorbeeld door preventief onderhoud te promoten zoals Decathlon en Bever dat doen, kan bijdragen aan een cultuurverandering. Transparantie over kosten en hersteltijden is essentieel, evenals het versterken van de emotionele waarde van producten door consumenten actief te betrekken bij het reparatieproces.

Naar een circulaire toekomst

Het recht op reparatie biedt bedrijven de kans om hun ecologische voetafdruk te verkleinen en tegelijkertijd nieuwe, winstgevende businessmodellen te ontwikkelen. Het succes ligt in slimme logistiek, aangepaste prijsstrategieën en het motiveren van consumenten om hun koopgedrag aan te passen. Bedrijven die hierin investeren, kunnen niet alleen bijdragen aan een duurzamere toekomst, maar ook sterkere klantrelaties opbouwen, wat resulteert in hogere loyaliteit en klanttevredenheid.

De expertgroep 'Circulair Shoppen in 2030' blijft actief werken aan oplossingen voor de uitdagingen bij het recht op reparatie en moedigt bedrijven aan om deel te nemen aan deze transitie naar een circulaire economie.

Bron: Thuiswinkel

Lees ook: Circulair shoppen is zoveel meer dan recycling